Gdy po trwającym kilka dni zwykłym przeziębieniu pojawia się gęsty, śluzowy katar, który spływa po tylnej ścianie gardła i powoduje kaszel, boli głowa, a w okolicy zatok czujemy nieprzyjemnie rozpieranie, przestajemy rozpoznawać zapachy i nie mamy apetytu, bo wszystko smakuje tak samo, to znak, że infekcja górnych dróg oddechowych przerodziła się w ostre zapalenie zatok. To częsta choroba, która według różnych szacunków dopada od 6 do 15 procent osób. U dorosłych najczęściej występuje dwa, trzy razy do roku, zwłaszcza w okresie jesieni, zimy i wczesnej wiosny, u dzieci może pojawić się zdecydowanie częściej. Ostre zapalenie zatok jest uciążliwe, ale nigdy nie trwa dłużej niż 12 tygodni.
Ból zatok jest najgorszy
Ostre zapalenie zatok może dotyczyć wszystkich rodzajów zatok przynosowych: szczękowych, sitowych, klinowych, a także czołowych. Każda z tych zatok jest zbudowana z pokrytej błoną śluzową komory powietrznej połączonej z jamą nosową. Gdy w wyniku infekcji blokuje się ujście wydzieliny w zatokach lub uszkodzony zostaje nabłonek rzęskowaty, w zatokach zaczynają się namnażać bakterie powodujące stan zapalny i gwałtowną reakcję organizmu. Oprócz gęstego kataru i uczucia zatkanego nosa, pojawia się silny ból w różnych częściach twarzy, przy zapaleniu zatok szczękowych w okolicach górnych zębów, pod oczami i rejonie skroni, przy zapaleniu zatok czołowych nad łukami brwiowymi, przy zapaleniu zatok sitowych i klinowych w okolicach oczu i tuż nad nosem.
Reklama
Leczenie ostrego zapalenia zatok
Ostry przebieg choroby najczęściej świadczy o tym, że mamy do czynienia z wirusowym zapaleniem zatok, choć może być objawem także bakteryjnego zapaleniem zatok lub alergicznego zapaleniem zatok. Zazwyczaj jednak to wirusy są w pierwszej kolejności odpowiedzialne za infekcję. Szacuje się, że jedynie około dwóch procent zakażeń wirusowych przeradza się w bakteryjne zapalenie zatok.
Wirusowe zapalenie zatok ma szansę samo się ograniczyć. Okazuje się, że ponad 75 proc. chorych leczonych jedynie objawowo, zdrowieje po 7-10 dniach. Najczęściej pomagają środki przeciwbólowe, leki obkurczające błonę śluzowa i leki mukolityczne w przypadku silnego kaszlu.
Reklama
Domowe leczenie zatok
Dużą i szybką ulgę przyniesie pacjentowi płukanie zatok roztworem soli fizjologicznej lub soli morskiej. Irygacje można wykonać samodzielnie w domu wykorzystując dostępne na rynku zestawy o płukania. Składają się one z preparatu, który rozpuszcza się w wodzie i specjalnej butelki z końcówką. Pacjent pochylony do przodu nad umywalką powinien przystawić końcówkę irygatora do jednej dziurki i oddychając ustami wpompować płyn do nosa. Drugą dziurką powinien wypłynąć roztwór i zalegający katar. Resztę płynu trzeba wydmuchać z nosa i przeprowadzić w taki sam sposób płukanie drugiej dziurki.
- Poznaj: Domowe sposoby na zatkane zatoki
Płukanie zatok w warunkach domowych jest bezpiecznym zabiegiem, ale podobną czynność można wykonać także w gabinecie laryngologicznym. U pacjentów często stosuje się tzw. zabieg Proetza, który polega na wypłukaniu jam zatok roztworem soli fizjologicznej i odsysaniu wydzieliny przy pomocy aparatu podciśnieniowego. Czasem lekarz zaaplikuje w roztworze antybiotyk lub sterydy.
Z domowych sposobów można wybrać też inhalację gorącą parą wodną, ziołowe parówki (rumiankową, miętową, tymiankową), inhalacje z użyciem olejków eterycznych (najlepiej eukaliptusowego, miętowego, kamforowego). Pomocne w oczyszczeniu zatok może być też wdychanie krojonej cebuli, tartego chrzanu, picie gorących i rozgrzewających herbat z imbirem. Niektórzy stosują także okłady z podgrzanego lnianego woreczka wypełnionego grubaą morską solą lub grochem.
Jeżeli objawy ostrego zapalenia zatok nie mijają, a temperatura jest coraz wyższa, oznacza to, że w zatokach przynosowych doszło do nadkażenia bakteryjnego. Lekarz może zdecydować o włączeniu antybiotyków. Lek powinien przynieść ulgę po 72 godzinach od podania pierwszej dawki, jeśli nie, może to oznaczać, że stan zapalny wywołały bakterie ze szczepu opornego na ten rodzaj antybiotyku lub wirusy.
Reklama
Ostre zapalenie zatok – uwaga na powikłania
Ostre zapalenie zatok może zaostrzyć objawy astmy. W związku z położeniem zatok i ich bliskim sąsiedztwem z oczami, mózgiem i korzeniami zębów, ostre zapalenie zatok wywołane bakteriami może zagrażać zdrowiu, dlatego pacjent z zapaleniem zatok powinien być pod opieką laryngologa.
Czytaj też:
- Zapalenie zatok - rodzaje powikłań
