Osteosarcoma jest to najczęstszy nowotwór złośliwy kości u dzieci. Pierwotne nowotwory złośliwe kości stanowią około 4-7% wszystkich nowotworów u dzieci i młodzieży – najczęstsze to osteosarcoma i mięsak Ewinga. Osteosarcoma występuje częściej u chłopców (2 razy częściej niż u dziewczynek).
Dowiedz się więcej na temat osteosarcoma nie tylko u dzieci - kliknij tutaj!
Kostniakomięsak - objawy
Do objawów osteosarcoma zalicza się:
- ciągły, narastający ból i obrzęk zajętej kończyny - to najczęściej występujące objawy; w ponad połowie przypadków (około 75%) guz rozwija się w okolicy kolana - rodzice mogą zauważyć obrzęk (poszerzenie obrysu) stawu kolanowego, ich uwagę powinny też zwrócić skargi dziecka na ból kolana lub zajętej kończyny pomimo braku upadku/urazu lub zbyt długo utrzymujący się ból. W tych sytuacjach powinni zgłosić się do lekarza pediatry, poinformować o czasie trwania dolegliwości, o obecności lub braku poprzedzającego upadku oraz wcześniejszym wystąpieniu infekcji u dziecka. Ból i obrzęk stawu pojawia się w wielu jednostkach chorobowych, m.in. w zapaleniach stawów i wymaga diagnostyki;
- pogrubienie kończyny, czasem wysięk w stawie;
- objawy ogólne - złe samopoczucie, gorączka, spadek masy ciała - występują rzadko;
- w 5-10% występują złamania patologiczne - bez urazu lub przy niewielkim urazie.
Reklama
Kostniakomięsak - czynniki ryzyka
1. Intensywny wzrost kości na długość
Nowotwór rozwija się w szybko rosnącej kości, w okresie intensywnego rozwoju. Nowotwór ten występuje najczęściej u dzieci w okresie pokwitania, kiedy to ma miejsce skok wzrostu - szczyt zachorowań przypada na 15-19 r.ż. Pacjenci z osteosarcoma są wyżsi od swoich rówieśników. Ognisko pierwotne nowotworu najczęściej zlokalizowane jest w przynasadzie dalszej kości udowej, przynasadzie bliższej kości piszczelowej oraz przynasadzie bliższej kości ramiennej.
2. Czynniki genetyczne
O wpływie czynników genetycznych świadczy występowanie tego nowotworu wśród rodzeństwa. Zlokalizowano również konkretny gen, którego uszkodzenie wiąże się ze znacznie zwiększonym ryzykiem rozwoju osteosarcoma i retinoblastoma. U pacjentów z rodzinną postacią siatkówczaka (retinoblastoma) ryzyko rozwoju osteosarcoma jest około 500 razy większe niż w populacji ogólnej.
3. Czynniki środowiskowe
Ekspozycja na promieniowanie jonizujące wiąże się z ryzykiem rozwoju osteosarcoma - 5% przypadków występuje we wcześniej napromienianej kości.
Reklama
Kostniakomięsak - diagnostyka
Podstawą rozpoznania jest badanie histopatologiczne wycinka z guza. Dziecko będzie miało wykonane również szereg badań pozwalających ocenić jego stan ogólny, zaawansowanie miejscowe nowotworu, obecność przerzutów odległych, obecność innych chorób.
- Badania laboratoryjne. Dziecko będzie miało pobraną krew do badań biochemicznych i morfologii. Będzie miało też wykonane badanie ogólne moczu.
- Badanie radiologiczne zajętej kości. Zwykle obraz radiologiczny pozwala ustalić dalsze postępowanie.
- Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny zajętej kości pozwalają określić rozległość zmiany, jej zaawansowanie miejscowe.
- Badanie wycinka guza. Podczas biopsji lekarz pobiera fragment zajętej procesem chorobowym kości, a pobrany fragment wysyła następnie do badania histopatologicznego (patolog oglądając preparat pod mikroskopem, używając specjalnych barwień, określa rodzaj komórek i tkanki występującej w wycinku). Wynik badania histopatologicznego pozwala ustalić ostateczne rozpoznanie.
- W celu wykrycia obecności przerzutów wykonuje się scyntygrafię kości, tomografię komputerową mózgu i płuc. Osteosarcoma przerzutuje drogą krwi, najczęściej do płuc. Dokładny opis scyntygrafii kości i tomografii komputerowej w artykule na temat guza Wilmsa.
- EKG i ECHO serca.
- Sprawdź czym są: Martwice jałowe kości
Reklama
Leczenie kostniakomięsaka
1. Chemioterapia
Chemioterapię stosuje się zarówno przed jak i po zabiegu operacyjnym. Poprawia ona w znacznym stopniu wyniki leczenia. Osteosarcoma nie jest wrażliwy na radioterapię, dlatego nie stosuje się tej metody w leczeniu tego nowotworu.
2. Leczenie operacyjne
o chemioterapii indukcyjnej (wstępnej) wykonuje się zabieg oszczędzający kończynę - usuwa się zajętą przez nowotwór część kości wraz z marginesem i uzupełnia ją przeszczepem kostnym lub endoprotezą. W sytuacji gdy leczenie oszczędzające jest niemożliwe, konieczna jest operacja radykalna - amputacja kończyny. Po zabiegu operacyjnym kontynuuje się chemioterapię.
Przeczytaj także: