Leki na nadkwasotę

Jak działają leki stosowane w zaburzeniach wydzielania soku żołądkowego?

Nadkwaśność (inaczej nadkwasota) żołądka to stan, w którym narząd ten produkuje zbyt dużą ilość kwasu solnego.

Kwasy żołądkowe są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego, ponieważ biorą udział w procesie trawienia, rozkładając treść pokarmową na proste, wchłaniane przez organizm związki chemiczne.

Jeśli jednak kwasów gromadzi się w żołądku zbyt wiele, prowadzi to do nieprzyjemnych dolegliwości, spośród których najczęstszą jest zgaga powstająca na skutek cofania się kwaśnej treści z żołądka ku przełykowi.

Tego rodzaju problemy najlepiej niwelować odpowiednią dietą. Takie rozwiązanie zapewnia długofalowe efekty i pomaga pozbyć się przyczyn, a nie tylko objawów. Jeśli jednak sama dieta nie pomaga, można spróbować stosowania leków na nadkwasotę.

Jak działają tego rodzaju środki? Najpopularniejsze leki na zgagę i refluks to środki blokujące działanie enzymów w błonie śluzowej żołądka, a tym samym hamujące wydzielanie kwasu solnego oraz leki zobojętniające wydzielony kwas.

Wiele tabletek na nadkwasotę kupić można bez konsultacji z lekarzem, jednak są i preparaty dostępne wyłącznie na receptę.

To, które leki są skuteczne, zależy w dużej mierze od podłoża dolegliwości. W Klasyfikacji leków ATC wszelkie preparaty wspierające przewód pokarmowy i metabolizm oznaczone są symbolem A.

Jedna z ich podgrup (A2) to Leki stosowane w chorobach związanych z nadmierną kwasowością soku żołądkowego. Wśród nich wyróżnia się:

• A02A – Leki zobojętniające kwas żołądkowy. Są to leki działające objawowo i doraźnie, zawarte w tych lekach na nadkwasotę substancje czynne to związki chemiczne o odczynie zasadowym, które neutralizują kwas wydzielany wewnątrz żołądka. Dzielą się one na:

A02AA – Związki magnezu

A02AB – Związki glinu

A02AC – Związki wapnia

A02AD – Preparaty złożone i związki kompleksowe glinu, wapnia i magnezu,

A02AF – Preparaty złożone zawierające leki zobojętniające sok żołądkowy i leki przeciwko wzdęciom

A02AG – Preparaty złożone zawierające leki zobojętniające sok żołądkowy i leki przeciwskurczowe

A02AH – Leki zobojętniające sok żołądkowy zawierające wodorowęglan sodu

A02AX – Leki zobojętniające sok żołądkowy, inne preparaty złożone

• A02B – Leki stosowane w chorobie wrzodowej i chorobie refluksowej. >Hamują działanie enzymów żołądkowych, zmniejszając ilość wydzielanych kwasów. Są to:

A02BA – Antagoniści receptora H2

A02BB – Prostaglandyny

A02BC – Inhibitory pompy protonowej

A02DB – Preparaty złożone stosowane w eradykacji Helicobacter pylori

A02BX – Inne leki stosowane w chorobie wrzodowej i chorobie refluksowej

A02X – Inne leki stosowane w chorobach związanych z nadmierną kwasowością soku żołądkowego.

Leki zobojętniające kwas żołądkowy – czym są i jak działają?

Jak widać, największą podgrupą leków na nadkwasotę żołądka, zgagę i wrzody stanowią środki zobojętniające.

Dlaczego lek stosowany na nadkwaśność zawiera w swoim składzie m. in. związki magnezu czy glinu? Ponieważ dzięki swojemu silnie zasadowemu odczynowi skutecznie wpływają one na pH panujące wewnątrz żołądka i prowadzą do neutralizacji kwasu solnego.

Należy jednak pamiętać, że postępowanie takie nie jest działaniem długofalowym, ponieważ nie usuwa przyczyn problemu, a jedynie jego przykre symptomy.

Jakie leki na nadkwasotę żołądka stosować, jeśli dolegliwości nawracają uporczywie przez dłuższy czas?

W takiej sytuacji przede wszystkim należy zgłosić się do lekarza. Można zacząć od lekarza rodzinnego, który sam rozwiąże problem lub skieruje pacjenta do specjalisty (np. gastroenterologa).

Niekiedy konieczne jest wykonanie całego kompletu badań laboratoryjnych i obrazowych, by dokładnie określić przyczynę problemu i rozpocząć odpowiednie leczenie.

To, co na nadkwasotę żołądka zaleci specjalista, zależy przede wszystkim od podłoża dolegliwości. Bez względu na zastosowane leczenie, warto zawsze na co dzień stosować zdrową, zbilansowaną i lekkostrawną dietę, co w sposób długofalowy wspiera działanie układu pokarmowego.

Czy leki na nadkwaśność można stosować w ciąży? Ciąża jest okresem, w którym często następuje nasilenie różnych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. W jej początkowej fazie wpływają na to duże ilości wydzielanych hormonów, na dalszym etapie – ucisk rosnącego płodu na narządu wewnętrzne.

Zgaga w ciąży pojawia się nierzadko i najlepiej zwalczać objawy lekkostrawną, zdrową dietą. Jeśli jednak problem powraca, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym, by orzekł, czy można zastosować leki zobojętniające.

Czy na nadkwasotę żołądka można też stosować zioła? Niektóre zioła i rośliny wspomagają procesy trawienne i działają neutralizująco na kwasy żołądkowe. Do popularnych ziół na trawienie zalicza się np.:

• miętę pieprzową,
• krwawnik pospolity,
• pięciornik pospolity,
• rumianek,
• prawoślaz lekarski.

Produktami zobojętniającymi natomiast są m. in. migdały, jarmuż, brokuły, warzywa dyniowate, tłuszcze roślinne.

Leki na refluks żołądkowo-przełykowy – nowoczesne leki na receptę i bez recepty

Refluks żołądkowo-przełykowy to dość powszechna dolegliwość polegająca na zaburzeniach pracy dolnego zwieracza przełyku, a dokładniej – na jego nadmiernym rozluźnieniu i niedomykaniu się.

Wskutek zaburzenia treść pokarmowa zmieszana z kwasami żołądkowymi może cofać się w kierunku przełyku, powodując nieprzyjemne uczucie palenia i dolegliwości bólowe.

Czy nowoczesne leki na refluks są w stanie rozwiązać ten problem?

Refluks przeważnie nie wymaga szczególnej diagnostyki, a leczenie przeważnie zaczyna się od wprowadzenia odpowiedniej diety i zmiany nawyków żywieniowych.

Jeśli jednak rozwiązania te są niewystarczające, lekarze zalecają leki na refluks, spośród których najpopularniejszymi są inhibitory pompy protonowej (IPP) hamujące wydzielanie kwasu solnego w żołądku.

Jak długo można brać tego rodzaju środki? Najlepiej, gdy ich stosowanie ma charakter sporadyczny i doraźny. Wydzielanie kwasów żołądkowych jest niezbędne, by proces trawienia przebiegał prawidłowo, dlatego długotrwałe przyjmowanie leków zmniejszających jego ilość może wpływać niekorzystnie na trawienie.

Szczególnie trzeba o tym pamiętać, sięgając po leki na refluks bez recepty, których lista jest bardzo obszerna, a dostać je można właściwie w każdej aptece, bez konsultacji z lekarzem.

Nawet naturalne leki na refluks, oparte o substancje ziołowe, mogą negatywnie wpływać na pracę układu pokarmowego, jeśli są przyjmowane w niewłaściwy sposób (np. zbyt długo lub w nieprawidłowych dawkach).

Niektóre nowe leki tego typu, oprócz substancji hamujących wydzielanie kwasów, zawiera dodatkowo substancje wspomagające trawienie i wspierające pracę przewodu pokarmowego, by zapobiegać niepożądanym efektom.

W kwestii zastosowania konkretnych środków najlepiej poradzić się lekarza. Niektóre leki na receptę stosowane w leczeniu refluksu są refundowane, o co również warto zapytać specjalistę.

Leki na zgagę – czy istnieje najskuteczniejszy lek na zgagę?

Zgaga to najczęstszy objaw refluksu żołądkowo-przełykowego, opisywany najczęściej jako uczucie silnego pieczenia w przełyku.

Przeważnie pojawia się ono na skutek cofania się kwaśnej treści pokarmowej i podrażnienia przez nią błony śluzowej przełyku.

Wiele leków na zgagę tożsamych jest więc z lekami na refluks i działają one poprzez hamowanie wytwarzania przez żołądek kwasu solnego.

Dużo leków na zgagę bez recepty wykazuje także działanie zobojętniające wobec kwasów trawiennych, wpływając na nie związkami chemicznymi o odczynie zasadowym.

To, który lek jest dobry, zależy w dużej mierze od przyczyny dolegliwości oraz stopnia jej zaawansowania.

Co ciekawe – zgaga może wynikać nie tylko z nadmiaru, ale też niedoboru kwasów żołądkowych. Dlaczego? Kiedy jest ich zbyt mało, przewód pokarmowy ma problem ze strawieniem pokarmów i wymieszana z kwasami treść pokarmowa – zamiast przesuwać się dalej w kierunku jelit – niestrawiona, zaczyna się cofać.

Co wówczas zastosować na zgagę? Można sięgnąć po zioła wspomagające trawienie, natomiast skuteczny sposób o długotrwałym działaniu to lekkostrawna, zdrowa dieta, bogata w błonnik, oraz właściwa „higiena” żywienia (zjadanie małych porcji częściej, brak objadania się wieczorem itd.).

Jakie leki na wrzody żołądka wybrać? Na receptę czy bez recepty?

Wrzody żołądka to nic innego jak ubytki w wewnętrznych powłokach jego ścian.

Początkowo mają postać niewielkich nadżerek błony śluzowej, jednak brak odpowiedniego leczenia może prowadzić do ich rozprzestrzeniania się i pogłębiania.

Jaki jest skuteczny lek na wrzody żołądka? Celem niwelowania ubytków i przyspieszenia ich gojenia stosuje się przede wszystkim leki osłaniające ściany żołądka, chroniące je przed drażniącym wpływem kwasów trawiennych.

Jako leki na wrzody żołądka stosuje się także środki hamujące wydzielanie kwasów, czyli IPP i antagonistów receptorów H2.

Tabletki zobojętniające kwasy również minimalizują ich drażniący wpływ na wrzody.

O tym, jakie leki przyjmować, które z nich będą skuteczne i najlepsze w danej sytuacji, powinien decydować lekarz, choć wiele leków na wrzody dostępnych jest bez recepty.

Oprócz samych ubytków należy niwelować przyczyny ich powstawania. Podejrzenie wrzodów jest podstawą do przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki, mającej na celu potwierdzenie lub wykluczenie ich obecności oraz ustalenie podłoża problemu.

Jedną z najczęstszych jest obecność w przewodzie pokarmowym bakterii Helicobacter pylori, w leczeniu której konieczne bywa stosowanie antybiotyków.

Terapia taka powinna zawsze odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ niewłaściwe przyjmowanie silnych leków może jedynie pogorszyć sytuację.

Bez względu jednak na zaleconą i zastosowaną farmakoterapię, koniecznym lekarstwem na wrzody żołądka jest odpowiednia dieta. Przy dolegliwości należy unikać ostrych, drażniących potraw, produktów ciężkostrawnych, żywności przetworzonej, alkoholu i innych używek.

Bibliografia:

• A. Gąsiorowska i inni, Postępowanie u pacjentów z objawami choroby refluksowej przełyku – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, w: Lekarz POZ, 3–4/2019
• Zasady postępowania w dyspepsji, chorobie wrzodowej i infekcji Helicobacter pylori (ESPCG), Kolegium Lekarzy Rodzinnych, Kraków 2016
• M. Banks, Choroba refluksowa przełyku: najnowsze badania i postępowanie, Medycyna po dyplomie, vol. 19, nr 10, październik 2010 https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/011/106/original/Strony_od_MpD_2010_10-6.pdf?1467978625 [22.02.2023].
• Travis S. ,Tylor R., Misiewicz J., Gastroenterologia praktyczna, Alpha Medica Press, Bielsko Biała, 2001
• Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2005