Anemie hemolityczne (hemoliza krwi) jest to cała grupa chorób mających różną etiologię, cechami łączącymi są nieprawidłowy rozpad erytrocytów i skrócenie ich czasu przeżycia (< 25 dni).
Charakterystyczne jest również to, że pomimo ciągłej aktywności szpiku kostnego do produkcji krwinek nie jest on w stanie kompensować utraty erytrocytów. Następstwem rozpadu krwinek jest wzrost poziomu bilirubiny i urobilinogenu oraz powstawanie kamieni żółciowych. Możemy wyróżnić tutaj postacie wrodzone i nabyte.
Reklama
Objawy hemolizy
Manifestacja kliniczna zależy przede wszystkim od tego, czy hemoliza nastąpiła nagle czy postępowała stopniowo. Chorzy z łagodną hemolizą mogą nie wykazywać żadnych objawów klinicznych. W przypadkach poważniejszych – hemoliza może nawet zagrażać życiu.
Pośród objawów odnajdujemy typowe objawy ogólne – charakterystyczne dla wszystkich rodzajów niedokrwistości, ponadto pojawia się żółtaczka oraz powiększeniu mogą ulec wątroba i śledziona. Dochodzi do zmiany zabarwienia moczu oraz kału – stają się ciemniejsze.
W zależności od rodzaju niedokrwistości inne są ich przyczyny. Punktem łączącym jest brak czerwonych krwinek w wyniku krwawienia lub hemolizy oraz zmniejszenie lub nieprawidłowości w procesie erytropoezy w szpiku kostnym.
U podłoża postaci wrodzonych leżą: anomalie dotyczące budowy błony samej krwinki czerwonej, defekt enzymów biorących udział w procesach metabolicznych krwinki oraz nieprawidłowości w budowie hemoglobiny. Natomiast do przyczyn postaci nabytych zaliczamy zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego – choroby autoimmunologiczne (np. toczeń układowy, przewlekła białaczka limfatyczna), patogeny wirusowe (np. wirus cytomegalii), toksyny chemiczne, jady owadów, leki, infekcje. Może także wystąpić w przebiegu chorób przewlekłych (choroby wątroby, nerek).
Reklama
Diagnostyka homolizy
W przypadku nasilonych objawów ogólnoustrojowych pacjent najpierw powinien udać się do swojego lekarza rodzinnego. W trakcie wizyty należy dokładnie opisać swoje objawy i okoliczności, podczas których pojawiły się oraz czy istnieją pewne czynniki, które je nasilają. Lekarz rodzinny powinien według swoich umiejętności dokładnie zbadać fizykalnie chorego.
Po przeprowadzeniu badania, powinny mu nasunąć się już pewne przypuszczenia, zapewne następnym krokiem będzie zlecenie badania laboratoryjnego oceniającego wydolność szpiku kostnego – morfologii krwi obwodowej z rozmazem. W razie wątpliwości będzie on także w stanie pomóc nam w wyborze lekarza specjalisty.
Badania wykonywane w przypadku niedokrwistości hemolitycznych obejmują przede wszystkim badania laboratoryjne:
- morfologię krwi z rozmazem – w zależności od typu anemii hemolitycznej różny może być kształt i wygląd krwinek czerwonych, punktem wspólnym jest ich znacznie zmniejszona liczba;
- inne: stężenie bilirubiny, haptoglobiny, poziom urobilinogenu w moczu, sterkobilinogenu w kale.
