Ten rodzaj nowotworu to typ glejaka. Komórki glejowe są jednymi z tych, które wraz z neuronami tworzą układ nerwowy. Liczba komórek glejowych przewyższa liczbę neuronów. Te komórki odpowiadają za najważniejsze funkcje życiowe.
Jakiejkolwiek zmiany nowotworowe w ich obrębie, a tym samym pojawienie się skąpodrzewiaka, to bardzo niebezpieczne stany chorobowe.
Co to jest skąpodrzewiak?
Skąpodrzewiak to złośliwy guz mózgu, pochodzący z komórek gleju skąpowypustkowego. Komórki glejowe stanowią około 90 proc. wszystkich komórek, tworzących układ nerwowy. Rodzaj gleju skąpowypustkowego to małe komórki, które ochraniają aksony ośrodkowego układu nerwowego.
To jest właśnie podłoże tworzenia skąpodrzewiaka. Przyczyny pojawiania się tego rodzaju guza są raczej nieznane. Jest to nowotwór o średniej złośliwości (II stopnia), za wyjątkiem skąpodrzewiaka anaplastycznego, którego charakteryzuje wysoka złośliwość (III stopnia).
Oto charakterystyczne cechy skąpodrzewiaka:
- umiejscowienie w okolicy czołowo-skroniowej, z przewagą płatu czołowego,
- pojawianie się najczęściej między 40 a 65 rokiem życia,
- niewielka liczba u dzieci (około 4proc.wszystkich pierwotnych guzów),
- zajmowanie kory mózgowej i istoty białej podkorowej,
- dobre i widoczne odgraniczenie nowotworu od sąsiednich tkanek,
- szaro-różowy kolor,
- miękka konsystencja,
- niewielki obrzęk wokół guza,
- sporadyczne cechy zwyrodnienia torbielatowego,
- niewielkie zmiany krwotoczne, nie zawsze występujące,
- tendencje do naciekania struktur mózgowia,
- możliwość rozprzestrzenia się, w niewielkim stopniu, drogą płynu mózgowo-rdzeniowego.
Skąpodrzewiak posiada tendencje do wzrostu poziomu złośliwości przy kolejnych nawrotach choroby.
Reklama
Glejak skąpodrzewiak
Skąpodrzewiak to typ glejaka, który można podzielić na kilka podtypów. Oto one:
- skąpodrzewiak anaplastyczny- to dość złośliwa postać tego nowotworu, którą cechują zmiany ogniskowe i zdolności do „rozlewania”. To typ nowotworu gęstokomórkowego,
- skąpodrzewiakogwiaździak- jest to typ glejaka mieszanego, składającego się z dwóch czynników, znajdujących się w jednym obszarze lub w dwóch różnych. Oprócz płata czołowego może pojawić się także w płacie skroniowym, ciemieniowym lub potylicznym,
- skąpodrzewiak gwiaździak anaplastyczny- ten typ posiada III stopień złośliwości, z cechami złośliwości histologicznej,
- glejak wielopostaciowy z ogniskami skąpodrzewiaka- ten guz rokuje lepiej od klasycznego glejaka wielopostaciowego.
Reklama
Objawy skąpodrzewiaka
Skąpodrzewiak przez długi czas rozwija się bezobjawowo. Rośnie powoli, nie dając sygnałów o swoim istnieniu. Nawet przez wiele lat chory nie ma świadomości swojej choroby, a pewne objawy przypisuje innym schorzeniom.
Co jednak powinno każdego zaniepokoić? Do najczęstszych objawów zaliczane są:
● napady padaczki- ten nowotwór mózgu może wywoływać nawet delikatne napady padaczkowe, które różnią się od klasycznych (silne drgawki, utraty przytomności) i często nie budzą podejrzeń. Do takich symptomów należą nagłe drżenia kończyn, bardzo krótkie utraty pamięci czy dezorientacja,
● bóle głowy- pojawiają się na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Taki ból jest z reguły silny i przewlekły, trudny do opanowania,
● wymioty- to typowy objaw nowotworów ośrodkowego układu nerwowego. Z reguły pojawiają się rano i często dokuczają przez cały dzień,
● nudności- ten objaw pojawia się także rano. Chory odczuwa nudności o bardzo dużym natężeniu, które nawracają i utrudniają codzienne życie,
● zawroty głowy- najczęściej pojawiają się z silnym bólem głowy i dodatkowymi objawami neurologicznymi, jak drżenie rąk czy brak równowagi,
● poczucie ciągłego zmęczenia- skąpodrzewiak wywołuje dość duże osłabienie u chorego. Jeżeli nie można znaleźć konkretnych przyczyn osłabienia (jak zła dieta czy nadmiar pracy) to ten objaw może mieć podłoże nowotworowe (skąpodrzewiaka),
● nieprawidłowe funkcjonowanie zmysłów- glejaki wywołują zaburzenia w sferze węchu, wzroku, smaku i dotyku. Takie objawy zawsze wymagają konsultacji z neurologiem,
● problemy z koncentracją- zaburzeniom koncentracji często towarzyszy otępienie, zaburzenia pamięci i problemy, związane z orientacją w najbliższym otoczeniu.
Każdy z tych objawów, jeżeli nie jest zdarzeniem jednorazowym, wymaga pilnej wizyty u specjalisty. W przypadku chorób nowotworowych czas i szybka diagnoza mają ogromne znaczenie.
Reklama
Jak leczyć skąpodrzewiaka?
Podstawowymi instrumentami w diagnozie są badania obrazowe, czyli tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny i badanie PET (pozytronowa tomografia emisyjna). Końcowym badaniem na stwierdzenie obecności nowotworu jest badanie histopatologiczne. Lekarz, podejmując decyzje o leczeniu, dokładnie ocenia stan pacjenta i stopień zaawansowania choroby. Leczenie nowotworowe jest zawsze oparte na zasadzie indywidualizacji.
Medycyna wyróżnia następujące metody leczenia skąpodrzewiaka:
● stała obserwacja- jest ona możliwa tylko przy bardzo niskiej złośliwości i wczesnym stadium choroby. Samo leczenie ogranicza się w tych przypadkach do formy leczenia objawowego,
● chirurgiczne usunięcie guza- zabieg chirurgiczny jest możliwy tylko wtedy, gdy pozwala na to lokalizacja samego guza. Często zabieg polega tylko na jego częściowym wycięciu. Trudnodostępne zmiany wymagają przeprowadzenia biopsji stereotaktycznej,
● radioterapia- jest bardzo często uzupełnieniem procesu leczenia po zabiegu operacyjnym. Może mieć formę klasycznej radioterapii frakcjonowanej lub radioterapii przyspieszonej. Ta druga dotyczy osób o szczególnie złych rokowaniach,
● chemioterapia- może być samodzielna formą lub uzupełnieniem innej metody leczenia. Skąpodrzewiaki są tym typem glejaka, który dobrze reaguje na chemioterapię.
Skąpodrzewiaki są powszechnie uznawane za nowotwory nieuleczalne w stopniu całkowitym. Najczęściej występują jako typ II stopnia. Charakteryzuje je wtedy dość dobra podatność na chemioterapię, ale istnieje możliwość nawrotu choroby, najczęściej średnio po 5 latach. Skuteczne leczenie daje szansę 5 letniego przeżycia u 50%-70% chorych. Skąpodrzewiaki, jak większość glejaków, mają dosyć wysoki wskaźnik nawrotów. Najmniejszą przeżywalność dają skąpodrzewiaki IV stopnia, do 14 miesięcy.
Reklama
Jaka dieta przy skąpodrzewiaku?
Osoby dotknięte nowotworem powinny stosować dietę opartą na zdrowym odżywianiu. Dotyczy to także chorych na skąpodrzewiaka. Ważne, aby dostarczać organizmowi niezbędnych składników odżywczych i tych, które dają energię. W czasie choroby bardzo wzrasta zapotrzebowanie na białko. Posiłki powinny być zatem nie tylko wysokokaloryczne, ale także bogate w białko i zdrowe produkty, aby chory i zmęczony organizm mógł otrzymywać niezbędna porcję energii do walki z chorobą. Lekarze podkreślają, iż zbilansowana dieta to bardzo ważny element terapii onkologicznej.
Prawidłowe odżywianie ma przede wszystkim spełniać następujące cele:
- minimalizować skutki uboczne leczenia onkologicznego,
- pobudzać do działania układ odpornościowy,
- stymulować naturalne siły obronne organizmu do walki z nowotworem,
- utrzymywać prawidłową wagę chorego,
- zapobiegać niedożywieniu,
- poprawiać samopoczucia i jakości życia pacjenta.
Oto kilka zasad doboru diety i komponowania posiłków w chorobie nowotworowej:
- przygotowywanie lekkostrawnych posiłków,
- wyeliminowanie potraw smażonych, wędzonych, ostrych i tłustych,
- przyjmowanie minimum 2 litrów płynów dziennie,
- uwzględnianie preferencji smakowych chorego (przygotowywanie tego, co lubi najbardziej),
- wykorzystywanie głównie białka pochodzenia zwierzęcego
- ryby,
- jajka,
- chude mięso,
- produkty mleczne,
- dostarczanie w posiłkach kwasów z grupy omega – 3,
- spożywanie warzyw i owoców,
- wprowadzanie do diety pełnoziarnistych produktów zbożowych,
- dostarczanie przeciwutleniaczy w produktach (witamina C, E, betakaroten, magnez czy cynk).
Warto także wprowadzać do diety nowotworowej specjalistyczne preparaty odżywcze. I zawsze pamiętać, aby jeść częściej i mniej, gdyż każdy nowotwór osłabia chęć do jedzenia.
