Skręcenie jest najczęstszym obrażeniem dotyczącym stawu. Powstaje wtedy, gdy ruch w nim przekracza zakres fizjologiczny. Uszkodzeniu ulega torebka stawowa, więzadła i chrząstka stawowa, a wewnątrz stawu może wynaczynić się krew tworząc krwiak.
Skręceniu sprzyja zwykle zbyt intensywny wysiłek fizyczny, ale może ono także powstać w wyniku noszenia zbyt wysokich obcasów lub źle dopasowanego obuwia. Do skręcenia dochodzi na skutek złego ustawienia stopy względem podłoża, np. podczas biegu, zeskoku, szybkiego chodu. Najczęściej skręceniom ulegają nadgarstek, kolano i staw skokowy.
Skręcenie stawu - jak je rozpoznać?
- Chory będzie skarżył się na ból w okolicy danego stawu, który będzie się nasilał podczas dotyku oraz próby wykonania ruchu w stawie.
- Skręcony staw skokowy może stać się siny, co będzie oznaczało wytworzenie się krwiaka i będzie wymagało jego usunięcia.
- Staw będzie obrzęknięty, ocieplony, będzie posiadał zniekształcone obrysy.
- Czasem może pojawić się zwiększenie zakresu ruchów w stawie.
Zobacz wideo: Skręcenie nogi w kostce - co zrobić?
Reklama
Skręcenie - pierwsza pomoc
Postępowanie z osobą, która doznała skręcenia:
- Pierwsza pomoc na miejscu wypadku polega na unieruchomieniu stawu. Musi ono obejmować wszystkie kości tworzące staw, wykonujemy go według tych samych zasad co w złamaniach.
- Zawsze musimy pamiętać, aby ocenić stan ogólny poszkodowanego. Sprawdź podstawowe parametry życiowe takie jak:
- oddychanie,
- krążenie,
- stan przytomności.
Jeśli chory nie oddycha udrożnij drogi oddechowe według schematu opisanego w artykule Resuscytacja krążeniowo - oddechowa.
- Dokonaj szybkiej oceny urazowej – sprawdź obecność zranień, otarć naskórka, ran, bolesności w następujących okolicach: głowa, szyja, klatka piersiowa, brzuch.
- Oceń czucie obwodowe i ukrwienie kończyny: zapytaj poszkodowanego czy ma zachowane czucie w danej kończynie, sprawdź jej ciepłotę i zabarwienie. Ponadto możesz w miarę możliwości sprawdzić zachowanie ruchów czynnych obwodowej części kończyny, np. poprosić pacjenta aby poruszał palcami.
- Lżejsze kontuzje możesz leczyć poprzez: intensywne chłodzenie uszkodzonego stawu okładami z lodu, stosowaniem miejscowo leków przeciwobrzękowych, uniesienie kończyny w celu poprawy ukrwienia oraz 24 godzinny odpoczynek.
- Gdy po 24 godzinach ból się nie zmniejsza należy zgłosić poszkodowanego do lekarza ortopedy. Po przewiezieniu do ośrodka specjalistycznego lekarz wykonuje szczegółowe badanie oraz zdjęcie RTG danego stawu. Na podstawie zdjęcia ortopeda unieruchamia staw opaską elastyczną, bądź opatrunkiem gipsowym na okres zwykle 3-6 tygodni.
Czytaj: Co robić gdy skręcisz nogę w kostce
Reklama
Skręcenie - leczenie
- Czasem zalecane bywa także użycie specjalnych stabilizatorów rehabilitacyjnych lub funkcjonalnych w celu szybszego powrotu funkcji danego stawu.
- Przy skręceniach stawu skokowego zalecane jest chodzenie przy pomocy kul w celu odciążenia danego stawu.
- Przy poważniejszych skręceniach lekarze zwykle przepisują także zabiegi fizykoterapeutyczne.
- Lekarze zalecają także profilaktycznie, noszenie odpowiedniego obuwia z ujęciem stawu skokowego, stosowanie specjalnych stabilizatorów, odpowiednich wkładek.
Reklama
Skręcenie - powikłania
- Niektóre skręcenia z uszkodzeniem więzadeł lub oderwaniem się fragmentu kostnego wymagają pierwotnie leczenia operacyjnego. Polega ono na otworzeniu ciągłości więzadeł i przyszyciu ich przyczepów.
- Najczęstszym powikłaniem są skręcenia nawracające dotyczące zazwyczaj stawu skokowego. Zwykle są rezultatem zaniechania lub nieprawidłowego leczenia po pierwszym urazie (brak lub zbyt krótkie unieruchomienie). Polegają na częstych skręceniach nawet po najbardziej błahych urazach – np. po wchodzeniu na schody czy po nierównym podłożu. Ich rozpoznanie wymaga wykonania badania klinicznego, radiologicznego oraz badania rezonansem magnetycznym. Leczenie skręceń nawracających polega na noszeniu obuwia z twardym zapiętkiem i wysoką cholewką oraz uniesionym zewnętrznym brzegiem podeszwy. Czasem bywa konieczna operacyjna rekonstrukcja struktur stabilizujących staw skokowy.
Reklama
Skręcenie - domowe sposoby leczenia
Przy niewielkich kontuzjach możemy próbować wyleczyć się sami stosując proste metody. Jednakże zawsze musimy pamiętać o powikłaniach skręcenia i jeżeli objawy nie ustąpią po dwóch, trzech dniach wizyta u lekarza jest niezbędna. Domowe sposoby na skręcenie kostki da się podzielić na farmakologiczne i naturalne.
Leczenie farmakologiczne:
- tabletki doustne (przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne),
- maści i żele stosowane miejscowo,
- środki służące do przygotowania roztworów przeciwobrzękowych.
Leczenie naturalne:
- polewanie zimną wodą,
- okłady z lodu,
- okłady z liści kapusty,
- okłady z roztworu wody i octu,
- okłady z żywokostu lekarskiego,
- okłady z liści "babki",
- masaże wirowe i ręczne.
Reklama
Skręcenie - profilaktyka
Aby uniknąć skręcenia stawu skokowego ważne jest stosowanie odpowiedniej profilaktyki obrażeń występujących w danych dyscyplinach sportowych.
- Stosowanie odpowiedniego rodzaju obuwia sportowego.
- Używanie stabilizatorów profilaktycznych.
- Zakładanie odpowiednich wkładek
chroni przed przeciążeniami zapewniając jednocześnie prawidłową ruchomość w stawie skokowym. Należy:
- unikać nadmiernie forsownych ćwiczeń,
- używać właściwych przyrządów sportowych,
- właściwe przygotowywać się do treningów.