Wychłodzenie to obniżenie temperatury całego organizmu do poziomu niższego od minimalnej dopuszczalnej temperatury ciała. Najczęstszą przyczyną wychłodzenia jest sytuacja, kiedy osoba jest nieodpowiednio ubrana do panujących warunków i zbyt długo przebywa w niskiej temperaturze. Objawy wychłodzenia związane są z czasem, w jakim osoba była eksponowana na zimno.
Rodzaje wychłodzenia
- Stadium obrony – temperatura ciała mieści się w zakresie 34-36°C. Organizm stara się podnieść temperaturę ciała, dlatego intensywnie wytwarza ciepło – pojawiają się drżenia mięśniowe i przyspieszenie metabolizmu. Na skórze występuje tzw. „gęsia skórka” i nastroszenie włosów. Skóra jest zimna i blada, tak samo wargi. Tętno i oddech przyspieszają.
- Spadek temperatury do 27-34°C – organizm wchodzi w stadium wyczerpania. Pojawiają się silne skurcze mięśni, oddech zwalnia i staje się płytki. Tętno znacznie zwalnia, praca serca jest zaburzona. Wychłodzona osoba staje się obojętna i nie reaguje na ból. Jeśli temperatura ciała spadnie poniżej 30°C dochodzi do utraty przytomności.
- Gdy temperatura ciała spada poniżej 27°C następuje tzw. wiotkie porażenie mięśni. Osoba ma:
- niewyczuwalne tętno,
- problemy z oddychaniem,
- jest nieprzytomna,
- ma nienaturalnie rozszerzone źrenice.
Reklama
Wychłodzenie - pierwsza pomoc
- Zabezpieczyć poszkodowanego przed dalszym spadkiem temperatury! Najlepiej przenieść do pomieszczenia, w którym panuje niska temperatura pokojowa.
- Jeśli jest nieprzytomny, nie oddycha i nie da się wyczuć tętna – należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe i przystąpić do akcji resuscytacyjnej.
- Jeśli jest nieprzytomny, ale ma zachowany oddech i tętno, należy zdjąć z niego mokrą odzież, okryć suchymi kocami i ułożyć w pozycji bocznej bezpiecznej. Trzeba wezwać pogotowie ratunkowe i monitorować stan poszkodowanego.
UWAGA! W żadnym wypadku nie wolno go zanurzać w gorącej wodzie!
- Gdy wychłodzona osoba jest przytomna, można jej podać gorący słodki napój (dostarczy szybko przyswajalnych kalorii i rozgrzeje „od środka”).
Reklama
Wychłodzenie - czego nie wolno robić?
Wnosić wychłodzonej osoby do bardzo nagrzanego pomieszczenia – paradoksalnie daje to odwrotny efekt do zamierzonego. O wiele wyższa zewnętrzna temperatura powoduje:
- ogrzanie peryferycznych części organizmu,
- rozszerzenie naczyń krwionośnych,
- spływ zimnej krwi do centralnej części ciała,
co skutkuje obniżeniem ogólnej ciepłoty ciała.
W miarę możliwości wychłodzona osoba nie powinna się poruszać, a ratownicy nie powinni nawet biernie nią poruszać. To samo odnosi się do masowania zmarzniętych części ciała. Lokalne nagrzanie ciała powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i odpływ z nich zimnej krwi, która wychładza dodatkowo pozostały obszary ciała.