Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - skład
1 dawka (0,1 ml) zawiera 50 µg półsuchej masy prątków BCG co odpowiada od 150 000 do 600 000 żywych prątków BCG (Bacillus Calmette-Guerin), podszczep brazylijski Moreau. Szczepionka 10-dawkowa.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - działanie
Szczepionka przeciw gruźlicy, żywa, atenuowana. Po wstrzyknięciu prątki BCG namnażają się w miejscu wstrzyknięcia, a także w okolicznych węzłach chłonnych.
Reakcją organizmu na obecność prątków jest powstanie nadwrażliwości typu opóźnionego zwanej alergią tuberkulinową oraz wytworzenie odporności przeciwgruźliczej.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - wskazania
Szczepionka służy do szczepień ochronnych przeciw gruźlicy. Szczepienia w Polsce są obowiązkowe, wykonywane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych zatwierdzanym corocznie przez Ministra Zdrowia. Szczepienia wychwytujące (uzupełniające) u osób niezaszczepionych po urodzeniu należy wykonać w możliwie najwcześniejszym terminie, nie później niż do ukończenia 15 rż. W przypadku szczepień BCG nie jest rekomendowana rewakcynacja.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - przeciwwskazania
Szczepienia BCG nie powinny być wykonywane: u osób ze znaną nadwrażliwością na którykolwiek składnik szczepionki; u noworodków o mc. <2000 g; u noworodków matek zakażonych HIV do czasu wykluczenia zakażenia HIV u dziecka; u noworodków z podejrzeniem wrodzonych zaburzeń odporności; u noworodków matek leczonych w III trymestrze ciąży takimi lekami jak przeciwciała monoklonalne przeciwko TNF-alfa; u osób zakażonych HIV (zakażenia potwierdzone lub podejrzewane, nawet jeśli są bezobjawowe); u osób z pierwotnymi lub wtórnymi niedoborami odporności (w tym z niedoborem interferonu gamma lub z zespołem Di George`a); u osób w trakcie radioterapii; u osób leczonych kortykosteroidami, w trakcie leczenia immunosupresyjnego (w tym leczonych przeciwciałami monoklonalnymi przeciwko TNF-alfa takimi jak np. infliximab); u osób z chorobą nowotworową (np. białaczką, ziarnicą złośliwą, chłoniakiem lub innymi nowotworami układu siateczkowo-śródbłonkowego); u pacjentów po przeszczepieniu komórek macierzystych szpiku i po przeszczepieniu narządu; u osób z ciężkimi chorobami (w tym z ciężkim niedożywieniem); w ciąży; u osób, które chorowały na gruźlicę lub u osób z dużym (powyżej 5 mm) odczynem RT23. Szczepienia należy odroczyć w przypadku: noworodków w niestabilnym stanie klinicznym do czasu poprawy ogólnego stanu zdrowia (należy zaszczepić przed opuszczeniem oddziału noworodkowego); w trakcie infekcji z gorączką; zaostrzenia choroby przewlekłej; uogólnionych infekcji skóry. Wcześniactwo nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia, zaleca się wykonanie szczepienia w tej grupie pacjentów po osiągnięciu mc. 2000 g.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - ostrzeżenia
Szczepionkę przeciwgruźliczą podawać wyłącznie śródskórnie. Należy wziąć pod uwagę ryzyko wystąpienia bezdechu oraz konieczność monitorowania czynności oddechowych przez 48-72 h w przypadku podawania szczepionki bardzo niedojrzałym wcześniakom (urodzonym ≤ 28. tyg. ciąży), szczególnie dotyczy to dzieci, u których występowały objawy niedojrzałości układu oddechowego. Z uwagi na znaczne korzyści wynikające ze szczepienia tej grupy niemowląt, nie należy rezygnować ze szczepienia ani go odraczać. Należy odroczyć podanie szczepionki BCG w przypadku noworodków, których matki przyjmowały w ciąży terapię anty-TNF lub inne, potencjalnie immunosupresyjne przeciwciała IgG1. O terminie szczepienia decyduje lekarz.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - ciąża
Szczepionki nie należy stosować w okresie ciąży. Karmienie piersią nie stanowi przeciwwskazania do podania szczepionki BCG.
Reklama
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - efekty uboczne
Częstość nieznana: krosta/krosta ropna w miejscu podania, ropień w miejscu podania, uogólnione zakażenie BCG z zapaleniem kości, zapalenie szpiku kostnego, bolesność węzłów chłonnych, martwica węzłów chłonnych, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie/ropne zapalenie węzłów chłonnych, niepokój, bezdech u bardzo niedojrzałych wcześniaków (urodzonych ≤ 28. tyg. ciąży), bliznowiec (keloid), gorączka, owrzodzenie w miejscu podania. Zmiana w miejscu wstrzyknięcia: nacieczenie, krostka, owrzodzenie czasami z wyciekiem płynu surowiczego ustępuje zazwyczaj samoistnie w ciągu 3 mies. od szczepienia i nie wymaga leczenia. Powiększenie regionalnych węzłów chłonnych najczęściej pachowych do 15 mm u osoby szczepionej uznaje się za spodziewaną, prawidłową reakcję poszczepienną. Jeżeli po szczepieniu BCG występuje odczyn miejscowy w ciągu 24-48 h oraz ropień (w okresie 5-7 dni) można podejrzewać wcześniejsze zakażenie gruźlicą. Wstrzyknięcie szczepionki zbyt wysoko, w górną część mięśnia naramiennego zwiększa ryzyko wystąpienia keloidu. W przypadku wystąpienia ciężkich reakcji miejscowych lub zapalenia regionalnych węzłów chłonnych wymagana jest konsultacja medyczna, a następnie indywidualna decyzja o dalszym postępowaniu, ale najczęściej nie stosuje się leczenia, ponieważ ustępują samoistnie. Ciężkie reakcje uogólnione po podaniu szczepionki BCG są bardzo rzadkie i występują na ogół u osób z zaburzeniami odporności. Rozsiana infekcja BCG wymaga porady specjalistycznej, diagnostyki bakteriologicznej i układu immunologicznego oraz leczenia przeciwgruźliczego w warunkach szpitalnych. W przypadku wystąpienia zmian poszczepiennych, które wg lekarza pediatry spełniają kryteria powikłania poszczepiennego, należy skierować dziecko do konsultanta, który dokona ostatecznego rozpoznania i zaleci dalsze postępowanie.
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - interakcje
Śródskórne szczepienie BCG może być wykonywane jednocześnie ze szczepionkami inaktywowanymi lub atenuowanymi. Jeśli szczepionki zawierające żywe drobnoustroje nie zostaną podane w tym samym czasie co szczepionka BCG, należy zachować co najmniej 4 tyg. odstęp między szczepieniami. Szczepienie BCG należy odroczyć o 4 tyg., jeśli wcześniej wstrzyknięto inną szczepionkę żywą. Odstęp między szczepionką zawierającą żywe drobnoustroje, a szczepionką niezawierającą żywych drobnoustrojów jest dowolny, z zachowaniem niezbędnego odstępu dla uniknięcia nałożenia się ewentualnego niepożądanego odczynu poszczepiennego na kolejne szczepienie. Szczepionki podawane w tym samym czasie nie powinny być wstrzykiwane w lewe ramię zastrzeżone dla szczepionki BCG. Nie należy szczepić dziecka w lewe ramię co najmniej przez 3 mies. po podaniu BCG z uwagi na ryzyko wystąpienia zapalenia okolicznych węzłów chłonnych.
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - dawkowanie
Szczepionkę należy rozpuścić w 1 ml izotonicznego roztworu chlorku sodu. Po rekonstytucji powstaje homogenna, jednorodna zawiesina, bez widocznych konglomeratów. Do strzykawki należy pobrać tylko 1 dawkę szczepionki w objętości 0,1 ml dla jednego dziecka. Sposób podania. Szczepienie powinno być wykonywane przez personel specjalnie przeszkolony w wstrzykiwaniu śródskórnym. Szczepionkę należy podać śródskórnie w zewnętrzną 1/3 górną część lewego ramienia. Szczepionka musi być wstrzykiwana specjalną tuberkulinową strzykawką z dobrze dopasowaną igłą. Po podaniu 0,1 ml szczepionki BCG i prawidłowej technice szczepienia powinien powstać na ramieniu śródskórny bąbel o średnicy ok. 7 mm. Szczepionka BCG powinna być podana w okolicę mięśnia naramiennego lewej kończyny górnej (w części środkowej). Wstrzyknięcie szczepionki w wyższą część ramienia może przyczynić się do powstania keloidu. Po 2-4 tyg. w miejscu szczepienia u 90-95% szczepionych powstaje naciek, który utrzymuje się przez kilka tyg. Przeważnie na szczycie nacieku tworzy się krostka, a następnie owrzodzenie zazwyczaj o średnicy 2-5 mm, nie przekraczającej 10 mm. Zmiana goi się samoistnie w ciągu 2-3 mies. od zaszczepienia z pozostawieniem białawej blizny o średnicy kilku milimetrów. U niektórych osób z krostki może się sączyć płyn surowiczy przez dłuższy czas, co nie jest powikłaniem i nie wymaga leczenia lecz utrzymywania w czystości tego miejsca.
Szczepionka przeciwgruźlicza BCG - uwagi
Szczepionka nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
