Mięśnie głowy człowieka
Mięśnie głowy (łac. musculi capitis) odpowiadają za poruszanie twarzy, ruchy ust, powiek czy nosa. Można je pdzielić na trzy zasadnicze grupy:
- mięśnie mimiczne (wyrazowe) - posiadające przynajmniej jeden przyczep na skórze,
- mięśnie żucia - łączące czaszkę z żuchwą,
- mięśnie języka, gałki ocznej i narządu przedsionkowo-ślimakowego.
Powierzchnia czaszki pokryta jest przez czepiec ścięgnisty (galea aponeurotica), będący płaską błoną ścięgnistą, tworzącą rozcięgno dla mięśnia naczasznego (musculus epicranius). W skład mięśnia naczasznego wchodzą: mięsień potyliczno-czołowy i mięsień skroniowo-ciemieniowy.
Reklama
Mięśnie mimiczne
Mięśnie mimiczne, określane też jako mięśnie wyrazowe, napinając skórę twarzy w pewnych okolicach, zmieniają jej kształt i wygląd, nadając jej określony wyraz. Dzięki nim możemy zamykać oczy, marszczyć czoło, całować, wytwarzać dźwięki lub mrugać. Dzięki nim możemy zamykać oczy, marszczyć czoło czy całować.
Mięśnie mimiczne można podzielić na:
Mięśnie sklepienia czaszki
- mięsień potyliczny (musculus occipitalis)
- czołowy (m. frontalis)
- uszne (mm. auriculares).
Mięśnie szpary powiekowej
- mięsień okrężny oka (m. orbicularis oculi) - odpowiada min. za obniżanie brwi, zamykanie i zaciskanie powiek, mruganie, rozwieranie woreczka łzowego, nadaje także twarzy wyraz zamyślenia
- m. marszczący brwi (m. corrugator supercilli).
Między dwoma mięśniami okrężnymi oka znajduje się mięsień podłużny (musculus procerus), który pociąga skórę czoła ku dołowi nadając twarzy groźny wyraz.
Mięśnie szpary ustnej
Grupę mięśni znajdującą się w okolicy szpary ust stanowi duża liczba małych i krótkich mięśni, dzięki którym można wykonywać ruchy mimiczne twarzy w zależności od nastroju i wykonywanej czynności. Dzielą się na:
- mięsień okrężny ust (m. orbicularis oris) - jest podłożem dla warg, jest odpowiedzialny za zamykanie ust, ustawienie warg do całowania czy gwizdania; bierze on też udział w ruchach ust podczas jedzenia i picia
- m. dźwigacz wargi górnej (m. levator labii superioris)
- m. obniżający wargę dolną (m. depressor labii inferioris)
- m. śmiechowy (m. risorius) - pociągają ku górze kąt ust, odsłaniają zęby, nadają charakterystyczny esowaty kształt bruździe nosowo-wargowej, w efekcie na twarzy człowieka pojawia się uśmiech.
- m. jarzmowy większy (m. zygomaticus major)
- m. jarzmowy mniejszy (m. zygomaticus minor)
- m. dźwigacz kąta ust (m. levator anguli oris)
- m. policzkowy (m. buccinator) - jest odpowiedzialny za wydmuchiwanie powietrza z jamy ustnej potocznie nazywany jest mięśniem trębaczy; chroni także śluzówkę policzka przed przygryzieniem w trakcie żucia pokarmu
- m. obniżający kąt ust (m. depressor anguli oris) - dzięki swym przyczepom pomiędzy kątami ust, a żuchwą obniża kąty ust nadając twarzy wyrazu smutku czy niesmaku; wyprostowuje on bruzdę nosowo-wargową
- m. bródkowy (m. mentalis) - odpowiedzialny jest za podnoszenie uwypuklenia bródki i wargi dolnej nadając twarzy nadąsany wyraz
Reklama
Mięśnie żucia (żwaczowe)
Do mięśni żucia zalicza się 4 pary mięśni:
- mięsień żwacz (m. masseter)
- m. skroniowy (m. temporalis)
- m. skrzydłowy boczny i przyśrodkowy (m. pterygoideus lateralis et medialis)
Mięśnie te odpowiedzialne są za proces żucia, czyli poruszanie żuchwą – jej obniżanie i unoszenie, wysuwanie i cofanie oraz ruchy boczne. Najsilniejszym mięśniem żucia jest mięsień skroniowy.
Reklama
Mięśnie szyi
Mięśnie szyi to mięśnie położone z prawej i lewej strony kręgosłupa oraz do przodu od niego. Dzielimy je na trzy grupy:
- powierzchowną,
- środkową,
- głęboką.
Mięśnie szyi - grupa powierzchniowa
Do grupy powierzchownej zaliczamy mięsień szeroki szyi (platysma) oraz mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy (musculus sternocleidomastoideus).
Mięsień szeroki szyi biegnie z górnej części klatki piersiowej, aż do bocznej części twarzy. Stanowi on czworoboczną, szeroką, ale bardzo cienką warstwę mięśniową. Jest słabo ukrwiony i stąd posiada zwykle mało intensywne zabarwienie. Mięsień ten bierze udział w ruchach mimicznych twarzy. Pociąga kąty ust ku dołowi i bocznie, nadając twarzy wyraz złości lub przerażenia.
Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy jest silnym, parzystym mięśniem, przebiegającym od przodu i dołu do tyłu i do góry. Mięsień ten zgina głowę w bok, obraca w przeciwległą stronę i unosi twarz ku górze. Praca obydwu mięśni naraz pociąga głowę do przodu, zgina głowę do tyłu unosząc jednocześnie twarz ku górze i wzmaga lordozę szyjną, unosi też mostek wspomagając oddychanie.
Mięśnie szyi - grupa środkowa
Do grupy środkowej mięśni szyi zalicza się mięśnie podgnykowe i nadgnykowe, które ustalają położenie kości gnykowej, a także obniżają żuchwę.
Mięśnie szyi - grupa głębowa
Do grupy głębokiej mięśni szyi zaliczamy mięśnie pochyłe i przedkręgowe, które wspomagają wykonanie ruchów zginania głowy i kręgosłupa szyjnego wraz z jego obracaniem.