Każdy człowiek w ciągu całego roku wielokrotnie boryka się z kaszlem, katarem czy silnym bólem gardła. Górne i dolne drogi oddechowe narażone są na ataki różnego rodzaju wirusów i bakterii. W okresach spadku odporności organizmu układ oddechowy pełni bardzo ważna rolę. Warto go wspomagać, aby był bardziej odporny. Poznanie budowy górnych i dolnych dróg oddechowych pozwoli lepiej zrozumieć ten mechanizm oddechowy i ułatwi leczenie podczas infekcji.
Anatomia górnych dróg oddechowych
Górne drogi oddechowe to jedna z części układu oddechowego. Ten element spełnia bardzo ważną rolę w szeroko pojętym procesie oddychania. To właśnie tutaj wdychane powietrze jest oczyszczane i ogrzewane, a zatem to pierwszy etap wymiany gazowej.
Jak jest budowa górnych dróg oddechowych? Oto ona:
● jama nosowa (nos) - przedzielona jest przegrodą. Ludzki nos pozwala na oddychanie, ale to nie jedyna funkcja tego narządu. Przede wszystkim chroni przed wirusami i bakteriami, które znajdują się w powietrzu. Skutecznie oczyszcza z nich wdychane powietrze, jednocześnie podgrzewając do temperatury, zbliżonej do temperatury ciała człowieka,
● zatoki przynosowe -to rodzaj pustej przestrzeni, która występuje w okolicach twarzoczaszki. Ten element górnych dróg oddechowych wyściełany jest 4 rodzajami błony śluzowej. Zatoki nie tylko ogrzewają powietrze (w czym wspomagają jamę nosową), ale także mocno je nawilżają, a także odpowiadają za wyrównywanie powstałej różnicy ciśnień,
● gardło- jest częścią dwóch układów – pokarmowego i oddechowego. Łączy jamę ustną, jamę nosową, krtań i przełyk. Ten element górnych dróg oddechowych jest „wyłożony” 4 warstwami różnych błon. Głównym zadaniem gardła w ramach układu oddechowego jest ułatwianie przepływu powietrza z jamy nosowej i jamy ustnej do krtani,
● fragment krtani do poziomu fałdów głosowych- krtań ma dość skomplikowaną budowę. Jej część nad poziomem fałdów głosowych jest miejscem przejścia powietrza z zewnątrz organizmu do płuc. A zatem to bardzo ważne miejsce w procesie wdychania powietrza. W sytuacjach wydalania powietrza na zewnątrz krtań także jest „drogą”, po której powietrze wydostaje się z organizmu. Obok podstawowej funkcji krtani, jaką jest udział w powstawaniu mowy, przepuszczanie powietrza to ważny element całego procesu oddychania.
Reklama
Budowa dolnych dróg oddechowych
Dolne drogi oddechowe to druga część całego układu oddechowego człowieka, znajdująca się pomiędzy górnym odcinkiem a płucami.
Co składa się na budowę dolnych dróg oddechowych? Oto poszczególne odcinki:
● krtań od poziomu fałd głosowych-dzięki ustawieniu fałd głosowych w pozycji oddechowej umożliwia przepływ powietrza. Powoduje to otwieranie szpary głośni i kontrolowanie na zasadzie odruchu wymiany gazowej,
● tchawica - ta część dolnych dróg oddechowych zapewnia dopływ powietrza do płuc. To pewnego rodzaju rura, która jest przedłużeniem krtani. Ściana tchawicy pokryta jest włóknistą błoną. Całą tchawicę można nazwać szczególnym środkiem transportu powietrza do płuc. Wczasie tej podróży powietrze jest oczyszczane i nawilżane,
● oskrzela-są odgałęzieniem tchawicy, które wnika bezpośrednio do płuc. Z wyglądu przypominają zespół rurek o różnej średnicy. Ich zadaniem jest dalsze doprowadzanie powietrza do płuc i usuwanie zbędnych (szkodliwych) produktów przemiany materii, a przede wszystkim dwutlenku węgla. Oskrzela także ogrzewają i nawilżają powietrze w dolnym odcinku układu oddechowego. Dość istotną funkcję pełni pokrywającyje nabłonek. To on zatrzymuje, a następnie usuwa drobnoustroje, kurz czy pył,
● wewnątrzpłucne drzewo oskrzelowe- nazwa tej części dokładnie określa wygląd tego konkretnego elementu układu oddechowego. Patrząc na drzewo oskrzelowe wyraźnie widać rozgałęzienia oskrzeli wewnątrz płuc. Ta część dolnych dróg oddechowych bezpośrednio dostarcza tlen do pęcherzyków płucnych, umieszczonych głęboko wewnątrz płuc.
Reklama
Budowa dróg oddechowych
Układ oddechowy składa się 3 części:
- górnych dróg oddechowych,
- dolnych dróg oddechowych,
- płuc.
Górne i dolne drogi oddechowe tworzą ten fragment układu oddechowego, który doprowadza powietrze, reguluje całą wymianę gazową, ale przede wszystkim wspomaga płuca. To właśnie płuca kierują całym procesem oddychania i są centralną częścią układu oddechowego. Ten parzysty narząd oddechowy ma gąbczastą strukturę. To płuca filtrują powietrze i przekazują tlen za pośrednictwem hemoglobiny do układu krwionośnego, aby następnie dostała się do każdej komórki ciała. Cały układ oddechowy zapewnia organizmowi wymianę gazową. Ten bardzo ważny układ to naprawdę sprawnie działający mechanizm, złożony z elementów, ściśle ze sobą współpracujących. Doprowadza tlen do każdej komórki ludzkiego ciała i umożliwia jego prawidłowe funkcjonowanie oraz wytwarzanie energii.
Układ oddechowy jest odpowiedzialny za 2 etapy oddychania:
- oddychanie zewnętrzne, którego zadaniem jest doprowadzanie tlenu do komórek,
- oddychanie wewnętrzne, które jest rodzajem oddychania wewnątrzkomórkowego.
Częstotliwość oddychania jest bardzo zmienna i zależy od wielu czynników. Dorosły człowiek wykonuje przeciętnie od 7 do 20 oddechów na minutę w stanie spoczynku. Należy zawsze pamiętać, iż im więcej tlenu dochodzi do płuc, tym bardziej dotleniony organizm i jego poszczególne komórki, a to oznacza zdrowie wszystkich narządów. A zatem głębsze oddechy to także więcej powietrza w płucach.
Reklama
Antybiotyk na górne drogi oddechowe
Górne drogi oddechowe to część układu oddechowego, najbardziej narażona na infekcje i stany zapalne. Choroby rozwijają się tutaj na tle bakteryjnym lub wirusowym. Infekcje wirusowe to najczęściej zapalenie zatok, gardła, krtani lub nieżyt nosa. Bardzo często powikłaniem po infekcji wirusowej jest infekcja bakteryjna. Stany chorobowe o podłożu wirusowym są zwykle łagodniejsze od tych, których przyczyną jest zakażenie bakteryjne. Co do zasady infekcje wirusowe leczy się objawowo, a infekcje bakteryjne antybiotykoterapią. Antybiotyk zalecany jest wyłącznie przez lekarza, po szczegółowej diagnozie. Specjaliści często podkreślają, iż stosowanie antybiotyków w pierwszych dniach choroby jest błędem. Na początku należy dać szansę indywidualnej florze bakteryjnej, która zaczyna walkę z chorobą. Czasami włączenie antybiotyku do leczenia infekcji górnych dróg oddechowych o podłożu wirusowym może spowodować wytworzenie szczepów bakteryjnych lekoopornych. Wtedy, gdy organizm zostanie zaatakowany przez naprawdę poważne zakażenie bakteryjne antybiotyki mogą nie zadziałać.
Nie wolno doprowadzać do sytuacji nadużywania antybiotyków. Nie wolno także przyjmować antybiotyków bez konsultacji z lekarzem. Te leki nie pozwalają na „samoleczenie”. Jeśli lekarz zaleci w pierwszych dnia infekcji górnych dróg oddechowych pozostanie w domu, w łóżku to należy bezwzględnie dostosować się do tych wskazań. Jeżeli objawy choroby nie ustępują po kilku dniach, a wręcz nasilają się, lekarz może zalecić antybiotyk. Bardzo często wykonywana są wtedy dodatkowe badania, które mają za zadanie określić przyczynę choroby (wirusy czy bakterie).
Reklama
Jak udrożnić drogi oddechowe?
Udrażnianiegórnych i dolnych dróg oddechowych ma celu przywrócenie lub ułatwienie oddechu. Jest stosowane w przypadku osób nieprzytomnych lub tych, które uległy zadławieniu. Tutaj ogromne znaczenie ma szybka reakcja, bowiem taki stan może doprowadzić do nadmiernego braku tlenu w organizmie i nieodwracalnych skutków.
Niedrożność na skutek obecności ciała obcego w drogach oddechowych wywołuje uczucie dławienia i kaszel. Jak oczyścić drogi oddechowe z flegmy czy ze śluzu?Oto kilka sposobów:
- nakłanianie do intensywnego kaszlu,
- wykonywanie uderzeń w plecy (najlepiej 5 razy) w okolicach międzyłopatkowych, a następnie naciskanie podbrzusza,
- stosowanie naprzemiennie zmuszania do kaszlu i wykonywania odpowiednich uderzeń w plecy.
Aby skutecznie wykonać te wszystkie czynności udrażniania dróg oddechowych należy stanąć za poszkodowanym, przełożyć rękę pod jego pachą, pochylić się nad taką osobę, podkładając dłoń pod klatkę piersiową i uderzać dość energicznie, właśnie między łopatkami. Takie czynności trzeba wykonywać do momentu usunięcia ciała obcego.
Jeżeli te działania nie przynoszą efektu, warto wykonać tak zwany rękoczyn Heimlicha. Co to jest? Lekarze określają tak technikę pomocy przedlekarskiej. Ta metoda polega głównie na wywieraniu nacisku na przeponę, aby skutecznie sprężyć powietrze w drogach oddechowych i równie skutecznie wypchnąć ciało obce. W tym przypadku osoba ratująca staje za osobą poszkodowaną, obejmuje ją na wysokości pasa i w miejscu między pępkiem a żebrami uciska przeponę, energicznie i szybko.
