Miednica - budowa kości
Kość miedniczna (os coxae) jest parzystą, największą kością ludzkiego szkieletu. Powstaje w wyniku zrośnięcia się kości biodrowej (os ilium), łonowej (os pubis) i kulszowej (os ischii), co ma miejsce dopiero u dorosłego człowieka. Wszystkie te trzy kości łączą się mniej więcej pośrodku kości miednicznej gdzie po jej zewnętrznej stronie wspólnie tworzą panewkę (acetabulum).
Panewka stawu biodrowego otoczona jest od góry wysokim brzegiem zwanym rąbkiem panewki (limbus acetabuli), który w dolnej części jest przerwany szerokim wcięciem panewki (incisura acetabuli). Dół panewki (fossa acetabuli) otoczony jest od strony przedniej, górnej i tylnej powierzchnią księżycowatą (facies lunata). Kości: kulszowa i łonowa, w dolnej części miednicy, poniżej panewki, ograniczają z każdej strony duży otwór nazywany otworem zasłonionym (foramen obturatum).
Reklama
Anatomia kości biodrowej
Kość biodrowa (os ilium) jest największym elementem kości miednicznej. Składa się z talerza i trzonu kości biodrowej (ala ossis illi et corpus ossis illi) oddzielonych od siebie na wewnętrznej stronie kresą łukowatą (linea arcuata). Trzon kości biodrowej bierze udział w tworzeniu panewki. Na talerzu kości biodrowej wyróżnia się dwie powierzchnie – zewnętrzną, czyli pośladkową (facies glutea) i wewnętrzną, czyli krzyżowo-miedniczną (facies sacropelvina).
Powierzchnia pośladkowa jest miejscem przyczepów trzech mięśni pośladkowych. Miejsca te wyznaczają trzy kresy pośladkowe: przednia, tylna i dolna (linea glutea anterior, posteriori et inferior). Powierzchnia wewnętrzna talerza, czyli powierzchnia krzyżowo-miedniczna jest od dołu odgraniczona od trzonu kresą łukowatą. Tworzy dół biodrowy (fossa iliaca). Do tyłu od niego znajduje się powierzchnia uchowata (facies auricularis) oraz guzowatość biodrowa (tuberositas iliaca). Powierzchnia uchowata kości biodrowej łączy się stawowo z powierzchnią uchowatą kości krzyżowej.
Grzebień biodrowy (crista iliaca) będący górnym, zgrubiałym brzegiem talerza, rozpoczyna się tępo wystającym kolcem biodrowym przednim górnym (spina iliaca anterior superior), poniżej którego znajduje się kolec biodrowy przedni dolny (spina iliaca anterior inferior). Natomiast brzeg tylny grzebienia kończy się kolcem biodrowym tylnym górnym (spina iliaca posterior superior) i leżącym pod nim kolcem biodrowym tylnym dolnym (spina iliaca posterior inferior).
Na grzebieniu, około 5 cm od kolca biodrowego przedniego górnego znajduje się, wyczuwalny przez skórę, guzek biodrowy ((tuberculum iliacum). Brzeg przedni talerza kości biodrowej jest wklęsły i ku dołowi przechodzi w trzon kości łonowej, tworząc wraz z nim wyniosłość biodrowo-łonową (eminentia iliopubica). Brzeg tylny talerza, krótszy niż brzeg przedni, ku dołowi przechodzi w głębokie wcięcie kulszowe większe (incisura ischiadica major).
Reklama
Anatomia kości kulszowej
Kość kulszowa (os ischii) będąca tylno-dolnym odcinkiem kości miednicznej, dzieli się na trzon i gałąź kości kulszowej (corpus ossis ischii et ramus ossis ischii). Trzon kości kulszowej bierze udział w tworzeniu panewki. Na jego przednio-dolnym brzegu, poniżej panewki, znajduje się guzek zasłonowy tylny (tuberculum obturatorium posterius).
Z brzegu tylnego trzonu wystaje kolec kulszowy (spina ischiadica), powyżej którego jest wcięcie kulszowe większe (incisura ischiadica major). Poniżej znajduje się wcięcie kulszowe mniejsze (incisura ischiadica minor), które od dołu ograniczone jest guzem kulszowym (tuber ischiadicum). W pozycji siedzącej miednica opiera się na obydwu tych guzach.
Reklama
Anatomia kości łonowej
Kość łonowa (os pubis), która jest przednią częścią kości miednicznej składa się trzonu (corpus ossis pubis), gałęzi dolnej (ramus interior ossis pubis) i gałęzi górnej kości łonowej (ramus superior ossis pubis). Trzon bierze udział w tworzeniu panewki.
Przyśrodkowo w stosunku do panewki znajduje się wyniosłość biodrowo-łonowa (eminentia iliopubica) utworzona przez kość łonową i biodrową. Gałąź górna kości łonowej ma charakterystyczny brzeg tylny w postaci ostrego grzebienia (pecten ossis pubis), który ku tyłowi przedłuża się w kresę łukowatą. Przedni brzeg kości łonowej zakończony jest małym, ale wyraźnym guzkiem łonowym (tuberculum pubicum).
