Czym jest mięsień nadgrzebieniowy?
Mięsień nadgrzebieniowy (łac. musculus supraspinatus) łączy łopatkę z kością ramienną. Zalicza się do grupy mięśni obręczy kończyny górnej.
Do głównych jego zadań należą:
- stabilizacja ręki;
- odwodzenie kończyny, zwłaszcza w górę;
- niewielka rotacja ramienia na zewnątrz;
- napinanie torebki stawowej;
Struktura ta ma trójkątny kształt, w dużej mierze zbieżny z kształtem tak zwanego dołu nadgrzebieniowego, w którym leży. Przechodzi w silne i grube ścięgno, którego przyczepy sięgają guzka większego kości ramiennej oraz torebki stawowej znajdującego się tam stawu.
Urazy i przeciążenia mięśnia nadgrzebieniowego są bardzo bolesne, a jednocześnie trudne w leczeniu. Często wymagają długotrwałej rehabilitacji oraz różnego typu procedur zabiegowych. Mogą też wymusić zmiany stylu życia, rezygnację z określonych czynności (np. pracy, czy uprawiania określonej dyscypliny sportu).
Uwaga: nie należy mylić mięśnia nadgrzebieniowego i podgrzebieniowego. Ten drugi, odpowiadający przede wszystkim za zewnętrzną rotację kończyny, znajduje się niżej, pod łopatką.
Reklama
Ból mięśnia nadgrzebieniowego
Mięsień nadgrzebieniowy jest stosunkowo delikatny, a przy tym narażony na duże przeciążenia, związane z nieustannym ruchem ręki i złożonością pracy na wielu płaszczyznach. Istotne jest też to, że przebiega pod wyrostkiem barkowym, co dodatkowo przekłada się na skłonność do urazów.
Dodatkowo należy pamiętać, że w sąsiedztwie znajdują się duże nerwy (m.in. nadłopatkowy), których ucisk daje o sobie znać w bardzo dojmujący sposób. Właśnie dlatego ból mięśnia nadgrzebieniowego jest zwykle bardzo intensywny oraz rzutuje na sąsiednie struktury anatomiczne. Bardzo częste jest jego promieniowanie do ramienia, łokcia, przedramienia a nawet dłoni.
Przyczyny tego typu dolegliwości są bardzo zróżnicowane. Bardzo często ból jest efektem utrwalenia niewłaściwej postawy ciała (np. zgarbionej, przekrzywionej etc.) bądź wymuszonego przebywania w niefizjologicznych pozycjach. Może też być pokłosiem urazu (naderwanie lub zerwanie – szczegóły poniżej). Niezwykle ważne jest, by w takiej sytuacji szybko wykonać diagnostykę i wdrożyć leczenie.
Mięsień nadgrzebieniowy, w przypadku zaniedbania, może stanowić źródło coraz poważniejszych dolegliwości, w tym ograniczenia ruchomości kończyny, czy tzw. zespołu cieśni barkowej (uwięźnięcie tkanek miękkich między głową kości ramiennej a wyrostkiem barku).
Reklama
Objawy zerwanego mięśnia nadgrzebieniowego
Naderwany mięsień nadgrzebieniowy najczęściej jest konsekwencją upadku z podparciem całego ciężaru ciała wyprostowaną ręką, tudzież przeciążenia wynikającego z wielokrotnego powtarzania tych samych ruchów, wymagających dużego wysiłku (zazwyczaj kontuzje sportowe lub związane z wykonywaniem prac fizycznych).
Typowe objawy zerwanego mięśnia nadgrzebieniowego to:
- silny ból w barku, zwłaszcza podczas wykonywania różnych czynności;
- ograniczenie ruchomości w stawie i towarzyszące temu uczucie „przeskakiwania”;
- osłabienie siły mięśniowej;
Należy pamiętać, że uraz ten może mieć różny charakter. Możliwe jest całkowite zerwanie mięśnia na całej grubości, jak też częściowe naderwanie; uszkodzenie może dotyczyć którego z jego krańców (np. od strony ścięgna), ale również części środkowej.
Leczenie tego typu kontuzji wymaga kompleksowej rehabilitacji oraz zmiany nawyków życiowych (ruchowych). Doraźnie przyjmuje się też niesteroidowe leki przeciwzapalne, które minimalizują dolegliwości bólowe.
W wielu przypadkach wskazane są proste, nieinwazyjne zabiegi lecznicze, takie jak krioterapia (zamrażanie newralgicznego miejsca) czy elektrostymulacja. Skuteczny też jest tak zwany masaż głęboki (przywracanie właściwego napięcia mięśni głębokich) oraz suche igłowanie (nakłuwanie tzw. punktów spustowych w mięśniach).
Reklama
Ćwiczenia na mięsień nadgrzebieniowy
W przypadku urazu skomplikowanej struktury, jaką jest mięsień nadgrzebieniowy, ćwiczenia powinny być wykonywane pod nadzorem fizjoterapeuty. Wymienić w tym kontekście należy między innymi trening z użyciem specjalnej taśmy przytwierdzonej do drabinki. Za jej pomocą delikatnie rozciąga się mięsień, wykonując delikatne ruchy odwodzące na zewnątrz rękę opuszczoną wzdłuż tułowia i zgiętą w łokciu.
Ćwiczenie wykonuje się w seriach, po kilka powtórzeń. Należy pamiętać, że mięsień nie może być przy tym przeciążany, dlatego na co dzień zaleca się przy tym przede wszystkim większą dawkę wypoczynku oraz rezygnację z aktywności takich, jak dźwiganie większych ciężarów. Dokładnych wskazówek w tej materii powinien udzielić rehabilitant
Reklama
Taping na mięsień nadgrzebieniowy
Często stosuje się też na mięsień nadgrzebieniowy taping. Jest to metoda terapeutyczna polegająca na wykorzystaniu specjalnych plastrów naklejanych na ciało. Odpowiednio napięte, unoszą one skórę i naskórek, oddzielając je od mięśni, zapewniając lepszy przepływ krwi i limfy przez newralgiczne struktury, a także zmniejszając nacisk na nerwy. Powoduje to zmniejszenie obrzęku, łagodzi ból, przyspiesza regenerację.
Ze względu na umiejscowienie, niemal awykonalne jest wykonanie kinesiotapingu w tym miejscu na własną rękę, niezbędna jest pomoc drugiej osoby. Ponieważ kluczowe jest umiejętne rozmieszczenie plastrów, dobrze by naklejał je doświadczony rehabilitant. Niewłaściwa aplikacja skutkować będzie znikomą skutecznością, a wręcz może się przyczynić do pogłębienia urazu.
