Mięśnie obręczy kończyny dolnej - anatomia
Do obręczy kończyny dolnej przyczepionych jest 13 mięśni. Dzielimy je na
- grupę mięśni grzbietowych przednią
- tylną oraz grupę mięśni brzusznych.
Do grupy przedniej mięśni grzbietowych zalicza się mięsień biodrowo-lędźwiowy (musculus iliopsoas), który jest jednym z najważniejszych mięśni kończyny dolnej, gdyż w przypadku jego porażenia chodzenie jest praktycznie niemożliwe. Grupę tylną stanowią mięsień pośladkowy wielki, średni i mały (musculus gluteus maximus, musculus gluteus medius et musculus gluteus minimus), mięsień naprężacz powięzi szerokiej oraz mięsień gruszkowaty. W skład grupy mięśni brzusznych wchodzi min. mięsień zasłaniacz wewnętrzny czy mięsień czworoboczny uda.
Bardzo istotnym mięśniem obręczy kończyny dolnej jest mięsień pośladkowy wielki. Odpowiada on za utrzymanie pionowej postawy ciała podczas stania lub chodzenia. Jest najsilniejszym prostownikiem stawu biodrowego oraz najsilniejszym obracaczem na zewnątrz w stawie biodrowym. Odwodzi też udo. Kurczące się jednocześnie obydwa mięsnie pośladkowe wielkie mogą wzmagać działanie zwieracza zewnętrznego odbytu.
Reklama
Mięśnie uda
Mięśnie uda dzieli się na mięśnie przednie, tylne i przyśrodkowe. Grupę przednią stanowią mięsień krawiecki (musculus sartorius) oraz mięsień czworogłowy uda (musculus quadriceps femoris). Ten zaś posiada cztery głowy to znaczy: mięsień prosty uda (musculus rectus femoris), mięsień obszerny boczny (musculus vastus lateralis) zwany głową boczną, mięsień obszerny pośredni (musculus vastus intermedius), czyli głowę pośrednią, mięsień obszerny przyśrodkowy (musculus vastus medialis), czyli głowę.
Mięsień krawiecki (musculus sartorius) nazywany jest najdłuższym mięśniem ciała ludzkiego (ma około 50 cm). Rozpoczyna się na kolcu biodrowym przednim górnym, a kończy w pobliżu guzowatości piszczeli. Jest jedynym mięśniem, który zgina zarówno staw biodrowy jak i kolanowy. Zgina udo, odwodzi je i nieznacznie obraca na zewnątrz. Ponadto zgina kolano i nieco obraca goleń do wewnątrz.
Mięsień czworogłowy (musculus quadriceps femoris) z kolei rozpoczyna się na kolcu biodrowym przednim dolnym (mięsień prosty uda) oraz na kości udowej (pozostałe trzy głowy). Jego przyczep dalszy znajduje się na rzepce i na kości piszczelowej. Jest jedynym prostownikiem stawy kolanowego i najsilniejszym zginaczem stawu biodrowego. Podnosi on udo w czasie chodzenia. Jest też silnym odwodzicielem i słabym odwracaczem stawu biodrowego.
Grupę tylną mięśni uda stanowią trzy mięsnie: mięsień półścięgnisty (musculus semitendinosus), półbłoniasty (musculus semimembranosus) i mięsień dwugłowy uda (musculus biceps femoris). Wszystkie wymienione mięśnie rozpoczynają się na guzie kulszowym. Tylko głowa krótka mięśnia dwugłowego ma swój początek na wardze bocznej kresy chropawej trzonu kości udowej. Mięsień dwugłowy kończy się na głowie kości strzałkowej, pozostałe dwa na kości piszczelowej. Są one zginaczami stawu kolanowego, a także prostują kończynę w stawie biodrowym.
Do ostatniej grupy (przyśrodkowej) należy grupa mięśni przywodzicieli uda jakimi są min. mięsień smukły (musculus gracilis) czy mięsień przywodziciel długi i wielki (musculus adductor magnus et musculus adductor longus). Przyczyniają się one również do utrzymywania równowagi ciała w pozycji stojącej.
