Budowa stawu łokciowego
Staw łokciowy to rozbudowany i ważny staw w ludzkim ciele, który stanowi pomost między ramieniem i przedramieniem.
Jak z bliska prezentuje się staw łokciowy? Anatomia opiera się na trzech częściach, objętych wspólną torebką stawową:
- ramienno-łokciowej (budującej staw zawiasowy),
- ramienno-promieniowej (na którą składa się staw kulisty),
- promieniowo-łokciowej (tworzącej staw promieniowo-łokciowy bliższy).
Dwa pierwsze stawy odpowiadają za zginanie i prostowanie, a trzeci – za nawracanie i odwracanie przedramienia, w czym pomaga staw promieniowo-łokciowy dalszy. Podsumowując: w stawie łokciowym znajdują się stawy typu zawiasowo-obrotowego oraz dwuosiowego.
Co chroni staw łokciowy? Więzadła to właśnie struktury, które pełnią rolę zabezpieczającą i stabilizującą go. Należą do nich: więzadła poboczne boczne, poboczne przyśrodkowe i pierścieniowate. Staw łokciowy jest otoczony ponadto grupą mięśni, wśród których trzeba wymienić te największe: dwugłowy, ramienny, ramienno-promieniowy i trójgłowy. Dzięki nim możliwe jest poruszanie nie tylko łokciem, ale także nadgarstkiem i palcami dłoni.
Reklama
Ruchy w stawie łokciowym
Jak wygląda biomechanika, jeśli chodzi o staw łokciowy? Ruchy w obrębie tego stawu dotyczą zginania i prostowania łokcia, zginania i prostowania nadgarstka oraz palców dłoni, a także nawracania i odwracania przedramienia.
Nad zginaniem w stawie łokciowym pracują mięśnie takie jak np. dwugłowy ramienia, czy ramienno-promieniowy. Prostowaniem łokcia zajmuje się natomiast np. mięsień trójgłowy ramienia czy łokciowy. Prostowniki nadgarstka i palców odpowiadają za ruch prostowania tych części ciała, a zginacze nadgarstka i palców – odpowiednio – za ich zginanie. Dzięki pronatorom i supinatorom natomiast możliwe jest nawracanie i odwracanie przedramienia.
W przypadku ruchu zgięcia zakres ruchomości stawu łokciowego u osoby zdrowej wynosi 140-150⁰. Normą ruchomości dla wyprostu jest poziom od 0 do 10⁰, przy supinacji przedramienia – 90⁰, a przy pronacji przedramienia – około 80-90⁰.
Tzw. przeprost w stawie łokciowym, który często występuje u dzieci i kobiet, nie stanowi patologii, o ile nie wykracza poza zakres 10⁰.
Reklama
Co oznacza bolący staw łokciowy?
Podobnie jak w przypadku innych stawów także ten okalający łokieć może doznać różnych urazów. Po czym można poznać, że uszkodzony jest staw łokciowy? Ból jest wyraźnym symptomem, który zwiastuje, że doszło do jakiegoś procesu zapalnego, najczęściej będącego następstwem urazu, schorzenia o podłożu reumatycznym czy zwyrodnieniowym. Bolący staw łokciowy może być też spuchnięty, ocieplony, zasiniony czy z widocznym krwiakiem. Spuchnięty staw łokciowy może być wynikiem stłuczenia, ale też złamania.
Na odczuwanie bólu w tym obszarze szczególnie narażeni są sportowcy, którzy powtarzają jakąś czynność wykonywaną ramieniem wiele razy, w dodatku z dużą siłą. Od nazw konkretnych dyscyplin sportowych powstały nawet nazwy schorzeń stawu łokciowego. Zatem problemy z łokciem nie stanowią rzadkości m.in. u tenisistów, golfistów czy pływaków. Na ból w stawie łokciowym mogą jednak cierpieć także „przeciętni” ludzie, np. po wykonywaniu zajęć, w których mozolnie używa się tych samych ruchów.
Reklama
Urazy w stawie łokciowym
Jednym ze stawów, które są szczególnie narażone na pojawianie się schorzeń w jego okolicy jest właśnie staw łokciowy. Urazy, które dominują w tym obszarze to przede wszystkim tzw. łokieć tenisisty, a także łokieć golfisty. Łokieć tenisisty to inaczej zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, który objawia się silnym bólem, obserwowanym zwłaszcza przy odwracaniu przedramienia, trudnością z wyprostowaniem łokcia oraz osłabieniem nadgarstka. Natomiast łokieć golfisty (określany też jako zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej) charakteryzuje się bólem zapoczątkowanym w okolicy łokcia, który promieniuje do bocznej części przedramienia aż po nadgarstek.
Do kolejnych uszkodzeń zalicza się złamania wyrostka dziobiastego i łokciowego, ponadto skostnienia okołostawowe i wewnątrzstawowe. Poza tym, gdy boli staw łokciowy może to oznaczać przykurcze mięśniowe oraz wspomniane już zmiany zwyrodnieniowe.
Nie można ignorować dolegliwości bólowych pochodzących od łokcia, ponieważ mogą one stanowić oznakę poważnych urazów i schorzeń. W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości należy skonsultować je ze specjalistą (w tym wypadku ortopedą, rehabilitantem lub reumatologiem).
Reklama
Ćwiczenia na staw łokciowy
Najczęściej wybieranym postępowaniem po urazie łokcia i jego okolic jest poddanie się fizjoterapii oraz regularne robienie ćwiczeń, zaleconych przez fizjoterapeutę lub rehabilitanta. Zabiegi, które się wówczas stosuje to przede wszystkim kinesiotaping, masaże, diatermia krótkofalowa, ultradźwięki i jonoforeza. Ponadto nierzadko stawia się na stabilizatory, takie jak np. orteza na staw łokciowy, opaska na staw łokciowy, itp. Poza tym pacjent powinien ograniczyć, a najlepiej całkowicie unikać obciążeń prowadzących do bólu w tym stawie. We własnym zakresie może stosować też zimne okłady (niekiedy bardziej pomagają okłady z lodu) na bolące miejsce.
Nie oznacza to jednak rezygnacji z ruchu, który ma wzmocnić mięśnie pracujące na rzecz łokcia. Ćwiczenia na staw łokciowy powinny być dobrane do konkretnej choroby, czy urazu, który powoduje ból w łokciu u danej osoby. Jednym z przykładowych ćwiczeń jest leżenie na plecach z nogami zgiętymi w kolanach, a rękoma rozłożonymi po bokach ciała i zgiętymi pod kątem 90⁰ w łokciach. Chodzi o to by przesuwając grzbietami dłoni po podłodze powoli prostować ręce w łokciach, a potem z powrotem je uginać.
Czytaj też:
