Co to jest acyklowir?
Acyklowir jest syntetycznym lekiem przeciwwirusowym stosowanym w zwalczaniu wirusów z rodziny Herpes– głównieHerpes simplex 1 (HSV-1) i Herpes simplex 2 (HSV-2), wywołujących opryszczkę pospolitą.
HSV-1 wywołuje opryszczkę wargową, zaś HSV-2 – opryszczkę narządów płciowych. Acyklowir stosuje się też w leczeniu ospy wietrznej oraz półpaśca, czyli chorób spowodowanych przez wirusa Varicella zoster virus (VZV), także należącego do Herpeswirusów.
Skuteczność leku jest mniejsza w walce z innymi wirusami z rodziny Herpesviridae, takimi jak wirus Epsteina-Barr (EBV), który wywołuje mononukleozę czy Cytomegalowirus, (CMV), który odpowiada za cytomegalię.
Reklama
Działanie acyklowiru
Działanie acyklowiru polega na tym, że dociera do komórek zakażonych wirusem, gdzie jest przekształcany w cząsteczkę, stanowiąca analog nukleotydu. Nukleotyd jest podstawowym składnikiem budulcowym kwasów nukleinowych – deoksyrybonukleinowego (DNA) i rybonukleinowego (RNA), które są odpowiedzialne za przechowywanie informacji genetycznej oraz odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu komórek wszystkich organizmów żywych.
Cząsteczka będąca analogiem nukleotydu zastępuje nukleotyd, prowadząc do zahamowania syntezy wirusowego DNA. W ten sposób acyklowir uniemożliwia namnażanie się wirusów w komórkach organizmu chorego.
Reklama
Cena preparatów z acyklowirem
Na rynku aptecznym można znaleźć wiele preparatów z acyklowirem- ogólnodostępnych i wydawanych na receptę.
Dostępne są:
- tabletki,
- kremy,
- maści do oczu,
- żel i proszek do sporządzania roztworu do infuzji.
Tabletki z acyklowirem można kupić bez recepty i na receptę, w zależności od dawki. Zawierające 200 i 400 mg są ogólnodostępne, a 800 mg wydawane tylko za okazaniem recepty. Za opakowanie zawierające 30 tabletek trzeba średnio zapłacić od 10 do 30 złotych. Cena acyklowiru w tabletkach zależy bowiem od dawki (im wyższa dawka, tym większa cena).
Maść z acyklowirem stosuje się w miejscowym leczeniu opryszczkowego zapalenia rogówki i jest wydawana na receptę. Zaś acyklowir w kremie lub żelu, stosowany miejscowo na twarz i wargi, należy do preparatów ogólnodostępnych. Za opakowanie maści do oczu trzeba zapłacić około 30 złotych, zaś żele lub kremy kosztują 10-15 złotych.
Proszek do sporządzania roztworu do infuzji jest stosowany w lecznictwie zamkniętym , głównie w leczeniu ospy wietrznej i półpaśca, a także opryszczki u osób z upośledzoną odpornością.
Reklama
Dawkowanie acyklowiru
Dawkowanie acyklowiru zależy w dużej mierze od choroby wywołanej wirusami z grupy Herpes, także formy preparatu i wieku pacjenta. Tabletki z acyklowirem na opryszczkę pospolitą u dorosłych i dzieci powyżej 2 lat stosuje się zwykle 5 razy dziennie (co 4 godziny), w jednorazowej dawce wynoszącej 200 mg. Acyklowir można podawać niemowlętomi dzieciom poniżej 2 lat, ale w dawce wynoszącej połowę dawki dla dorosłych. Leczenie trwa około 5 dni.
Co istotne, nosicielem wirusa opryszczki pozostaje się do końca życia, jednakże HSV będzie się uaktywniać pod wpływem stresu lub osłabienia odporności. Dlatego pacjentom z często nawracającą opryszczką zalecane jest leczenie supresyjne acyklowirem w mniejszych dawkach przez kilka miesięcy. Taka terapia jest w stanie zmniejszyć liczbę nawrotów o połowę. Pacjenci dotknięci opryszczką powinni pamiętać, że jest to choroba zakaźna, którą mogą zarazić inne osoby, dlatego w razie pojawienia się objawów należy zachować wszelkie możliwe środki ostrożności, aby nie rozprzestrzenić wirusa.
W przypadku ospy wietrznej lub półpaśca, dorośli zażywająacyklowirnawet 5 razy na dobę w jednorazowej dawce wynoszącej 800 mg. U dzieci lek podaje się 4 razy dziennie w dawce wynoszącej 20 mg na kg masy ciała. Terapia trwa 5-7 dni.
Preparaty z acyklowirem do stosowania miejscowego nanosi się na zmienioną chorobowo skórę 4-5 razy dziennie (co 4 godziny). W łagodnych stanach leki miejscowe stosuje się przez 4 dni, zaś w poważniejszych przez ponad tydzień. Maść do oczu z acyklowirem podaje się do worka spojówkowego 5 razy na dobę.
Acyklowir w ciąży stosuje się jedynie wtedy, gdy korzyści dla matki wynikające z zażycia leku przeważają nad zagrożeniem dla płodu. Decyzję o leczeniu tym lekiem przeciwwirusowym w trakcie ciąży może podjąć jedynie lekarz.
Reklama
Skutki uboczne acyklowiru
Jeżeli chodzi o skutki uboczne, acyklowir może zaburzać funkcjonowanie układu moczowego. Z tego powodu nie zaleca się stosować leku u osób z chorobami nerek, a w przypadku konieczności rozpoczęcia terapii, należy zachować szczególną ostrożność i stale monitorować funkcje nerek.
Acyklowir, jak każdy lek wywołuje działania niepożądane. Do najczęściej zgłaszanych przez pacjentów należą:
- bóle i zawroty głowy,
- nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha,
- gorączka,
- świąd, wysypka, pokrzywka,
- obrzęk naczynioruchowy,
- reakcje anafilaktyczne,
- zwiększenie stężenia bilirubiny, mocznika, kreatyniny we krwi
- zapalenie wątroby,
- żółtaczka.
Warto wiedzieć, że tabletki z acyklowirem mogą zawierać laktozę, a wówczas nie powinny być stosowane przez osoby cierpiące na nietolerancję galaktozy i pierwotny niedobór laktazy.
Reklama
Leki i preparaty zawierające acyklowir