Przyczyny alergii na psa. Czy zdarza się często?
Alergia na psa występuje bardzo często. Z badania ECAP wynika, że podatność na tego typu uczulenie wykazuje 9,7 procent populacji Polski, zaś w Stanach Zjednoczonych jest to nawet 12 procent (dane: A. J. Sybilski).
Na wystąpienie niepożądanych objawów alergicznych w głównej mierze narażeni są właściciele czworonogów (w zależności od konkretnego rejonu, są one obecne w 4 - 28 procent gospodarstw domowych w Europie), ale nie tylko. Psie alergeny znajdować się mogą bowiem wszędzie, stanowiąc zagrożenie nawet w miejscach pozornie neutralnych.
Występują w domach niezamieszkanych przez psy (bywają tam zawleczone na przykład na ubraniach), w przestrzeniach publicznych, komunikacji zbiorowej etc.
Przyczyny alergii na psa są dobrze znane. Zachodzi w tym przypadku typowy mechanizm, którego istotą jest nadmiarowa reakcja układu odpornościowego na określone białka. Wytwarzane są wówczas specyficzne przeciwciała oraz uruchamiana kaskada procesów, takich jak wyrzut histaminy (mediator stanu zapalnego), których finalnym efektem jest odczyn alergiczny.
Co istotne - proces ten zachodzi tylko u osób do tego predestynowanych, czyli uczulonych na konkretne alergeny. Dla wszystkich pozostałych substancje te są całkowicie obojętne.
Psich alergenów jest ponad dwadzieścia. Najważniejszy z nich to Can f1. Pod tym symbolem kryje się lipokalina wydzielana przez tzw. gruczoły językowe Ebera, której obecność stwierdza się w ślinie i w sierści czworonogów, a także miejscach bytowania zwierząt (stanowi ona bardzo istotny składnik kurzu domowego wszędzie tam, gdzie mieszkają psy).
Obecność przeciwciał wymierzonych w Can f1 stwierdza się u 75 procent osób mających uczulenie na psa (dane: N. Ukleja-Sokołowska, Z. Bartuzi). Oprócz tego uczulają także inne lipokaliny, albuminy, kalikreiny, nazwane kolejno Can f2, Can f3 itd.
Reklama
Rodzaje alergii na psa. Co nas uczula?
Istnieją cztery rodzaje alergii:
- wziewne,
- kontaktowe,
- pokarmowe,
- iniekcyjne.
Uczulenie na sierść psa zaliczane jest przede wszystkim do pierwszej kategorii. Szkodzi zatem w tym przypadku głównie wdychanie uczulających substancji unoszących się w powietrzu. Aczkolwiek możliwe jest też wystąpienie odczynów kontaktowych, na przykład po głaskaniu zwierzęcia.
Potocznie zwykło się sądzić, iż największe zagrożenie stanowi psie włosie, jest to jednak duże uproszczenie. Włosy są jedynie transporterem białek znajdujących się w zewnętrznej powłoce skórnej oraz wydzielinach zwierzęcia. Dlatego też najbardziej precyzyjne byłoby mówienie o alergii na naskórek psa, ślinę, mocz, łój, pot.
W praktyce nie istnieje systematyka wprowadzająca podział pod tym kątem. Dla specjalistów istotniejsza jest identyfikacja konkretnych białek, tym bardziej, że negatywne oddziaływanie u konkretnych osób może wywierać więcej, niż jedna z potencjalnie uczulających substancji.
Powyższe jest niezwykle istotne w kontekście dyskusji odnośnie tzw. ras hypoalergicznych. Istnieje przekonanie, że lepsze dla alergików są te, które posiadają krótszą sierść. Wiedząc jednak, że to nie włosie jest źródłem uczulających substancji, wielu specjalistów podchodzi do tej tezy ze znaczną rezerwą.
Co istotne, w przypadku psów stwierdza się rozliczne alergie krzyżowe. Oznacza to, że osoby uczulone na to zwierzę mogą reagować w podobny sposób po styczności z zupełnie innym czynnikiem. Problemem może się okazać zwłaszcza kontakt z kotem, czego przyczyną jest między innymi podobieństwo psiego białka Can f1 i kociego Fel d1, a także obecność albumin o zbliżonej budowie.
Reklama
Objawy alergii na psa. Jak rozpoznać uczulenie?
Jak się objawia alergia na psa? Jej manifestacje nie są specyficzne, zatem łatwo je pomylić z symptomami innych uczuleń wziewnych, w tym na roztocza kurzu domowego czy pyłki roślin.
Objawy najczęściej dotykają układ oddechowy (nos, jama ustna, oskrzela) oraz narząd wzroku, rzadziej pojawiają się na skórze.
W wyniku uczulenia na sierść psa wystąpić mogą:
- napadowe kichanie;
- nieżyt nosa - wyciek wodnistej wydzieliny;
- kaszel alergiczny i napady astmy, uczucie duszności;
- pieczenie błon śluzowych jamy ustnej i nosa;
- zapalenie spojówek z łzawieniem, pieczeniem i zaczerwienieniem oczu;
- objawy skórne: wysypka, pokrzywka, świąd;
Po jakim czasie „wychodzi” alergia na psa? Skłonność do tego typu reakcji może się pojawić praktycznie na każdym etapie życia, aczkolwiek w praktyce często dzieje się to już w dzieciństwie.
Jeśli natomiast chodzi o odstęp czasowy pomiędzy ekspozycją na czynnik uczulający, a wystąpieniem objawów - może się to stać po kilkudziesięciu minutach, a może po kilku godzinach lub dniach. Odpowiedź na to pytanie jest bardzo nieprecyzyjna, jako że reakcja zależy zarówno od indywidualnych predyspozycji, jak też skali narażenia na alergeny.
Reklama
Testy na alergię na psa. Kiedy najlepiej je wykonać?
Diagnostyka tego uczulenia nie jest skomplikowana i długotrwała, a dostępne metody wykazują się wysoką czułością. Testy na alergie na psa wykonywane są z krwi. W pobranej próbce oznacza się swoiste przeciwciała klasy IgE (slgE). Ich obecność oznacza, że układ odpornościowy pacjenta reaguje na obecność określonych białek, co pozwala potwierdzić wstępną diagnozę.
Badania laboratoryjne pozwalają też określić nasilenie alergii, które jest proporcjonalne do stężenia przeciwciał. Cena tego typu testów alergicznych jest niewygórowana, zazwyczaj należy się liczyć z wydatkiem rzędu 50-60 złotych.
W zależności od laboratorium, na wynik czeka się od jednego do kilku dni. Warto wiedzieć, że w aptekach są też dostępne domowe testy. Istotą ich działania również jest oznaczenie przeciwciał IgE we krwi, której próbkę pobiera się za pomocą dołączonego nakłuwacza. Zestawy takie kosztują około 40-50 złotych.
Reklama
Uczulenie na sierść psa u dziecka. Jak sobie radzić?
Alergia na psa u dziecka może się pojawić nagle, ale często rozwija się stopniowo, będąc wynikiem skumulowanej ekspozycji na uczulające białka.
E. Cichocka-Jarosz podaje, że o ile w populacji ogólnej problem ten występuje u około 8 procent osób, o tyle u maluchów 7-8 letnich jest to 5 procent, zaś w przedziale 11-12 lat około 10 proc. Alergia na psa u niemowlaka nie jest niemożliwa, ale pojawia się stosunkowo rzadko.
Objawy są takie same, jak u osób dorosłych. To przede wszystkim wodnisty katar i kichanie, kaszel, zapalenie spojówek, a przy odczynach kontaktowych również pokrzywka, wysypka, świąd.
Naukowcy od dawna się spierają w kwestii tego, w jaki sposób dorastanie ze zwierzęciem wpływa na skłonność do alergii.
A. J. Sybilski pisze, że większość badań nie wykazuje żadnej istotnej korelacji, aczkolwiek są pojedyncze prace, których autorzy stwierdzają, iż obecność psa lub kota we wczesnych latach życia (a nawet w czasie życia płodowego) zmniejsza ryzyko występowania uczulenia u dzieci. Jeden z badaczy stwierdził nawet, że wpływ ten jest jeszcze wyraźniejszy, gdy w domu jest więcej niż jedno zwierzę.
Co robić w przypadku uczulenia na sierść psa u dzieci? Najskuteczniejszą metodą walki z każdą alergią jest eliminacja źródła zagrożenia z otoczenia pacjenta.
Jeśli problem występuje u malucha mieszkającego z czworonogiem, efektywnym rozwiązaniem jest więc wydanie zwierzęcia, co w znaczący sposób ograniczy codzienną ekspozycję na uczulające białka.
Na tak radykalny krok nie trzeba się decydować od razu. Wcześniej można na próbę odizolować dziecko od zwierzęcia i sprawdzić, czy przynosi to satysfakcjonujący efekt, czy też przyczyn problemu należy szukać gdzie indziej. Może się bowiem okazać, że pociecha reaguje niekoniecznie na to konkretne zwierzę. Tak jak zostało powiedziane wyżej - psie alergeny są niemal wszędzie.
Co zrobić, gdy działania profilaktyczne nie przyniosą efektu? Jak leczyć alergie u dzieci? Przyczynowo można wdrożyć odczulanie, które polega na stopniowym uodparnianiu na działanie alergenów.
Doraźnie natomiast stosuje się leki łagodzące objawy, w tym przede wszystkim preparaty przeciwhistaminowe.
Część z nich dostępna jest bez recepty, niemniej w każdym przypadku warto skonsultować się z lekarzem, a przynajmniej uważnie zapoznać z informacjami zawartymi w ulotkach informacyjnych. Niektóre leki tego typu mogą być przyjmowane przez małe dzieci, inne są przeznaczone dla starszych grup wiekowych, na przykład od 12 roku życia.
Reklama
Odczulanie na psa. Czy alergia na psa mija?
Czy alergia na psa mija samoistnie? Może tak być, a może nie. Ta niezwykle mało precyzyjna odpowiedź dobrze oddaje istotę problemu, który wymyka się z prostych schematów.
Zdarza się, że z wiekiem uczulenie przestaje doskwierać pacjentowi całkowicie lub też zmniejsza się natężenie występujących objawów. Ale bardzo często alergia nie znika bez odpowiedniego leczenia przyczynowego.
To zaś dostępne jest obecnie tylko jedną metodą, jaką jest immunoterapia.
Odczulanie na psa jest długotrwałą procedurą, trwającą nawet kilka lat i polegającą na podawaniu choremu kontrolowanych, coraz większych dawek uczulających go białek.
Metoda ta nie jest wolna od wad. Po pierwsze, daje jedynie obietnicę, ale nie gwarancję pomyślnego zakończenia. W przypadku alergii zwierzęcych prawdopodobieństwo sukcesu szacowane jest na mniej niż 50 procent.
Dla porównania, przy pyłkach roślin jest to 80 procent (dane: J. Górnicki). Wiele zależy od wieku pacjenta, stanu zdrowia, współistnienia innych chorób (takich jak nadciśnienie czy choroba wieńcowa), a także oczywiście charakteru i natężenia samej alergii.
Po drugie, immunoterapia nie zawsze jest w pełni bezpieczna. Choć większość odczynów występujących po podaniu zastrzyku jest stosunkowo niegroźnych (miejscowy obrzęk, świąd, katar, kichanie, łzawienie), w sporadycznych przypadkach niewykluczony jest tzw. wstrząs anafilaktyczny, czyli ogólnoustrojowa i gwałtowna reakcja stanowiąca bezpośrednie zagrożenie dla życia.
Właśnie dlatego tego typu leczenie powinno się odbywać pod ścisłym nadzorem lekarza.
Wiele kobiet pyta, jak postępować wobec alergii na sierść psa w ciąży. Czy można się wówczas odczulać? Generalna zasada jest taka, że immunoterapii nie powinno się w tym czasie rozpoczynać. Można jednak przyjmować dawki przypominające będące kontynuacją leczenia zainicjowanego wcześniej, pod warunkiem, że preparaty te są dobrze tolerowane przez pacjentkę.
Koszt odczulania na psa jest znaczny. J. Górnicki podaje, że cena samej szczepionki w aptece wynosi 100-180 złotych, co przekłada się na roczny wydatek rzędu 800 zł. W wielu innych przypadkach cenę tę można byłoby zbić o 50 proc. dzięki refundacji NFZ, ale akurat w przypadku zwierząt ona nie przysługuje.
Reklama
Jak pozbyć się alergii na psa? Leczenie
Początek treści sponsorowanej
Uciążliwe objawy alergii takie jak katar, łzawienie oczu czy wysypka towarzyszą nam przez cały rok. Dobrym sposobem na zwalczanie tych dolegliwości będzie lek w postaci tabletki z bilastyną, która działa przeciwhistaminowo, hamuje powstawanie bąbli oraz zmniejsza zaczerwienienia skóry. Lek przeznaczony jest dla dorosłych oraz młodzieży od 12. roku życia. KLIKNIJ TUTAJ i sprawdź jak zmniejszyć objawy alergii.
Koniec treści sponsorowanejSpecjaliści podkreślają, że odczulanie nie zawsze jest potrzebne. Sumienne stosowanie się do zasad profilaktyki, a także przyjmowanie farmaceutyków działających objawowo pozwalają kontrolować problem na satysfakcjonującym dla wielu osób poziomie.
Jak leczyć alergię na psa, metodami farmakologicznymi? Poza przyczynowym odczulaniem, zastosowanie znajdują leki łagodzące objawy, w tym preparaty przeciwhistaminowe, a także środki obkurczające naczynia krwionośne lub silne glikokortykosteroidy.
Powszechnie używa się w szczególności te pierwsze. Oddziałują one na mechanizm reakcji alergicznej, blokując tzw. receptory H1.
Hamują w ten sposób przyłączanie się do nich histaminy, czyli hormonu produkowanego przez układ odpornościowy i będącego mediatorem stanów zapalnych. Leki te dostępne są w wielu postaciach (tabletki, krople, maści) i ze względy na uniwersalna zasadę działania sprawdzają się przy wielu różnych alergiach.
Walka z uczuleniem na psa to też profilaktyka eliminacyjna. Tak jak zostało wspomniane wyżej, w praktyce najskuteczniejszym rozwiązaniem jest nieposiadanie psa, jeśli jednak ktoś nie jest gotów na taki krok, może wykonać kilka kroków, które ograniczą codzienny kontakt z alergenami.
W tym kontekście sprawdza się:
- unikanie bliskiego, częstego i bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem w domowej przestrzeni;
- regularne odkurzanie podłóg, najlepiej odkurzaczem wyposażonym w efektywny filtr;
- mycie podłóg po odkurzaniu, ścieranie kurzu z mebli na mokro;
- odkurzanie lub pranie tkanin (zasłony, kanapy, łóżka, pościel, ubrania etc.);
- stosowanie oczyszczaczy powietrza.