Anoskopia jest rodzajem badania endoskopowego, które najczęściej jest uzupełnieniem badania proktologicznego per rectum (badanie odbytu palcem). Anoskopia pozwala penetrować kanał odbytu oraz końcowy odcinek odbytnicy. Zazwyczaj tego typu badanie wykorzystuje się do diagnozowania hemoroidów, przetok okołoodbytowych, stanów zapalnych, szczelin odbytu, polipów odbytu, nowotworów.
Jak wygląda badanie anoskopowe odbytu?
Badanie trwa około 10 minut, w tym czasie pacjent leży na boku, z kolanami zgiętymi i przyciągniętymi do klatki piersiowej (czasem może być to także pozycja kolanowo-łokciowa), a lekarz wprowadza do odbytu badanego sztywny, jednorazowy wziernik anoskopu o długości 8-10 cm.
W trakcie badania lekarz kilka razy wysuwa anoskop obracając wziernik o 90 stopni, po to by dokładnie ocenić stan całego kanału odbytu. Czasem lekarz prosi, żeby pacjent rozluźniał i spinał mięśnie odbytu, w celu lepszej diagnostyki. W trakcie badania lekarz jednak nie tylko ocenia stan błony śluzowej, ale może także pobrać podejrzany wycinek do badania histopatologicznego.
Wielu pacjentów martwi się i zastanawia, czy anoskopia boli. Badanie wykonuje się bez znieczulenia, choć często stosowany jest miejscowo żel znieczulający z lidokainą, który na 10 minut przed badaniem wprowadza się do odbytu.
Wynik badania pacjent otrzymuje od razu po zakończeniu anoskopii. Jeśli lekarz uzna, że dolegliwości, z którymi zgłosił się pacjent dotyczą dalszych odcinków jelita, może rozszerzyć diagnostykę i skierować chorego na inne badania proktologiczne: sigmoidoskopię, rektoskopię lub kolonoskopię.
Reklama
Anoskopia przygotowanie
Anoskopia nie wymaga bardzo skomplikowanych przygotowań. Pacjent powinien zgłosić się na badanie po wypróżnieniu i z pustym pęcherzem. Niektórzy lekarz zalecają wykonanie w dniu badania dwóch lewatywy (na 4 godzin przed badaniem i na 2 godzin przed badaniem). Badany nie musi stosować żadnej diety i być na czczo przed badaniem anoskopowym.
Ważne jest jednak, żeby przekazał lekarzowi informacje o stanie swojego zdrowia i zażywanych lekach. Istotne są zwłaszcza informacje na temat chorób zakaźnych, nosicielstwa HIV, WZW B, WZW C i alergii na środki znieczulające.
Reklama
Anoskopia wskazania
Na badanie anoskopowe lekarz może się zdecydować, jeśli we wcześniejszym badaniu per rectum wyczuł podejrzany guz w kanale odbytu lub gdy wynik badania nie jest jednoznaczny. Innym wskazaniem do anoskopii jest krwawienie z odbytu, badanie da odpowiedź, czy ma ono związek z żylakami wewnętrznymi odbytu, pęknięciem błony śluzowej kanału odbytu czy przetoką odbytniczą. Anoskopię wykonuje się także, jeśli w odbycie znajduje się jakieś ciało obce.
Reklama
Anoskopia przeciwwskazania
Generalnie anoskopia jest badaniem bezpiecznym, o niewielkim ryzyku powikłań (głównie to delikatne obtarcia oraz niewielkie krwawienie przy pobieraniu wycinka do badania lub przy diagnostyce hemoroidów). Nie u wszystkich pacjentów badanie anoskopowe może być jednak wykonane. Przeciwwskazaniami do anoskopii mogą być:
- niedawne operacje w obrębie odbytnicy lub odbytu
- anomalie w budowie anatomicznej odbytnicy i odbytu
- urazy okolicy odbytu
- choroba hemoroidalna III i IV stopnia z towarzyszącą jej zakrzepicą w guzkach hemoroidalnych
- osłabiony układ odpornościowy
- zaburzenia krzepnięcia krwi (jeśli trzeba pobrać wycinek do badania)
U niektórych pacjentów można wykonać anoskopię dopiero po wcześniejszym podaniu antybiotyku. Dotyczy to badanych z chorobą zastawek serca lub ze sztucznymi zastawkami.
