Większość wad zgryzu ma charakter nabyty. Oznacza to, iż powstały one w pierwszych latach życia. Dzieci często ssą kciuk, zasypiają ze smoczkiem w buzi, oddychają przez usta. Wszystko to powoduje, iż zęby ustawiają się w nieprawidłowy sposób. Poważną przyczyną powstawania wad zgryzu jest także brak dbałości o zęby mleczne, który doprowadza do próchnicy. Nieleczona wada zgryzu wpływa negatywnie na stan zdrowia całego aparatu żucia.
Wskazania do noszenia aparatu ortodontycznego ruchomego
Aparaty ruchome charakteryzują się możliwością samodzielnego zdejmowania ich przez pacjenta. Służą one głównie do korygowania wad zgryzu w okresie rozwojowym.
Aby przyniósł oczekiwane rezultaty, należy stosować go zgodnie z określonymi wskazaniami. Należą do nich:
- wiek dziecka pomiędzy 4 a 12 rokiem życia,
- korekta niewielkiej wady, szczegółowo określonej przez stomatologa,
- mieszany charakter zębów ( zęby mleczne i stale),
- gotowość dziecka i rodziców do systematycznej współpracy z lekarzem,
- noszenie aparatu zgodnie z zaleceniami lekarza ortodonty.
Aparat ruchomy nie skoryguje skomplikowanej wady, ponieważ nie daje on możliwości przesuwania i obracania zębów. Naprostowanie uzębienia nie jest wtedy możliwe. Dlatego też nie stosuje się ich raczej u dorosłych.
Reklama
Przebieg leczenia aparatem ortodontycznym ruchomym
Aby zostało zaplanowane właściwe i skuteczne leczenie wady zgryzu, należy przede wszystkim zdiagnozować przyczynę. Pierwsza wizyta u lekarza ortodonty powinna odbyć się już bardzo wcześnie, gdy tylko rodzice zauważą pierwsze symptomy wady zgryzu. Jako pierwsze wykonywane jest zdjęcie RTG oraz cefalometryczne. Kolejny krokiem jest zrobienie wycisku uzębienia do modeli diagnostycznych. Tylko i wyłącznie na tych podstawach może być planowany przebieg leczenia. Mały pacjent otrzymuje swój aparat ortodontyczny już na 2 wizycie. Kolejne konsultacje powinny odbywać się co 2 miesiące.
Ważne: należy zakładać go na noc i jak najczęściej w ciągu dnia.
Tylko systematyczność i kontrola ze strony rodziców pozwalają wyeliminować wadę uzębienia. Istotne jest, aby dziecko nosiło go zgodnie z zaleceniami lekarza. Leczenie wady zgryzu ruchomym aparatem ortodontycznym wymaga ogromnego zaangażowania i cierpliwości. Może trwać nawet kilka lat. Wraz z rozwojem dziecka, ortodonta wymienia na większy lub szerszy. Zaletą jest brak dolegliwości bólowych w trakcie ich noszenia.
- Czytaj też: Cherubizm - przyczny i leczenie
Reklama
Jak działa ruchomy aparat ortodontyczny?
Zbudowany jest z płyty akrylowej oraz części, wykonanej ze stalowego, sprężystego drutu. W płycie zawarte są aktywne elementy takie jak śruby i sprężyny. Wszystkie wykonane ze stali nierdzewnej o ściśle określonych parametrach. I to właśnie te elementy kształtują łuk zębowy. Odpowiednio zmieniając napięcie drutu można rozszerzać lub zwężać łuk zębowy.
W działaniu wykorzystywana jest zasada eliminacji nacisku i siła przyłożenia. Kontakt drutów z zębami i wyrostkami zębodołowymi jest możliwy w trakcie nagryzania na powierzchnię aparatu. Natężenie działania pacjent reguluje sam, dzięki odruchowi bólowemu.
Aby aparat ruchomy prawidłowo oddziaływał na zgryz, należy zgodnie z ustaleniami lekarza poprawiać jego „przyczepność” do zębów. W tym celu pacjenci otrzymują specjalny kluczyk, za pomocą którego regulowana jest śruba w aparacie ( w jego części akrylowej). Kluczyk należy umieszczać w otworze śruby i przekręcać do oporu zgodnie z kierunkiem strzałki, umieszczonej na płycie. Częstotliwość tych działań powinien określać lekarz. Po podkręceniu i założeniu go pojawia się uczucie ucisku na wszystkie zęby. Ale jest to odczucie jak najbardziej prawidłowe.
Ważne: aparatu nie należy „podkręcać” w okresie adaptacyjnym (pierwsze dwa tygodnie noszenia). Podkręcając go należy trzymać go za płytkę, nigdy za druty, ponieważ skutkuje to ich odkształceniem.
Jeżeli po przekręceniu śruby nie pasuje jest to ważny sygnał, że jest zbyt rzadko zakładany.
Reklama
W jaki sposób prawidłowo zakładać i zdejmować aparat ruchomy?
Lekarz ortodonta powinien szczegółowo poinformować pacjenta o sposobie zakładania i zdejmowania aparatu. Zapewnia to właściwe noszenie i zapobiega uszkodzeniom.
Zasady zakładania ruchomego aparatu:
- płytka górna - umieszczenie i dociśnięcie kciukami płyty akrylowej do błony śluzowej podniebienia,
- płytka dolna - umieszczenie i dociśnięcie palcami wskazującymi do językowej powierzchni wyrostka zębowego,
- założenie klamer podtrzymujących na zęby,
- odczucie ścisłego przylegania do błony śluzowej.
Zasady zdejmowania ruchomego aparatu:
- płytka dolna - jednoczesne i równomierne podważenie kciukami ostatnich klamer,
- płytka górna - delikatne pociągnięcie w dół palcami wskazującymi ostatnich klamer,
- konieczność zdejmowania do jedzenia, mycia zębów i jakiejkolwiek aktywności fizycznej
Należy pamiętać, aby nie zdejmować go pociągając za jedną stronę. Powoduje to bowiem odkształcenie, bądź całkowite zniszczenie urządzenia.
- Czytaj też: Lecz mleczaki swojego dziecka
Reklama
Jak właściwie dbać o ruchomy aparat ortodontyczny?
Na aparatach ortodontycznych, tak samo jak i na zębach, gromadzi się płytka nazębna. Dbałość o ich higienę jest tak samo ważna, jak dbałość o zęby. Zasada jest, iż powinien być on umyty po każdorazowym wyjęciu z jamy ustnej. Można go myć specjalną szczoteczka bądź też zwykłą szczoteczką do zębów. Najlepiej stosować zwykłe bądź szare mydło, spłukiwane następnie bieżącą wodą. Płukanie aparatu samą wodą jest niewystarczające. Wielu lekarzy twierdzi również, iż niewskazane jest używanie past do zębów.
Pasta zawiera środki abrazyjne i może powodować zarysowania na powierzchni aparatu. W takich szczelinach łatwo gromadzą się bakterie. Po umyciu należy go wytrzeć i przechowywać w specjalnym pudełku. Istotne jest, aby zawsze był czysty i suchy. W ten sposób również zapobiega się próchnicy.
Ważne: tak jak przy „podkręcaniu” aparatu, również i przy myciu należy trzymać go za płytkę, nigdy za druty! Należy zawsze pamiętać, iż skuteczność leczenia wady zgryzu aparatem ruchomym zawsze zależy od ścisłej współpracy lekarza z pacjentem.
