Czym jest aparat podniebienny i jakie są jego rodzaje?
Aparat podniebienny (grubołukowy) jest to aparat stały, wprowadzany przez lekarza ortodontę tylko na górny łuk zębowy.
Wszystkie aparaty grubołukowe mają jedną wspólną cechę: są one przymocowane do pierścieni umiejscowionych na zębach trzonowych.
Przymocowanie odbywa się poprzez zamki specjalne lub standardowe, albo przez bezpośrednie przylutowanie drutu do tych pierścieni.
Jest wiele rodzajów aparatów podniebiennych wykorzystywanych w ortodoncji m.in.:
- Goshgarian - jest najprostszym aparatem znajdującym się na podniebieniu. Odpowiednia jego aktywacja przez lekarza może pozwolić na poszerzenie lub zwężenie szczęki w okolicy zębów trzonowych, ich rotację, a nawet przemieszczenie. Łatwa budowa tego aparatu pozwala na szeroki zakres modyfikacji, np. leczenie zgryzu przewieszonego.
- Hyrax - umożliwia rozszerzenie łuku zębowego oraz rozsunięcie szwu podniebiennego, dzięki regulacji śruby umieszczonej na podniebieniu pacjenta. Rekomendowany dla osób dorosłych;
- Bi-Helix i Quad-Helix - zbliżone do siebie budową, pozwalają na rotację zębów trzonowych z jednoczesnym poszerzeniem szczęki;
- Pendulum - może być wspomagany śrubą. Jest stosowany w celu cofnięcia zębów trzonowych i poszerzenia łuku zębowego;
- Aparat Nance’a - zbudowany z płyty akrylowej, leżącej bezpośrednio na podniebieniu. Ma na celu stabilizację (zwiększenie zakotwiczenia) zębów trzonowych w wyrostku.
Reklama
Jakie są wskazania do założenia aparatu podniebiennego?
Zastosowanie aparatu grubołukowego zależy od indywidualnej oceny stomatologa lub ortodonty, który podejmuje decyzję na podstawie potrzeb leczenia pacjenta.
Wskazaniami mogą być wady zgryzu charakteryzujące się zwężeniem szczęki, wymagające rotacji zębów tylnych oraz tyłozgryz.
Leczenie takich zaburzeń może być utrudnione w przypadku aparatów ruchomych, dlatego aparaty podniebienne traktowane są jako pomocnicze.
Budowa aparatu podniebiennego umożliwia bezpiecznie rozszerzenie szczęki wraz z rotacją zębów trzonowych, co pozwala na uzyskanie większej przestrzeni w łuku górnym.
Łuk na podniebienie może być również stosowany dla stabilizacji zębów tylnych oraz dla podtrzymania efektów uzyskanych w trakcie późniejszego leczenia ortodontycznego.
Reklama
Jakie są przeciwwskazania do założenia aparatu podniebiennego?
Do przeciwwskazań w stosowaniu aparatów podniebiennych należą:
- brak współpracy pacjenta - lekarz może zrezygnować z podjęcia się leczenia aparatem podniebiennym, gdy widzi brak higieny jamy ustnej, stanowiącej podstawę każdego leczenia stomatologiczneg
- nieprawidłowa struktura kości szczęki lub żuchwy - w przypadku poważnych wad strukturalnych kości szczęki, konieczne może być leczenie chirurgiczne przed lub równolegle z leczeniem ortodontycznym;
- alergie - w przypadku, aparatów podniebiennych może być konieczność zastosowania płytki akrylowej, która może wywoływać reakcje alergiczne u niektórych pacjentów, w takich przypadkach lekarz powinien zastosować alternatywny rodzaj leczenia ortodontycznego.
Reklama
Aparat rozszerzający szczękę - kiedy się go zakłada?
Aparat rozszerzający szczękę, zwany także ekspanderem ortodontycznym, jest stosowany w celu korekcji wad zgryzu. Jest szczególnie przydatny w przypadku dzieci, których kości twarzy i szczęki nadal się rozwijają.
Sytuacje, w których może być stosowany grubołukowy podniebienny aparat ortodontyczny, obejmują:
- diastemy i stemy: aparat może być używany do kontrolowania przestrzeni między zębami i zapobiegania ich nadmiernemu rozszerzaniu;
- rozszerzanie łuków zębowych: aparat może być konieczny w przypadku zbyt wąskiej szczęki;
- korekcja złego ustawienia zębów: jeśli zęby są przekrzywione, aparat może pomóc w ich powrocie do prawidłowego ustawienia;
W niektórych przypadkach, gdy problem z wadą zgryzu powoduje trudności z oddychaniem, ten rodzaj aparatu może być używany w celu poprawy drożności dróg oddechowych.
Reklama
Jak długo nosić aparat podniebienny i jakie efekty daje efekty?
Czas leczenia może trwać od kilku miesięcy nawet do kilkunastu w zależności od czynników takich jak:
- rodzaj wady zgryzu,
- wiek,
- współpraca z pacjentem,
- regularność wizyt.
Wizyty kontrole zaleca się zazwyczaj co 4-6 tygodni, co pozwala na uzyskanie pożądanych efektów. Mimo, że aplikacja aparatu podniebiennego nie jest bolesna, to w trakcie leczenia pacjent może spodziewać się bólu spowodowanego wymuszonym ruchem zębów.
Odpowiednie i kontrolowane leczenie nie powinno przynosić efektów ubocznych.
Leczenie ortodontyczne ma znaczący wpływ na poprawę funkcjonalności układu żucia oraz mowy.
Dodatkowo spełnia bardzo ważny dla pacjenta aspekt wizualny, poprawia rysy twarzy oraz pozwala na uzyskanie pięknego uśmiechu.
Aparat podniebienny, dzięki rozszerzaniu górnego łuku umożliwia zwiększanie miejsca w jamie ustnej dla języka, co wpływa na znacząco na codzienne funkcjonowanie.
Reklama
Co, jak jeść z aparatem podniebiennym i jak go czyścić?
Podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego istnieją pewne zalecenia dotyczące diety i higieny, które warto przestrzegać, aby zapewnić skuteczne leczenie.
Co jeść w trakcie noszenia aparatu podniebiennego?
- Zaleca się spożywanie miękkich, łatwostrawnych produktów spożywczych.
- Należy unikać pokarmów, które mogą być trudne do pogryzienia lub mogą się przyklejać do aparatu.
- Produkty, które łatwo się kruszą, takie jak chipsy, orzeszki czy twarde warzywa, mogą uszkodzić aparat.
Jak czyścić aparat?
Wskazane jest szczotkowanie zębów po każdym posiłku, używając miękkiej szczoteczki i pasty zawierającej fluor. Szczotkowanie powinno być dokładne, obejmujące wszystkie powierzchnie zębów oraz obszary wokół aparatu.
Aby usunąć resztki pokarmów z trudno dostępnych miejsc, należy stosować nić dentystyczną lub szczotki międzyzębowe.
Przestrzeganie zaleceń dotyczących diety i higieny może pomóc w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej oraz zapewnieniu skutecznego leczenia ortodontycznego z aparatem grubołukowym.
Reklama
Ile kosztuje aparat podniebienny?
Ceny łuków podniebiennych wahają się od 400 do nawet 2000 zł. Taka różnica wynika z rodzajów aparatów oraz jest zależna od gabinetu stomatologicznego.
Bihelix to koszt około 400-600 zł, a Hyrax nawet 1200-2000 zł. Wizyty kontrolne nie obejmują dodatkowych kosztów wynikających z ich stosowania.
Narodowy Fundusz Zdrowia informuje, że leczenie aparatami stałymi nie jest refundowane, co za tym idzie również aparatami podniebiennymi.
