Czym jest aparat retencyjny?
Aparat retencyjny (inna nazwa: retainer) jest urządzeniem służącym utrwaleniu efektów działania aparatu ortodontycznego, za pomocą którego korygowane było położenie zębów w jamie ustnej, w tym między innymi wady zgryzu.
Leczenie ortodontyczne za pomocą tradycyjnego aparatu stałego trwa zazwyczaj 1,5-2,5 roku, ale nawet po tym czasie przebudowa uzębienia i otaczających go tkanek nie jest zakończona. Proces ten wymaga utrwalenia, tym bardziej, iż po zdjęciu go część zębów może wykazywać tendencję do powrotu na zajmowane wcześniej pozycje, niwecząc efekt wielomiesięcznych starań. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku dzieci i młodzieży, na skutek wyżynania się nowych zębów. Istotną rolę odgrywają też siły związane z działaniem mięśni warg, policzków i języka. Dlatego właśnie ortodonta często proponuje pacjentowi kontynuację terapii i wykonanie aparatu retencyjnego, który ma ustabilizować osiągnięty efekt.
Reklama
Szyna retencyjna na stałe
Istnieją dwa typy aparatów retencyjnych: stałe i ruchome. Stałe mają postać szyny, która wykonana jest z metalu i przytwierdzana do zębów (najczęściej kłów i siekaczy) za pomocą kleju, kompozytu lub innej masy. W sytuacji, gdy szyna retencyjna ma służyć pacjentowi przez określony z góry czas, zakłada się ją po wewnętrznej stronie zębów (od strony języka), nie naruszając przy tym szkliwa. Gdy zaś szyna ma być założona dożywotnio, zaleca się jej osadzenie w rowku, który zostaje wypreparowany w szkliwie. Istnieje wiele typów szyn retencyjnych, w tym m.in. retainery FSWR, splecione z kilku drutów i elastyczne. Przed naklejeniem na zęby są one modelowane na gipsowym modelu, następnie zaś umieszcza się je w miejscu docelowym za pomocą kompozytu lub silikonowej masy wyciskowej.
Reklama
Jak długo nosi się szynę retencyjną?
Jak długo należy nosić szynę retencyjną? Uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie nie ma. Proces utrwalania efektu ortodontycznego może trwać wiele lat, zwłaszcza jeśli chodzi o najmłodszych pacjentów, w przypadku których szczęka i znajdujące się w niej uzębienie są w fazie nieustannego rozwoju. Przyjmuje się, że minimalny czas, na jaki zakłada się aparat retencyjny stanowi równoważność ½ czasu uprzedniego noszenia aparatu ortodontycznego. Równie jednak dobrze, szyna może być założona na kilka lat, a nawet na całą dekadę, czy dożywotnio. Nieodzowna w tym zakresie jest stała opieka i konsultacja ortodontyczna.
Reklama
Tymczasowa płytka retencyjna
Mniej stałym rozwiązaniem jest płytka retencyjna, czyli aparat ruchomy. Zazwyczaj zakładany jest na noc, a jeśli ma być używany w dzień, musi być zdejmowany do posiłków. Urządzenie to jest znacznie wygodniejsze w użytkowaniu, wiele też upraszcza w kwestii utrzymania higieny jamy ustnej. Istnieje wiele rodzajów ruchomych aparatów retencyjnych, w literaturze przedmiotu wymieniane są między innymi:
- aparaty czynnościowe,
- aparaty Bega, Hawleya, Barrena, Schwarza,
- silikonowe pozycjonery,
- szyny z materiałów termoplastycznych czy z erkoduru.
Reklama
Czy aparat retencyjny prostuje zęby?
Pacjenci często pytają, czy aparat retencyjny prostuje zęby. Tak jak jednak powiedzieliśmy wyżej, zadaniem szyn czy płytek retencyjnych nie jest prostowania zębów, a jedynie utrwalenie efektu osiągniętego wcześniej za pomocą innego urządzenia, jakim jest stały aparat ortodontyczny.
Reklama
Ile kosztuje aparat retencyjny?
Aparat retencyjny jest urządzeniem stosunkowo drogim. Zakładając retainer na dwa łuki zębowe powinniśmy się liczyć z kosztem rzędu 1000-1500 złotych. Do tego należy doliczyć koszty wizyt kontrolnych u ortodonty oraz, oczywiście, łączny koszt wcześniejszego leczenia z użyciem aparatu ortodontycznego, który w zależności od wybranej technologii może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.