Zapalenie opon mózgowych wywołane przez wirusy ma łagodniejszy przebieg niż na przykład przy zapaleniu wywołanym przez bakterie. Natomiast pasożytnicze lub grzybicze zapalenie opon może być już znacznie groźniejsze.
Wirusowe zapalenie opon mózgowych
Terapia wirusowego zapalenia opon mózgowych najczęściej ogranicza się do leczenia objawowego. Jeśli nie ma podejrzenia bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, pacjent nie musi być hospitalizowany. Natomiast w przypadku zapalenia wywołanego pasożytami rokowania są zwykle gorsze i podejmuje się leczenie antybiotykami. Zapalenie grzybicze leczy się lekami przeciwgrzybicznymi.
Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych najczęściej powodowane jest przez wirusy Coxackie A i B, ECHO, enterowirusy lub wirusa polio. Liczba zachorowań na zapalenie opon wywoływanych przez wirusa zapalenia przyusznic (świnki) spadła, ponieważ wprowadzono szczepienia ochronne przeciwko temu wirusowi. Inne wirusy mogące powodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to wirusy takich chorób jak: opryszczka, różyczka, cytomegalia, wścieklizna, arbowirusy oraz inne.
Początkowo objawy infekcji wirusowej to ból gardła, gorączka, osłabienie, złe samopoczucie, mogą się pojawić również wymioty, sztywność karku, senność, majaczenie, splątanie, wreszcie poważne zaburzenia świadomości. Prawidłowo rozpoznane wirusowe zapalenie opon mózgowych leczy się objawowo, zwalczając przede wszystkim gorączkę i monitorując stan chorego. Jeśli nie stwierdzono możliwości wywiązania się zapalenia bakteryjnego, pacjent nie musi być hospitalizowany. Bardzo ważne jest za to zapobieganie powikłaniom, dlatego chory w okresie rekonwalescencji powinien pozostawać pod stałą kontrolą lekarza.
Do zakażenia dochodzi przy tej chorobie na skutek aktywacji tzw. pierwotnego ogniska zapalnego i wywołanego nim rozsiewu prątków gruźlicy drogą krwi. Zapalenie rozwija się powoli, na początku objawy są łagodne. Występuje przede wszystkim ból głowy, niska gorączka, zaburzenia świadomości. Kiedy choroba przedłuża się, ból głowy i gorączka narastają. Mogą pojawić się także inne objawy: senność, majaczenie, splątanie, zaburzenia świadomości, drgawki, niedowłady, porażenie połowicze.
Rozpoznanie stawia się na podstawie wyniku badania płynu mózgowo-rdzeniowego. Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwprątkowych i sterydów. Czasami konieczne okazuje się wszczepienie zastawki odprowadzającej płyn mózgowo-rdzeniowy do układu krążenia, aby zapobiec narastaniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Nieleczone gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych zwykle bywa śmiertelne.
Reklama
Przyczyny zakażenia
Najczęstsze czynniki zakaźne przy pasożytniczym zapaleniu opon mózgowych to: Acanthamoeba, Naegleria fowleri – pasożyty, które występują głównie na terenach endemicznych, Do zarażenia dochodzi często podczas podróży. Zakażenie wywoływane przez Toxoplazma gonidii, które także może powodować pasożytnicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wywołane jest spożyciem zakażonego mięsa.
Zakażenie Acantamoeba i Naegleria fowleri powoduje wysoką gorączkę, ból głowy, po czym doprowadza do śpiączki i najczęściej bywa niestety śmiertelne. W leczeniu stosuje się amfoterycynę B. Natomiast zakażenie Toxoplasma gondii powoduje zapalenie naczyniówki i siatkówki. Jedną z jego konsekwencji może być utrata wzroku. Podczas zajęcia mózgu powoduje objawy bólów i zawrotów głowy, porażenia spastycznego. Rozpoznanie tego zakażenia stawiane jest na podstawie badania płynu mózgowo-rdzeniowego. Leczenie polega na podawaniu pirymetaminy z sulfadiazyną lub spiramycyną.
Grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych najczęściej powodowane jest przez grzyby Cryptococcus neoformans oraz Coccidioides immitis. Rozpoznania lekarz dokonuje na podstawie wywiadu – obniżony stan odporności, podróże do krajów o wysokiej zachorowalności na ten rodzaj grzybicy – oraz badania płynu mózgowo-rdzeniowego. Grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest dosyć rzadką chorobą. Najbardziej narażone na zakażenie są osoby w stanie upośledzonej odporności.
Przebieg choroby mózgu może być różny i zależy od zaawansowania choroby i stopnia zajęcia opon mózgowo-rdzeniowych. Charakterystyczne jest to, że zapalenie grzybicze przebiega bardzo powoli, podostro i przewlekle. Częściej niż w przypadku zakażenia bakteryjnego doprowadza natomiast do wodogłowia. Leczenie polega na hospitalizacji i stosowaniu leków przeciwgrzybicznych.
Czytaj też:
