Autoimmunologiczne zapalenie wątroby
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby to choroba przewlekła, która, jeśli nie jest leczona, prowadzi do zniszczenia wątroby, a w efekcie do jej marskości. Wówczas jedyną szansą jej pokonania, a jednocześnie uratowania chorego od śmierci, jest przeszczep tego organu. Schorzenie to polega na tym, że w organizmie chorego powstają autoprzeciwciała, czyli przeciwciała skierowane przeciwko własnym komórkom i tkankom, które systematycznie, ale skutecznie niszczą wątrobę.
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby (z j. angielskiego - autoimmune hepatitis, czyli w skrócie: AIH) może przyjmować trzy postacie:
- AIH typu I – charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem; występuje przede wszystkim u osób starszych; na ogół chory organizm reaguje bardzo pozytywnie na leczenie.
- AIH typu II – ma zazwyczaj bardzo agresywny przebieg; typowe jest to, że wraz z tym schorzeniem w organizmie rozwijają się często jednocześnie inne choroby autoimmunologiczne; chorują na nie głównie dzieci i młodzież; organizm pacjenta jest w tym przypadku zazwyczaj bardzo oporny na leczenie.
- AIH typu III – jej przebieg jest podobny do typu I; występuje przede wszystkim u osób starszych, a na podjęte leczenie chory organizm reaguje na ogół pozytywnie; jedyna różnica w porównaniu z AIH typu I to obecność innych przeciwciał w organizmie.
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby - objawy
Przyczyny AZW nie są do końca znane. W zdecydowanej większości przypadków choroba rozwija się w organizmie, nie dając żadnych objawów lub też sygnalizuje o sobie w bardzo mało charakterystyczny sposób. Najczęściej postępuje powoli i stopniowo, rzadko spotyka się przypadki, w których jej przebieg byłby gwałtowny i w bardzo szybkim okresie czasu kończący się ostrą niewydolnością wątroby.
Objawami świadczącymi o możliwości zachorowania na autoimmunologiczne zapalenie wątroby są:
- znużenie nasilające się w ciągu dnia oraz senność;
- bóle po prawej stronie, pod żebrami;
- wzdęcia;
- swędzenie skóry;
- wodobrzusze;
- pojawienie się żółtego zabarwienia skóry, białkówek oczu i ciemnej barwy moczu;
- nudności i wymioty;
- zaburzenia łaknienia i jadłowstręt;
- bóle stawów oraz mięśni;
- stan podgorączkowy;
- znaczy spadek masy ciała;
- krwawienia z nosa i kłopoty z krzepliwością krwi;
- zaburzenia nastroju, zachowania i świadomości;
- dodatkowo u kobiet (zwłaszcza młodych) – spowodowane zaburzeniami hormonalnymi nieregularne miesiączki, zwiększone owłosienie, nasilenie trądziku.
Dowiedz się więcej: Objawy chorej wątroby - jak rozpoznać ból wątroby?
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby – diagnostyka
W przypadku zaobserwowania objawów mogących świadczyć o zachorowaniu na AZW, należy udać się niezwłocznie do lekarza, bo tylko specjalista jest w stanie postawić jednoznaczną diagnozę. Wizyta taka zaczyna się na ogół od przeprowadzenia szczegółowego wywiadu z pacjentem, ponieważ mimo że powody występowania autoimmunologicznego zapalenia wątroby nie są jasne, to podejrzewa się, że do jej pojawienia się mogą przyczynić się następujące sytuacje:
- predyspozycje genetyczne – z wieloletniej obserwacji i badań wynika, że na AZW chorują często osoby, w których rodzinie stwierdzono przypadki zachorowania na inne autoimmunologiczne choroby. Zalicza się do nich m.in.: cukrzyca typu 1, zespół Sjögrena, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Guillaina-Barrégo i choroba Hashimoto (przewlekłe zapalenie tarczycy);
- zakażenie bakteryjne lub wirusowe;
- przewlekłe stosowanie leków.
Po przeprowadzeniu wywiadu oraz osobistym zbadaniu pacjenta lekarz zleca na ogół inne badania – w tym także laboratoryjne umożliwiające jednoznaczne stwierdzenie autoimmunologicznego zapalenia wątroby. Wśród nich przede wszystkim:
- USG wątroby,
- badanie krwi – tzw. próby wątrobowe,
- pobranie wycinka wątroby drogą biopsji, a następnie wykonanie badania histopatologicznego.
Sprawdź: Próby wątrobowe - normy i opis badań diagnostycznych wątroby
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby – wyniki badań
O tym, że dana osoba rzeczywiście choruje na AZW świadczą następujące wyniki zleconych wcześniej przez lekarza badań:
- podwyższenie aktywności ALAT (aminotransferazy alaninowej),
- wysokie stężenie immunoglobulin - gamma globulin oraz IgG przekraczające najmniej półtorakrotnie górną granicę normy,
- obecność w surowicy krwi autoprzeciwciał typowych dla autoimmunologicznego zapalenia wątroby,
- zmiany zapalne, a także różny stopień włóknienia wątroby, które można stwierdzić w badaniu histopatologicznym.
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby - leczenie
Leczenie AZW polega przede wszystkim na przyjmowaniu, przepisanych przez lekarza, medykamentów. Autoimmunologiczne zapalenie wątroby jest chorobą przewlekłą, dlatego osoba, u której je stwierdzono, musi być przez całe życie pod ścisłą opieką specjalistów z poradni hepatologicznej. Nie zawsze oznacza to jednocześnie przyjmowanie do końca życia leków. W schorzeniu tym zdarzają się bowiem na ogół okresy remisji pozwalające na odstawienie leków. Nigdy osoba chora nie powinna podejmować takiej decyzji samodzielnie, a jedynie po konsultacji z lekarzem i wcześniejszym wykonaniu badań – zarówno laboratoryjnych, jak i biopsji. Badania powinny być wykonywane także stale w trakcie odstawienia leków, ponieważ nawrót choroby nie zawsze daje o sobie znać w postaci jakichkolwiek objawów.
Zobacz też: Oczyszczanie wątroby - dieta i domowe sposoby
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby – rokowania
Wpływ na leczenie AZW mają przede wszystkim dwa elementy: stopień zaawansowania choroby w momencie jej zdiagnozowania oraz wiek osoby na nią cierpiącej. Jeśli do stwierdzenia autoimmunologicznego zapalenia wątroby dochodzi we wczesnym jej stadium, nie pociąga to ze sobą na ogół dużych wyrzeczeń i konieczności zmiany trybu życia dla chorego. Nie wpływa poza tym na skrócenie długości życia. W przypadku wystąpienia marskości wątroby, nie ma już szans na zatrzymanie postępu choroby. W takich sytuacjach wybawieniem jest jedynie przeszczep organu.
AZW zdiagnozowane u osób starszych przebiega zazwyczaj w łagodniejszy sposób niż u dzieci i młodzieży, kiedy to na ogół obserwuje się jej gwałtowny postęp.
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby – dieta
By nie przyczyniać się do pogorszenia stanu wątroby, osoby ze stwierdzonym AZW powinny zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, jak również całkowicie zaniechać spożywania alkoholu, który ma bardzo zły wpływ na kondycję tego organu.
Warto zwrócić także uwagę na dietę. Nie ma co prawda jakiejś specjalnej diety dedykowanej chorym na AZW, ale powinna być ona zdrowa i lekkostrawna. Dlatego też zamiast np. smażenia potraw, zaleca się ich duszenie, pieczenie lub gotowanie na parze. Powinno się również odstawić tłuszcze zwierzęce w postaci m.in. smalcu na rzecz tłuszczów roślinnych (m.in. olejów roślinnych). Dobrze poza tym, by chorzy dostarczali organizmowi więcej białka znajdującego się np. w nabiale, rybach i chudym mięsie.
Ogromny wpływ na kondycję wątroby ma także przyjmowanie wszystkich leków, również przeciwbólowych. Dlatego też osoba chorująca na AZW nie powinna podejmować samodzielnie decyzji o ich przyjmowaniu, tylko skonsultować to z lekarzami. Pacjent powinien poza tym poinformować każdego lekarza o tym, że choruje na AZW, by ten w razie konieczności i stwierdzenia np. nadciśnienia, przepisał specyfik mający możliwie jak najmniej szkodliwy wpływ na wątrobę.
Przeczytaj także:
Wirusowe zapalenie wątroby WZW - przyczyny i objawy
.png)
