Co to jest babka jajowata?
Babka jajowata (Plantago ovata Forssk.) jest rośliną uprawianą w celu zbierania nasion, które mają właściwości lecznicze. Naturalnym środowiskiem jej występowania jest basen Morza Śródziemnego, zwłaszcza Hiszpania. Roślina ta lubi bowiem tereny słoneczne, z dostępem do wody.
Jak wygląda babka jajowata? Osiąga ona niewielkie rozmiary, a jej kuliste kwiatostany przypominają walcowate kłosy i przybierają barwę jasnozieloną lub jasnożółtą.
Babka jajowata ma charakterystyczne liście, które sprawiają wrażenie „owłosionych” i mają lancetowaty kształt. Niestety zdarza się, że po kontakcie ze skórą wywołują one uczulenie lub podrażnienie.
Jest to roślina bardzo ceniona w medycynie naturalnej i ziołolecznictwie. Najwięcej dobroczynnych właściwości wykazują jej łupiny (łuski) oraz nasiona.
Reklama
Nasiona babki jajowatej
Owoc babki jajowatej to torebka, w której znajdują się małe jasnobrunatne i łódeczkowate nasiona, które są źródłem naturalnych antyoksydantów. Owocostany babki jajowatej są zbierane, a następnie młócone oraz suszone, najlepiej w warunkach naturalnych.
Prócz błonnika zawierają także:
- proteiny,
- tłuszcze,
- aukubinę,
- fitosterole.
Reklama
Łupina (łuska) babki jajowatej
Łupina (łuska) babki jajowatej, która okala nasiona jest bogata w kwaśne związki śluzowe, które mają silne działanie przeczyszczające.
To właśnie dzięki błonnikowi, łupina (łuska) babki jajowatej może pochłaniać wodę i toksyny.
Po napęcznieniu wspiera proces usuwania złogów jelitowych, dzięki zmiękczeniu masy zalegającej w jelitach.
Reklama
Właściwości babki jajowatej
Zarówno łupiny (łuski) babki jajowatej, jak i jej nasiona są znakomitym środkiem, który wspomaga pracę jelit. Wykazując właściwości przeczyszczające, jednocześnie powodują zmiękczenie stolca, a także zwiększenie objętości całej masy jelitowej.
Właśnie to naciskanie na ściany jelit sprawia, że poprawia się ich perystaltyka, co ułatwia wypróżnianie.
Równocześnie babka jajowata działa także przeciwbiegunkowo, ponieważ wchłania nadmiar płynów z masy jelitowej. Jednak dzięki swoim właściwościom babka jajowata polecana jest nie tylko na biegunki i zaparcia.
Wykazuje także działanie:
- obniżające cholesterol, ciśnienie krwi i cukier,
- zwalczające hemoroidy,
- niwelujące żylaki (zwłaszcza po zabiegach i operacjach),
- wspomagające zaburzenia trawienia,
- osłonowe i prebiotyczne,
- odchudzające (zapewnia uczucie sytości).
Dzięki korzystnemu wpływowi na rytm wypróżnień babka jajowata oczyszcza organizm z toksyn i szkodliwych substancji. Dodatkowo duże ilości błonnika wspierają także odchudzanie.
Ma to związek nie tylko z szybszą przemianą materii, ale również z zwiększonym uczuciem sytości. Babka jajowata uznawana jest za błonnik witalny (pokarmowy), gdyż pęcznieje w żołądku. Warto pamiętać też, że dzięki niemu węglowodany wchłaniają się znacznie wolniej.
Do pochlebnych opinii na temat babki jajowatej przykładają się również jej wartości odżywcze makro (w 10 g):
- bałko - 1,7 g,
- tłuszcz - 0,44 g,
- węglowodany - 0,39 g,
- błonnik pokarmowy - 6,4 g (25,6% RWS),
Babka jajowata ma także niski indeks glikemiczny, dlatego jest wskazana dla cukrzyków. Natomiast jej wartość energetyczna wynosi jedynie 200-250 kalorii (kcal) na 100 g.
Reklama
Jak stosować babkę jajowatą? Przygotowanie
Babkę jajowatą można przyjmować w formie sproszkowanej, mielonej, jako roztwór doustny lub w postaci granulek bądź tabletek farmakologicznych. Łupiny (łuski) warto stosować wraz z nasionami w naturalny sposób, np. dodając je do napojów i posiłków.
Jak je zatem jeść? Dobrze sprawdzą się jako składniki i dodatki do:
- zup,
- sosów,
- jogurtów,
- płatków śniadaniowych,
- owoców,
- sałatek.
Z babki jajowatej można także zrobić napar, zalewając łyżkę nasion gorącą wodą. Po ostygnięciu powstały napój można wypić. Równie skuteczny jest także odwar, czyli zagotowane nasiona.
Do czego jeszcze można ją dodać? Babka jajowata sprawdzi się równie w przepisach na bezglutenowe keto bułki czy chleb. W sproszkowanej postaci wykorzystuje się ją zamiast mąki do wytworzenia ciasta.
Dawkowanie babki jajowatej
Babkę jajowatą można przyjmować w porcjach 5-10 gramów nawet trzy razy dziennie.
Co ważne, bez względu na przyjętą formę babki, należy ją przyjmować wraz z płynami i popić dużą ilością wody, aby mogła napęcznieć i wytworzyć prozdrowotny śluz.
W przeciwnym razie może powodować zaparcia.
Reklama
Przeciwwskazania do stosowania babki jajowatej
Babka jajowata bardzo rzadko powoduje skutki uboczne lub reakcje alergiczne. Zalecana jest dzieciom po 6 roku życia (wtedy ilość błonnika, który zawiera nie będzie szkodliwa), dorosłym, osobom starszym i kobietom w ciąży, a także karmiącym piersią.
Nie należy jej jednak stosować przy niezdiagnozowanych bólach brzucha oraz nagłą zmianą wypróżnień, która utrzymuję ponad 2 tygodnie.
Jeśli dolegliwości utrzymują się lub nasilają należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Ponadto konsultacji lekarskiej może wymagać równoległe stosowanie niektórych leków, gdyż babka może osłabiać ich wchłanianie.
Najlepiej przyjmować ją w półgodzinnym odstępie czasowym od spożycia babki jajowatej.
Reklama
Gdzie kupić babkę jajowatą?
Nasiona i łupiny babki jajowatej dostępne są w różnych formach. Można je kupić w aptekach stacjonarnych i internetowych, sklepach ze zdrową żywnością, a także w niektórych drogeriach.
Cena to około 20 zł za 500 g zarówno za łuski, jak i nasiona.
Dostępne do kupienia są również mieszanki babki jajowatej i babki płesznik. Zazwyczaj w proporcji około 20% łusek pierwszej i 80% nasion drugiej.
Cena za taki produkt wynosi do 20 zł za 250 g.
Babka jajowata a babka płesznik
Babka płesznik i babka jajowata są często ze sobą mylone. Czym się właściwie różnią? Są to odmienne rośliny, które rosną w innych warunkach.
Babka jajowata wybiera wilgotne, dobrze nasłonecznione tereny, natomiast płesznik to odmiana afrykańska. Dawkowanie również jest inne. Babkę jajowatą można zażywać w większych ilościach niż babkę płesznik.
Jednak pod względem zdrowotnym, ich działanie jest bardzo do siebie zbliżone – obie wpływają pozytywnie na trawienie dzięki wysokiej zawartości błonnika.
Która roślina jest zatem lepsza? Babka jajowata czy płesznik? Tak naprawdę nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. Czasami stosuje się je jako zamienniki.
