Badania w diagnostyce zapalenie opon mózgowych
Badanie polega na pobraniu próbki krwi od pacjenta w celu oznaczenia wartości morfologii krwi. Zwraca się uwagę na liczbę leukocytów: jej znaczne podwyższenie świadczy o stanie zapalnym w organizmie.
Dodatkowo w celu wykrycia stanu zapalnego oznacza się OB i CRP. OB – odczyn Biernackiego – to odczyn sedymentacji krwinek czerwonych. Oznacza się nim poziom krwinek czerwonych, który uległ sedymentacji po godzinie i po 2 godzinach. Przyspieszone opadanie krwinek czerwonych obserwujemy w przypadku stanu zapalnego. CRP jest to białko c-reaktywne, tzw. białko ostrej fazy, jego ilość w osoczu rośnie przy stanach zapalnych.
Jest to badanie inwazyjne. Odgrywa rolę zarówno diagnostyczną (diagnozowanie różnych chorób ośrodkowego systemu nerwowego), jak i leczniczą – podawanie leków, usuwanie pewnej ilości płynu mózgowo-rdzeniowego, gdy narasta jego ciśnienie. Badanie nie może być wykonane, gdy u pacjenta wystąpią obrzęk lub guz mózgu.
Reklama
Przebieg badania
Przed badaniem należy sprawdzić ilość płytek krwi, odstawić doustne leki przeciwkrzepliwe, wykluczyć zapalenie skóry w okolicy planowanego wkłucia, wykluczyć krwawienie podpajęczynówkowe.
W trakcie tego badania pacjent leży na boku z kończynami dolnymi zgiętymi w stawie kolanowym i biodrowym, kolanami przygiętymi do brzucha, głową przygiętą, plecami znajdującymi się w jednej płaszczyźnie.
Po wykonaniu badania pacjent musi leżeć przez 24 godziny. Mogą po nim wystąpić powikłania na przykład:
- ból głowy,
- nudności,
- wymioty,
- zawroty głowy,
- zaburzenia widzenia,
- dzwonienie w uszach,
- czasem objawy oponowe: ból pleców zlokalizowany w miejscu wkłucia oraz ból promieniujący do kończyn dolnych.
Ten ostatni może wystąpić podczas wkłucia i należy go od razu zgłosić.
W badaniu płynu mózgowo-rdzeniowego ocenia się m.in. barwę, ilość leukocytów, zawartość białka oraz stężenie glukozy. Diagnozę opartą na tych cechach ilustruje poniższe zestawienie:
Reklama
Interpretacja wyników
Barwa:
- Bakteryjne – mętny
- Wirusowe – wodojasny
- Gruźlicze – mętny, włóknikowy, tzw. ksantochromiczny
Cytoza:
- Bakteryjne – powyżej 2000/mm3, kom. wielojądrzaste
- Wirusowe – poniżej 1000/mm3, głównie limfocyty
- Gruźlicze – kilkaset/mm3, przewaga limfocytów
Zawartość białka:
- Bakteryjne – powyżej 2 g/l, czasami krzepnie
- Wirusowe – poniżej 1g/l
- Gruźlicze – powyżej 1 g/l, a nawet 10 g/l
Zawartość glukozy:
- Bakteryjne – zmniejszona
- Wirusowe – w normie
- Gruźlicze – zmniejszona
Ciśnienie:
- Bakteryjne – wzrost
- Wirusowe – wzrost
- Gruźlicze – wzrost
Ponadto przy badaniu płynu mózgowo-rdzeniowych wykonuje się barwienie płynu mózgowo-rdzeniowego metodą Grama, oraz posiew płynu. Wymienione badania pozwalają na wykrycie obecności bakterii w płynie mózgowo-rdzeniowym.
Natomiast posiew krwi ma na celu rozstrzygnięcie, czy mamy do czynienia z uogólnionym procesem zapalnym toczącym się w organizmie. Badanie polega na pobraniu próbki krwi od pacjenta w celu oznaczenia, czy we krwi pacjenta krążą bakterie lub toksyny produkowane przez drobnoustroje.
