Jakie badania na chlamydię?
Chlamydie to drobnoustroje, które mają cechy pośrednie między wirusami a bakteriami. Znana jest m.in. przenoszona drogą płciową chlamydia trachomatis, a także chlamydia pneumoniae, którą można zarazić się drogą kropelkowo-powietrzną. Tym pierwszym typem chlamydii można zarazić się także na basenie. Kobieta w ciąży z chlamydią trachomatis może zakazić noworodka w czasie porodu. Najczęstszymi objawami infekcji u dzieci jest zapalenie spojówek albo zapalenie płuc.
Do wykrycia chlamydii stosuje się różne metody. Jakie badania pozwolą wykryć chlamydię? Rekomendowanym sposobem na wykrycie chlamydii trachomatis ze względu na najwyższą czułość jest test oparty na amplifikacji kwasów nukleinowych. Do przeprowadzenia diagnostyki pod kątem tego typu chlamydii niezbędny będzie wymaz np. z cewki moczowej, szyjki macicy, wymaz z odbytu lub wymaz z pochwy.
Kiedy zrobić badanie na chlamydię trachomatis? Wskazaniami do jej wykonania są:
- wystąpienie czynników ryzyka zakażenia przenoszonego drogą płciową jak: nowy kontakt seksualny w ciągu roku, więcej niż 1 partner seksualny w ciągu roku,
- pojawienie się upławów u kobiet znajdujących się w grupie ryzyka,
- obecność u mężczyzn z ryzykiem infekcji, objawów zakażenia cewki moczowej,
- odkrycie innego zakażenia przenoszonego drogą płciową,
- kontakty seksualne z osobami, u których wykrytą chlamydię,
- objawy wskazujące na ostre zapalenie jąder i najądrzy u mężczyzn,
- pojawienie się ropnego zapalenia spojówek,
- doświadczanie ostrego bólu w podbrzuszu,
- objawy wskazujące na zapalenie odbytnicy lub okrężnicy.
Z kolei wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki pod kątem chlamydii pneumoniae, powodującej zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych, np. zapalenia tchawicy, gardła, zatok czy płuc, jest wcześniejsze wykluczenie obecności infekcji spowodowanych innymi drobnoustrojami.
W przypadku tego rodzaju chlamydii typowym badaniem jest analiza przeciwciał w klasie IgA, IgM oraz IgG. Przeciwciał poszukuje się w surowicy tzw. metodą immunoenzymatyczną ELISA.
Reklama
Badanie na chlamydię trachomatis
Jak można przeczytać w publikacji ,,Europejskie zalecenia dotyczące postępowania diagnostycznego i leczniczego w zakażeniach Chlamydia trachomatis 2015” dostępnej na łamach ,,Przeglądu Dermatologicznego”, na świecie co roku około 100 milionów osób ulega zakażeniu chlamydią trachomatis. Większość z nich przechodzi je bezobjawowo i nie ma w ogóle świadomości infekcji. Niestety, urogenitalne zakażenia mogą prowadzić do przykrych konsekwencji.
U kobiet jednym z poważniejszych powikłań jest zapalenie narządów miednicy mniejszej, które może być przyczyną większego ryzyka ciąży pozamacicznej, niepłodności jajowodowej oraz przewlekłego bólu w podbrzuszu.
Istnieje kilka metod badawczych stosowanych w diagnostyce wykrywania chlamydii trachomatis. Wyróżnić można takie badania jak:
- badania cytologiczne – to pierwszy w historii sposób na wykrywanie zakażeń chlamydią trachomatis. Polega na badaniu wyskrobin komórkowych, które są barwione metodą Giemzy. Ze względu na to, że taka metoda ma niską czułość, nie jest obecnie zalecana;
- wykrywanie antygenu – antygen chlamydii można wykryć poprzez dwie metody bazujące na wykorzystaniu przeciwciała skierowanego przeciwko głównemu białku błony zewnętrznej chlamydii albo LPS ściany komórkowej. Są to: metoda immunoenzymatyczna oraz immunofluorescencja bezpośrednia;
- badania serologiczne – ich wartość jest ograniczona, ponieważ nie można na podstawie wyników odkryć, czy zakażenie już zostało przebyte, czy jest aktywne. Badanie serologiczne przeprowadza się z krwi. Umożliwia ono określenie poziomu immunoglobulin IgM, IgG oraz IgA. Ich obecność wskazuje na zakażenie chlamydią trachomatis, a także może pokazywać stopień rozwoju infekcji;
- hodowlę – taki test odznacza się ok. 70-85-procentową skutecznością w przypadku pobrania materiału z szyjki macicy. Bakteria może nie zostać wykryta w próbce ze względu na obumarcie komórek w transporcie;
- badania genetyczne – do badania można wykorzystać mocz uzyskany sposobem środkowego strumienia, a także wydzielinę z cewki moczowej. W ramach badań genetycznych przeprowadza się amplifikację kwasów nukleinowych. Przykładem diagnostyki tego rodzaju są testy PCR, a więc badanie na obecność DNA chlamydii trachomatis w wymazie.
Oprócz wybrania konkretnej metody, istotna jest także jakość pobrania materiału do badań. Taka próbka musi być pobrana z właściwego miejsca, np. szyjki macicy, cewki moczowej, odbytnicy, spojówek, ust.
Zwykle zaleca się, by na 7 dni przed badaniem zrezygnować z przyjmowania środków przeciwbakteryjnych. Materiału nie należy pobierać w trakcie miesiączki, a także owulacji. Na 24 godziny pacjent powinien powstrzymać się od współżycia płciowego.
Reklama
Badania na chlamydię pneumoniae
Zakażenie chlamydią pneumoniae następuje drogą kropelkowo-powietrzną. To przyczyna chorób górnych i dolnych dróg oddechowych. Według danych dostępnych w artykule ,,Chlamydophila pneumoniae jako przyczyna chorób układu oddechowego”, opublikowanym w czasopiśmie medycznym ,,Medycyna Rodzinna”, autorstwa badaczy ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, szacuje się, że zakażenie tym drobnoustrojem przeszło około 40 proc. dzieci w wieku szkolnym, niemal 50 proc. dorosłych i 75 proc. osób starszych. Zazwyczaj zakażenie nie wywołuje żadnych objawów, u niektórych mogą one przypominać grypę.
Jak twierdzą autorzy przywołanego artykułu, chlamydia pneumoniae odpowiada za około 5 proc. zapaleń oskrzeli i 10 proc. zapaleń płuc u dorosłych. Istnieje związek pomiędzy przewlekłymi chorobami układu oddechowego (np. astmą oskrzelową, sarkoidozą) a chlamydią pneumoniae.
Człowiek nie nabywa odporności na chlamydię pneumoniae, dlatego może zarażać się nią wielokrotnie w ciągu życia. Stąd tak istotna jest właściwa diagnostyka.
Rozpoznanie chlamydii pneumoniae można przeprowadzić poprzez badanie serologiczne albo testy metodą PCR. Niestety badanie na chlamydie pneumoniae oparte na diagnostyce serologicznej jest mocno ograniczone w przypadku niemowląt i małych dzieci, ponieważ w ich przypadku mogą nie wytworzyć się przeciwciała po zakażeniu drobnoustrojem. U pozostałych badanych przeciwciała pojawiają się dopiero po kilku tygodniach od zakażenia, może to więc utrudnić diagnozowanie.
Coraz częściej zamiast konwencjonalnej metody PCR, stosuje się tzw. real-time PCR. Wykrywanie chlamydii odbywa się w układzie zamkniętym w czasie rzeczywistym, co podnosi dokładność badań.
W przypadku chlamydii pneumoniae wymaz z gardła jest pobierany na czczo.
Nie należy przed pobraniem próbki myć zębów, jeść czy palić papierosów. Jeżeli to niemożliwe, trzeba zachować przynajmniej trzygodzinny odstęp pomiędzy tego rodzaju czynnościami.
Reklama
Badania z krwi na chlamydię
Sposobem na wykrycie chlamydii jest test z krwi. Najpopularniejszym badaniem krwi, które pozwoli na zdiagnozowanie chlamydii pneumoniae oraz trachomatis jest metoda immunoenzymatyczna ELISA. Polega ona na wykryciu w surowicy przeciwciał IgM, IgA, a także IgM.
Słabością badania z krwi jest ryzyko zbyt wczesnego przeprowadzenia diagnostyki. W przypadku zakażenia chlamydią przeciwciała IgG pojawiają się dopiero po 6-8 tygodniach od momentu zakażenia, a IgM po 3 tygodniach.
Z tego względu wielu lekarzy zaleca jednocześnie przeprowadzenie kilku badań wieloma metodami. Tylko wówczas można mieć pewność, że diagnostyka jest poprawna.
Jak wygląda badanie PCR na chlamydię?
Aby potwierdzić obecność chlamydii należy przeprowadzić badanie w tym kierunku. Obecnie jednym z najczulszych badań na chlamydię trachomatis jest test PCR. Opiera się on na wykryciu DNA bakterii w wymazie pobranym uprzednio z przedsionka pochwy.
W przypadku badania PCR u mężczyzn próbka jest pobierana z cewki moczowej. Przed pobraniem materiału do diagnostyki chlamydii należy wstrzymać się od współżycia przez 24 godziny.
Podczas tego badania wykorzystuje się technikę polimerazy łańcuchowej. Materiał genetyczny drobnoustroju zostaje powielony. Za pomocą testu PCR można wykryć około 19 serotypów chlamydii trachomatis. Wskazuje się, że:
- typy A-C – to przyczyna jaglicy oczu, której konsekwencją może być ślepota,
- typy D-K – prowadzą do zakażeń układu moczowo-płciowego,
- typy L1-L3 – są powodem ziarnicy wenerycznej.
Badanie DNA metodą real time PCR wykonuje się również pod kątem obecności chlamydii pneumoniae. Wówczas wymaz jest pobierany z gardła. Minimum 3 godziny przed badaniem nie należy myć zębów, jeść, pić czy palić papierosów.
Skorzystanie z tego typu badania zapewnia szybką diagnozę, co zwiększa skuteczność leczenia.
Reklama
Badanie na chlamydię u mężczyzn
Wskazaniem do wykonania badania w kierunku chlamydii u mężczyzn jest zmiana partnera seksualnego w ciągu roku. Jak można przeczytać w pracy E. Lanjouwa, S. Ouburga, H. J. de Vriesa i innych badaczy, pt. ,,Europejskie zalecenia dotyczące postępowania diagnostycznego i leczniczego w zakażeniach Chlamydia trachomatis 2015” opublikowanej w ,,Przeglądzie Dermatologicznym”, co drugi mężczyzna zakażony chlamydią nie ma żadnych objawów.
Obecność tego drobnoustroju u mężczyzn może jednak prowadzić do konsekwencji zdrowotnych w przyszłości.
Chlamydia trachomatis jest jedną z przyczyn zapalenia gruczołu krokowego. Wciąż naukowcy analizują, czy istnieje związek pomiędzy zakażeniem tym drobnoustrojem a problemami z męską płodnością.
Powikłaniem po wystąpieniu chlamydialnego zakażenia cewki moczowej u mężczyzn jest zapalenie najądrzy, charakteryzującej się bólem w podbrzuszu, który uniemożliwia przemieszczanie się, dreszczami czy gorączką.
Objawy chlamydii trachomatis u mężczyzn to m.in. ból jąder, wydzielina z cewki moczowej czy pieczenie przy oddawaniu moczu.
Aby przeprowadzić diagnostykę niezbędne jest pobranie wymazu z okolic narządów płciowych albo analiza próbki moczu.
Reklama
Cena badania na chlamydię
Koszt badań pod kątem chlamydii zależy od metody diagnostycznej oraz placówki, w której pacjent decyduje się wykonać test. Cena testów na przeciwciała z krwi to około 60 zł. Natomiast badanie metodą PCR to już wydatek około 150-200 zł.
Ile kosztuje badanie na chlamydie z cewki moczowej? Opłata za nie wynosi około 70 zł. Podobnie w przypadku ceny za badanie obecności chlamydii na podstawie wymazu z pochwy albo wymazu pobranego z szyjki macicy.
Chlamydia trachomatis i chlamydia pneumoniae to drobnoustroje, które można skutecznie diagnozować i leczyć. Będąc w grupie ryzyka zakażenia tą pierwszą bakterią należy niezwłocznie zgłosić się na badania, by uniknąć przykrych konsekwencji jej obecności w organizmie.
W przypadku badań na chlamydię pneumoniae wykonuje się je dopiero, gdy wykluczono inne przyczyny infekcji układu oddechowego. Zawsze warto słuchać wskazań lekarzy i korzystać z badań, zwłaszcza, że są one w pełni bezpieczne.
