Gronkowiec to bakteria typu Gram-dodatniego, która atakuje zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Może pojawić na skórze, w nosie lub gardle, oku czy na narządach rodnych. W zależności od miejsca występowania daje różne objawy i jest przyczyną wielu chorób. Gronkowcem można zarazić się na wiele sposobów. Ta bakteria wytwarza koagulazę, czyli białkowy enzym, który pozwala na rozróżnianie szczepów gronkowca. Ten enzym jest także odpowiedzialny za rozwój gronkowca. Medycyna do tej pory wyróżniła ponad 30 gatunków gronkowca, z czego połowa pochodzi od zakażeń ludzi. Głównym obszarem działania gronkowca jest niewątpliwie człowiek. Skuteczne zbadanie osoby, co do której istnieje podejrzenie zakażenia gronkowcem, stwarza dobre warunki do leczenia tej wyjątkowo silnej bakterii.
Gronkowiec – jakie badania?
Gronkowiec atakuje różne narządy organizmu człowieka. Potrafi pojawiać się:
Jeśli przedostanie się do organizmu przez ranę lub skaleczenie, rozprzestrzenia się w krwioobiegu i krąży po całym organizmie. Ryzyko zakażenia któregoś z wewnętrznych organów człowieka jest ogromne. Badania na wykrycie gronkowca przeprowadzane są zawsze, albowiem jest to jedyna metoda rozpoznawania tej bakterii. Różnica tkwi tylko w rodzaju badań, w zależności od tego, który organ jest chory i zarażony.
Jakie badania na gronkowca? Do podstawowych zaliczyć należy:
- badanie krwi,
- badanie moczu,
- badanie tkanki zainfekowanego miejsca na skórze,
- wymaz z gardła,
- wymaz z nosa,
- wymaz z pochwy.
Pierwsze badania mają na celu potwierdzenie obecności i rodzaju gronkowca, dalsze sprawdzenie, jakie antybiotyki są najbardziej odpowiednie dla tej konkretnej bakterii. Wiele odmian gronkowca jest odpornych na działanie antybiotyków. Jest to bardzo ważny etap diagnostyki, decyduje bowiem o skuteczności i czasie trwania leczenia. Celem badań laboratoryjnych jest stuprocentowe stwierdzenie, iż stan chorobowy jest wywołany gronkowcem. Ale również istotne znaczenia ma określenie stopnia odporności na metycylinę, czyli związek chemiczny należący do grupy penicylin o dość wąskim obszarze działania. Gronkowiec złocisty jest właśnie oporny na metycylinę, a zatem działa na niego tylko określona liczba antybiotyków.
Reklama
Badanie krwi na gronkowca
Bakterie gronkowca są wykrywane we krwi pacjenta. Badanie laboratoryjne krwi chorego określane jest jako posiew krwi. Zadaniem tego badania na gronkowca jest całkowite stwierdzenie, czy bakteria, która jest przyczyną zakażenia, krąży w krwiobiegu pacjenta. Posiewy medyczne krwi są przeprowadzane przez przeszkolony personel medyczny. Krew jest pobierana od pacjenta i przenoszona do specjalnych butelek, które zawierają podłoże hodowlane. Aby badanie krwi w celu wykrycia gronkowca było wykonane zgodnie ze sztuka medyczną, konieczne jest spełnienie 3 warunków:
- prawidłowe pobranie próbek krwi, tylko przez wyspecjalizowany personel medyczny,
- wykrycie i izolacja mikroorganizmów, wywołującychzakażenie,
- dostarczenie do opisu prawidłowego wyniku zakończonego badania.
Posiew krwi w celu wykrycia bakterii gronkowca to jedno z kluczowych badań. Ma ono na celu przede wszystkim potwierdzenie pochodzenia infekcji bakteryjnej oraz ukierunkowanie leczenia antybiotykami. Badanie laboratoryjne krwi należy zrobić jak najszybciej od momentu pojawienia się pierwszych niepokojących objawów. Podstawowe znaczenie ma pobranie odpowiedniej objętości próbki krwi, która pozwoli na wykrycie patogennych bakterii. Dla dorosłych zalecana objętość krwi to 20-30 ml. W przypadku dzieci i niemowląt pobierana objętość krwi jest uzależniona od masy małego pacjenta.
Reklama
Wymaz z nosa – gronkowiec
Gronkowiec może zaatakować różne miejsca i narządy u człowieka. W zależności od objawów przeprowadzane są dodatkowe badania. Jednym z takich elementów diagnostyki na obecność gronkowca jest wymaz z nosa, nazywany też wymazem z jamy nosowo-gardłowej.
Gdy pacjent cierpi na uporczywy kaszel i nawracające choroby górnych dróg oddechowych, lekarze często podejmują decyzję o przeprowadzeniu takiego badania. Infekcje wywołane gronkowcem złocistym w nosie są jednymi z najtrudniejszych do wyleczenia i najbardziej opornymi na działanie antybiotyków. Wymaz z nosa określa drobnoustroje, znajdujące się w nosie, będące nosicielami bakterii. Materiał do badań jest pobierany jeszcze przed podaniem jakichkolwiek leków, a w szczególności antybiotyków. Wykonanie wymazu odbywa się przy użyciu endoskopu. Lekarze często stosują środki znieczulające i obkurczające błonę śluzową nosa. Jeśli wynik badania na gronkowca jest ujemny oznacza to, iż jest on pozytywny. Wynik dodatni wskazuje na obecność bakterii gronkowca.
Reklama
Badanie na gronkowca – diagnostyka
Pełna diagnostyka na obecność gronkowca obejmuje jeszcze dodatkowe specjalistyczne badania nagronkowca. Ich rodzaj jest uzależniony od objawów, występujących u pacjenta. W przypadku stanów zapalnych na skórze (owrzodzenia, czyraki, ropnie czy wysięki na skórze) bardzo często zlecane są badania tkanki z zakażonego miejsca na skórze. Przeprowadzany jest wtedy wymaz ze skóry. To badanie powinno być wykonywane na świeżych zmianach skórnych. Nie wolno na 4 godziny przed wymazem stosować jakichkolwiek maści na miejsca, chorobowo zmienione. W niektórych przypadkach pobierany jest także wymaz z rany na skórze.
W ostatnich czasach powstały szybsze metody przesiewowe, wykrywające gronkowca. Oparte są one na technikach molekularnych. Dzięki takim metodom w materiale badawczym, pochodzącym od potencjalnego nosiciela wykrywane są określone fragmenty DNA, które odpowiadają za oporność na antybiotyki. Lekarz także może zalecić więcej badań przesiewowych.
Reklama
Cena badania na gronkowca
Jaki jestkoszt badania na gronkowca? Laboratoria i pracownie mikrobiologii oferują szeroki zakres badań na gronkowca. Skierowanie od lekarza POZ na niektóre badania daje możliwość przeprowadzenia takiej szczegółowej analityki za darmo, czyli w ramach NFZ. Ale czasem pacjentowi zależy na czasie i sam pragnie przygotować wyniki badań dla lekarza.
Ceny podstawowych badań na obecność gronkowca kształtują się następująco:
- badanie moczu w kierunku gronkowca 40-50 zł,
- badanie bakteriologiczne wymaz ze skóry 30-40 zł,
- posiew na nosicielstwo gronkowcowe 20-30 zł,
- wymaz z jamy ustnej 30-40 zł,
- wymaz z nosa 30-40 zł,
- wymaz z ucha 30-40 zł,
- wymaz z oka 30-40 zł,
- wymaz z rany 30-40 zł,
- identyfikacja gronkowców (test na kolagulazę) 10-20 zł,
- antybiogram 25-30 zł,
- badanie bakteriologiczne wymazu z pochwy 30-40 zł.
Powyższe ceny z reguły dotyczą badań z wynikiem ujemnym. Wynik pozytywny, czyli potwierdzający obecność gronkowca, stwarza konieczność przeprowadzenia dodatkowo identyfikacji i antybiogramu, a to zwiększa koszty.
