Co to jest rezonans przysadki mózgowej?
Przysadka mózgowa jest gruczołem dokrewnym zlokalizowanym w środkowej, dolnej części czaszki. Jest mała (wielkości ziarna grochu czy pestki wiśni), jednak pełni w organizmie bardzo ważne funkcje, produkując liczne hormony i będąc odpowiedzialną m.in. za:
- wzrastanie u dzieci,
- produkcję komórek rozrodczych,
- przemianę materii.
Rezonans przysadki mózgowej jest badaniem obrazowym, które wykonuje się przeważnie przy podejrzeniu guza samego gruczołu lub tkanek z nim sąsiadujących.
Wskazaniem do wykonania MRI przysadki są wyniki badań laboratoryjnych sugerujące nadczynność albo niedoczynność układu podwzgórzowo-przysadkowego lub objawy mogące świadczyć o obecności nieprawidłowej masy uciskowej struktury tej okolicy, tj. podwzgórza, przysadki, skrzyżowania wzrokowego.
Do objawów tych należą:
- zaburzenia cyklu miesiączkowego,
- trudności w zajściu w ciąże,
- uporczywe bóle głowy,
- zaburzenia hormonalne (nieprawidłowy poziom hormonów przysadki),
- moczówka prosta,
- choroba Cushinga,
- akromegalia (choroba spowodowana nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu przez hormonalnie czynnego gruczolaka komórek kwasochłonnych przedniego płata przysadki mózgowej),
- karłowatość,
- mlekotok (u kobiet - to wydzielanie mleka bez związku z ciążą lub przedłużony po porodzie okres laktacji, u mężczyzn - każde pojawienie się wydzielania mleka),
- zaburzenia pola widzenia,
- zmieniona motoryka mięśni gałek ocznych i powiek.
Rezonans magnetyczny przysadki mózgowej to najdokładniejsza z dostępnych metod diagnostycznych, szczegółowo opisująca wszelkie zmiany w strukturze gruczołu z dokładnością do 1 mm.
Podczas badania pacjenta układa się na specjalnym stole, który automatycznie wsuwany jest do kulistej maszyny wykorzystującej fale radiowe i pole elektromagnetyczne.
Ile trwa rezonans przysadki mózgowej? Badanie przebiega zwykle dwuetapowo, a cała procedura zamyka się zwykle w 30-40 minutach.
Reklama
Rezonans przysadki mózgowej z kontrastem
Badanie MRI wykonuje się w dwóch etapach. Pierwszy skan robi się przed podaniem pacjentowi tzw. kontrastu, drugi – po jego dożylnym wstrzyknięciu przez wenflon.
Rezonans magnetyczny przysadki mózgowej z kontrastem wykonywany jest w maszynie skanującej, do której pacjent zostaje wsunięty w pozycji leżącej. Tunel jest dość ciasny, a podczas badania wytwarza się w nim temperatura przekraczająca 25⁰C.
Poza tym pacjent narażony jest na słuchanie głośnych, dudniących dźwięków. Dyskomfort można zniwelować, zamykając oczy i wkładając zatyczki do uszu.
Niekiedy podczas rezonansu przysadki z kontrastem pacjent dostaje słuchawki, które umożliwiają kontakt z lekarzem przebywającym przy monitorze, w osobnym pomieszczeniu. Komputer odbierający obrazy od maszyny skanującej nie może bowiem znajdować się w zasięgu pola magnetycznego.
Reklama
Przygotowanie do rezonansu przysadki mózgowej
Środek cieniujący – czyli kontrast – używany przy badaniu MRI jest stosunkowo dobrze tolerowany przez organizm, może jednak wywołać reakcję alergiczną lub obciążyć nerki, ponieważ to przez nie przepływa, by następnie zostać wydalonym wraz z moczem.
Jak przygotować się do rezonansu magnetycznego przysadki mózgowej, by uniknąć przykrych doświadczeń? Po pierwsze, na kilka dni przed MRI zaleca się zbadanie poziomu kreatyniny we krwi, który informuje o tym, czy nerki pracują prawidłowo.
Na badanie pacjent musi stawić się na czczo. Powinien też założyć odzież pozbawioną wszelkich metalowych elementów:
- sprzączek,
- fiszbin,
- guzików,
- suwaków,
- cekinów itd.
Nie można również mieć na sobie żadnej biżuterii. Metalowe elementy mogą bowiem samoistnie się przemieszczać w silnym polu magnetycznym, a to zaburza obraz badania, a niekiedy nawet stanowi zagrożenie dla pacjenta i sprzętu medycznego.
Jeśli pacjent ma w ciele jakiekolwiek metalowe elementy, powinien przynieść ze sobą dotyczącą ich dokumentację medyczną.
Ponadto pacjent powinien mieć przy sobie:
- skierowanie na badanie MRI,
- dowód osobisty,
- wynik stężenia kreatyniny,
- wyniki poprzednich badań wchodzących w skład tej diagnostyki.
Reklama
Wyniki rezonansu magnetycznego przysadki mózgowej
Maszyna skanująca przesyła na bieżąco obraz do komputera, lekarz więc widzi go natychmiast. Wyniki dostępne są jednak dla pacjenta zwykle po kilku dniach od badania, ponieważ specjalista na podstawie obrazów tworzy dokładny opis MRI przysadki.
Długość oczekiwania zależy od lekarza i placówki, w której badanie zostało przeprowadzone. Opis zawiera przede wszystkim informacje na temat:
- wielkości badanego gruczołu,
- jego położenia,
- struktury,
- obecności zmian ogniskowych lub ich braku.
Wygląd zmian przypisuje się zwykle konkretnemu schorzeniu, choć często lekarz zleca wykonanie dodatkowych badań, np. określających poziom niektórych hormonów produkowanych przez przysadkę.
Interpretacji wyników rezonansu magnetycznego przysadki mózgowej zawsze powinien dokonywać lekarz specjalista, który na ich podstawie oraz na podstawie wywiadu z pacjentem, wyników innych badań i ogólnego obrazu klinicznego, może postawić właściwą diagnozę.
Reklama
Cena rezonansu przysadki mózgowej
Specjalistyczne badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny przysadki mózgowej, z reguły wykonuje się na zlecenie lekarza. Jeśli pacjent posiada skierowanie na MRI, może wykonać je bezpłatnie w ramach refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia.
Badanie można również wykonać prywatnie, ale jest ono dość kosztowne. Cena MRI przysadki mózgowej oscyluje w granicach kilkuset złotych, a w niektórych placówkach może osiągnąć pułap nawet 1000 zł.
Cena rezonansu przysadki mózgowej z kontrastem – podobnie jak i wszelkich innych badań – zależy w dużej mierze od miasta i placówki, gdzie się je przeprowadza.
Biorąc pod uwagę cenę badania, warto skorzystać z refundacji NFZ-u. Zaletą badania wykonanego prywatnie może być krótszy czas oczekiwania na nie, choć nie zawsze jest to regułą.