Co to jest białko w moczu?
Białko to składnik odżywczy dostarczany do organizmu z pożywienia. Odgrywa wielką rolą w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, m.in. przy pracy mięśni czy narządów wewnętrznych. Może być także źródłem energii.
Skąd się bierze białko w moczu? U zdrowej osoby białko powinno być wchłonięte w procesie trawienia pokarmu. Dodatkowo nerki zatrzymują większość białek, które transportowane są do krwi. Może się jednak zdarzyć, że ich stężenie we krwi jest tak wysokie, że przenikają do moczu.
Śladowa zawartość białka w moczu nie świadczy od razu o problemach związanych z układem moczowym, a może wskazywać że pacjent np. przebył niedawno infekcję lub przeziębienie.
Poziom białka w moczu sprawdza się wykonując badania moczu w punkcie diagnostycznym. Zaleca się, aby próbka moczu do badania, była pobrana rano zaraz po przebudzeniu. Objętość powinna wynosić 50-100 ml i być oddana do sterylnego pojemnika na mocz.
Reklama
Białko w moczu - norma
Normy białka w moczu mogą się różnić w zależności od laboratorium, gdzie wykonujemy badanie. Przyjmuje się, że norma wynosi do 250 mg białka w moczu na dobę (choć według niektórych to 150 mg na dobę).
Gdy wynik poziomu wynosi od 300 mg białka w moczu na dobę mamy do czynienia z białkomoczem. Jeśli w ciągu dwóch tygodni, wyniki dwóch badań potwierdzają zbyt dużą obecność białka w moczu, pacjent powinien przejść rozszerzoną diagnostykę.
Przy interpretacji badania moczu dla lekarza ważną informacją jest nie tylko poziom białkomoczu, ale także rodzaje białka.
Białka z dróg moczowych (najczęściej to tzw. białko Tamma i Horsfalla) powinny stanowić 45 procent, albuminy 40 procent, a immunoglobuliny osoczowe 15 procent.
Reklama
Co oznacza białko w moczy? Przyczyny
Przyczyny nadmiaru białka w moczu mogą być różne. Kiedy w moczu znajdują się także bakterie, może to świadczyć o problemie z układem moczowym.
Wysoki poziom (białkomocz) może wskazywać na występowanie:
- różnych schorzeń nerek (przewlekłej chorobie nerek, kłębuszkowemu zapaleniu nerek, zespołowi Goodpasture’a, nefropatii IgA),
- hipoglikemii,
- cukrzycy,
- wirusowemu zapaleniu wątroby,
- amyloidozie,
- chorobom serca i układu krążenia,
- zapaleniu osierdzia,
- białaczce,
- toczniowi,
- szpiczakowi mnogiemu,
- reumatoidalnemu zapaleniu stawów,
- sarkoidozie,
- anemii sierpowatej,
- zakażeniu HIV.
Przyczyną białkomoczu może być także tzw. zespół nerczycowy, który często jest powikłaniem wirusowych chorób układu oddechowego. Choć zazwyczaj mija samoistnie może spowodować zapalenie nerek.
Sporadyczny białkomocz może się zdarzyć w wyniku intensywnego wysiłku fizycznego, silnego przemarznięcia, stresu, występuje także przy infekcjach, w trakcie gorączki i stanów podgorączkowych.
Reklama
Białko w moczu - jakie są objawy białkomoczu?
Oprócz objawów charakterystycznych do wyżej wymienionych chorób, wysoki poziom białka w moczu często wiąże się z:
- zatrzymywaniem wody w organizmie,
- opuchlizną i obrzękami twarzy (zwłaszcza w okolicach oczu), kończyn,
- wzrostem wagi ciała.
Podczas oddawania moczu można zaobserwować charakterystyczna pianę.
U pacjentów takich obserwuje się także podwyższone ciśnienie krwi, dlatego u chorych z białkomoczem istnieje dwa razy większe ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca.
Wysoki poziom białka w moczu u mężczyzn nie musi oznaczać kłopotów z nerkami, ale może sygnalizować problemy z prostatą, zwłaszcza jeśli białkomocz występuje u panów po 40. roku życia.
Pacjent z dużym białkomoczem powinien powtórzyć badanie i skonsultować się z urologiem, który zleci wykonanie USG prostaty oraz oznaczenie poziom markerów PSA.
Reklama
Jak pozbyć się białka w moczu?
Leczenie w celu pozbycia się białka z moczu to skomplikowany proces związany, z tym, że białkomocz może być objawem wielu schorzeń i dolegliwości. Konieczna jest diagnostyka lekarska na podstawie szczegółowych i dodatkowych badań, a także na podstawie wywiadu medycznego.
Najszybciej pozbyć się białka w moczu można w momencie, kiedy u pacjenta potwierdzi się infekcję układu moczowego. Zastosowanie odpowiednich leków pomoże wyeliminować białko z moczu.
Ponadto pacjent powinien zadbać o właściwą dietę, skonsultowaną z lekarzem lub dietetykiem.
Reklama
Białko w moczu w ciąży
W moczu ciężarnej kobiety może pojawić się więcej białka niż u innych zdrowych osób. Przyjmuje się, że norma dla ciężarnych to nawet 300 mg na dobę.
Trzeba jednak zachować czujność, bo znacznie podwyższone stężenie białka w moczu ciężarnej może być efektem nie tylko zwykłego stanu podgorączkowego, czy zmęczenia wysiłkiem fizycznym, ale także poważnych chorób nerek, infekcji dróg moczowych i groźnego zatrucia ciążowego, czyli tzw. gestozy.
U pań, nie tylko ciężarnych, nadmierny poziom białka w moczu często jest związany z infekcjami pochwy i towarzyszy upławom.
Reklama
Białko w moczu u dziecka
Profilaktycznie powinno się badać poziom białka w moczu u dziecka co dwa lata. Badanie zleca się również, gdy pojawią się niepokojące objawy:
- dziecko silnie gorączkuje
- zmienił się wygląd jego moczu (pieni się, zmętniał i zmienił kolor)
- gdy dziecko ma skąpomocz
- gdy mikcje są zbyt częste, a dziecko skarży się na bóle brzucha
Białkomocz u dziecka może być związany z chorobami nerek, ale także wynikać jedynie z nadmiernego obciążenia tych narządów i infekcji dróg moczowych.
Białko i cukier w moczu – co oznaczają?
Czy równocześnie występujące białko i cukier w moczu to powód do niepokoju? Nie, jeśli badanie robi kobieta ciężarna i białko nie przekracza 300 mg na dobę. Ponieważ sporadycznie może u niej wystąpić zarówno białkomocz, jak i niewielka glukozuria.
U innych pacjentów białko i cukier w moczu to sygnał nefropatii, którą mogą np. wywołać chińskie zioła na odchudzanie, a także śródmiąższowego zapalenie nerek, które mogą spowodować m.in. antybiotyki, leki na trądzik, niesterydowe leki przeciwzapalne i leki moczopędne.