Co oznacza białko w moczu w ciąży?
Białko w moczu w ciąży występuje u większości kobiet. Jeśli jego ilość jest znikoma, zwykle wiąże się to z naturalnymi procesami fizjologicznymi zachodzącymi w organizmie i nie stanowi powodu do zaniepokojenia. Natomiast w sytuacji, gdy stężenie przekracza dopuszczalne normy, może to świadczyć o poważnym stanie chorobowym wymagającym natychmiastowej konsultacji lekarskiej.
Potencjalne przyczyny podwyższonego białka w moczu w ciąży to między innymi:
- Stan przedrzucawkowy (preeklampsja, gestoza, zatrucie ciążowe) - zaburzenie występujące zwykle w III trymestrze, objawiające się między innymi podwyższonym ciśnieniem krwi, obrzękami, nieprawidłowymi parametrami wątrobowymi oraz białkomoczem. Stanowi oddalony w czasie efekt nieprawidłowej implementacji naczyń w czasie tworzenia się łożyska na wstępnym etapie ciąży. Jeżeli w jego przebiegu wystąpią drgawki, rozpoznaje się rzucawkę.
- Uszkodzenie i niewydolność nerek w wyniku takich schorzeń, jak cukrzyca ciążowa (podwyższony poziom glukozy u ciężarnych) oraz nadciśnienie tętnicze.
- Zakażenie dróg moczowych - infekcje tego typu są powszechne u ciężarnych, a białkomocz jest jednym z ich objawów.
Ewentualne nieprawidłowości można wykryć na podstawie ogólnego badania moczu lub dobowej zbiórki moczu.
Czy białko w moczu w ciąży jest niebezpieczne dla płodu? Samo w sobie nie. Zagrożenie stanowią natomiast schorzenia, których jest ono objawem, a w szczególności preeklampsja.
Stan przedrzucawkowy jest jedną z głównych przyczyn porodów przedwczesnych, samoistnych lub przyspieszanych przez lekarzy ze względu na dobro matki i dziecka. Należy wiedzieć, że potencjalne konsekwencje tego schorzenia są bardzo poważne. Wymienia się wśród nich spowolniony rozwój płodu i jego niedożywienie, niedokrwienie oraz niedotlenienie.
Przychodząc na świat maluch może mieć bardzo niską masę urodzeniową, nawet jeśli nie jest wcześniakiem. W niektórych przypadkach może dojść do groźnej kwasicy, będącej efektem nadprodukcji kwasu mlekowego w organizmie płodu. Zaawansowana preeklampsja może być stanem bezpośrednio zagrażającym życiu matki i dziecka.
Natomiast cukrzyca ciążowa, która również może pośrednio prowadzić do występowania białka w moczu, generuje dla odmiany ryzyko nadmiernej masy urodzeniowej dziecka. Rośnie w związku z tym prawdopodobieństwo komplikacji okołoporodowych. Dla samej matki rozwój tej choroby wiąże się z możliwością wystąpienia nadciśnienia i zaburzeń pracy nerek oraz rozwoju klasycznej cukrzycy typu 2 w przyszłości.
Białko w moczu w ciąży a inne parametry
Podwyższone białko w moczu u ciężarnych jest tylko jednym z niepokojących parametrów, dlatego w diagnostyce schorzeń i zaburzeń lekarze zwracają uwagę na szerszy zestaw danych.
Podwyższone leukocyty i białko w moczu najczęściej świadczą o stanie zapalnym w obrębie układu moczowego lub rozrodczego, czego przyczyną z reguły są zakażenia wywoływane przez bakterie. Ale też nieprawidłowe wyniki wskazujące na tzw. leukocyturię występują przy zastoju moczu spowodowanym między innymi przez kamicę nerkową, a nawet guzy nowotworowe.
O toczącym się w organizmie zapaleniu informuje też wysokie CRP, czyli tzw. białko reaktywne.
Białko oraz glukoza w moczu mogą (choć nie muszą) być wskaźnikiem zaburzeń nerkowych związanych z rozwojem cukrzycy. Interpretację danych należy pozostawić lekarzowi. Choć cukier w ogóle nie powinien się znajdować w moczu, w niewielkich ilościach może się pojawiać fizjologicznie właśnie w ciąży. Jeśli jednak jest go dużo, istnieje podejrzenie cukrzycy ciążowej.
Jeżeli u kobiety stwierdza się po 20 tygodniu ciąży jednocześnie wysoki poziom białka oraz nadciśnienie tętnicze przekraczające 140/90 mm Hg (wcześniej nie występujące), stanowi to przesłankę do wstępnego rozpoznania stanu przedrzucawkowego. Natomiast kryteriami pozwalającymi stwierdzić ciężką postać tego schorzenia są:
- białkomocz,
- skąpomocz (poniżej 500 ml na dobę),
- ciśnienie powyżej 160/110,
- obniżona liczba płytek krwi,
- zwiększona aktywność enzymów wątrobowych.
Reklama
Jakie są objawy białka w moczu w ciąży?
Podwyższone białko w moczu w ciąży daje zróżnicowane objawy. Ponieważ stan ten wiąże się z zatrzymywaniem wody w organizmie, jednym z najbardziej charakterystycznych symptomów są opuchlizny i obrzęki twarzy (zwłaszcza w okolicach oczu) oraz kończyn. Przekłada się to na zauważalny wzrost masy ciała. Oprócz tego, można zaobserwować charakterystyczną pianę w moczu podczas jego oddawania.
Kolejnym bardzo typowym symptomem jest wysokie ciśnienie tętnicze, przy czym w sytuacji, gdy wcześniej ono nie występuje, a nagle pojawia się w drugiej połowie ciąży można, może wskazywać na stan przedrzucawkowy.
Do tego należy wskazać symptomy mniej typowe, a związane z rozwojem ciężkiej preeklampsji. Wystąpić mogą na przykład problemy ze wzrokiem, takie jak podwójne lub zamazane widzenie oraz błyski świetlne przed oczami.
Zdarzają się też bóle w prawym podżebrzu, co ma związek z upośledzeniem pracy wątroby, a także w dolnej części pleców (dysfunkcje nerek). Natomiast bolesność w podbrzuszu może się wiązać z infekcjami układu moczowego lub rozrodczego.
Reklama
Normy białka w moczu w ciąży
Ślad białka w moczu w ciąży to jeszcze nie powód do paniki. Mimo to wiele pacjentek odbierających wyniki badań oraz samodzielnie odczytujących zapisane w nich liczby odczuwa niepokój. Tym bardziej, że wykonuje się różne badania i stosuje różne miary. Wyjaśnić w związku z tym należy, że przy dobowej zbiórce moczu wartości nie przekraczające 150 miligramów mieszczą się w granicach normy.
Białkomocz rozpoznaje się po przekroczeniu tego pułapu, jeżeli jednak nie jest on większy niż 250 mg/24 h, może być interpretowany jako fizjologiczny i niegroźny.
Alarm zwykle wszczyna się w przypadku przekroczenia granicy 300 mg na dobę, jest to bowiem jedno z podstawowych kryteriów rozpoznania stanu przedrzucawkowego.
Inną miarą jest zawartość białka w przeliczeniu na 1 decylitr (jedna dziesiąta litra). W tym przypadku białko w moczu w ciąży nie powinno być większe niż 15 mg/dl. Wyższe wartości stanowią przesłankę do konsultacji z lekarzem.
Reklama
Białko w moczu w ciąży a cesarka
U pacjentek z białkomoczem, decyzję o tym, czy można rodzić naturalnie czy też należy wykonać cesarskie cięcie, podejmuje zazwyczaj lekarz sprawujący opiekę nad ciążą. Jest ona podejmowana na podstawie oceny ogólnego stanu zdrowia matki i dziecka, a także z uwzględnieniem przyczyn występowania białka w moczu.
Objawiający się białkomoczem stan przedrzucawkowy, zwłaszcza pod koniec ciąży, w 37, 38 tygodniu, często stanowi wręcz wskazanie do cesarki. Zakończenie ciąży jest bowiem jedyną definitywną, przyczynową metodą leczenia tego schorzenia.
Reklama
Jak leczyć białko w moczu w ciąży
Jak obniżyć białko w moczu w ciąży? Ponieważ jest to objaw, nie choroba, nie istnieje konkretna metoda pozwalająca poprawić ten parametr. Wszystko zależy od konkretnej jednostki chorobowej.
Stężenie białka w moczu można próbować obniżać poprzez modyfikację diety - ogranicza się spożycie białek zwierzęcych oraz soli. Często jednak nie ma to szczególnego przełożenia na stan zdrowia pacjentki.
W przypadku stanu przedrzucawkowego białkomocz ustąpi dopiero po porodzie, dlatego zaleca się ścisłe monitorowanie stanu płodu, a w razie konieczności wywołanie akcji porodowej lub wykonanie cesarskiego cięcia. Pacjentki otrzymują też w tym czasie leki hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie krwi.
Jeżeli białkomocz związany jest z infekcją bakteryjną, podstawę terapii stanowi przyjmowanie antybiotyków.
Cukrzyca ciążowa może być kontrolowana za pomocą diety (m.in. unikanie cukrów prostych i tłuszczów nasyconych) oraz aktywności fizycznej. Jeśli nie przynosi to rezultatu, ciężarna powinna otrzymywać zastrzyki z insuliny, która w tym szczególnym okresie życia jest jedynym dozwolonym lekiem przeciwcukrzycowym.
Reklama
Białko w moczu po porodzie
Białko w moczu po porodzie może być objawem przetrwałych patologii występujących w czasie ciąży. Jedną z nich jest stan przedrzucawkowy, którego pewne oznaki mogą występować także w okresie połogu.
W ten sposób manifestują się też infekcje intymne, zarówno mające swój początek podczas ciąży, jak też po jej rozwiązaniu. Niektóre z nich mogą się wiązać z komplikacjami okołoporodowymi.
Również cukrzyca ciążowa, choć ustępuje w pierwszych tygodniach po porodzie, przez pewien czas może zaburzać pracę nerek i wpływać na poziom białka w moczu.
