Przyczyny bólu głowy w ciąży
Ciąża to jeden z najważniejszych okresów w życiu kobiety. Bywa, że to również bardzo trudny czas, zwłaszcza, gdy kobieta cierpi z powodu różnych dolegliwości.
Częste bóle głowy w ciąży mogą być niepokojące, jednak nie każdy tego typu objaw oznacza poważne problemy zdrowotne. Natomiast, bez wątpienia jest to sygnał dla przyszłej mamy, że jej organizm nie funkcjonuje prawidłowo, na przykład z powodu niedoboru magnezu lub przemęczenia.
Ból głowy w ciąży to zatem sygnał, że należy przyjrzeć się prowadzonemu trybowi życia, diecie i być może wykonać podstawowe badanie morfologiczne.
Dlaczego w ciąży boli głowa? Przyczyny bólu głowy mogą być różne.
W początkowej fazie ciąży to normalny objaw, który wynika ze zmian hormonalnych, które zachodzą w organizmie kobiety. Te zmiany to przede wszystkim zwiększona produkcja estrogenów i progesteronu przez ciałko żółte i łożysko.
A to hormony niezbędne do utrzymania i prawidłowego rozwoju ciąży, prowadzą jednak też do zatrzymania wody w tkankach. W tym okresie może dochodzić do obrzęków, a nawet wzrostu ciśnienia tętniczego. Te czynniki sprawiają, że receptory bólowe w mózgu zostają pobudzone.
Wśród innych czynników, które mogą wywołać ból głowy w ciąży są także:
- stres,
- brak snu,
- picie zbyt małej ilości płynów,
- niedotlenienie organizmu.
Ciężarna powinna mieć świadomość, że w tym okresie należy dostarczać organizmowi więcej witamin i składników mineralnych, nie tylko dla zdrowia samej siebie, ale również płodu.
Kobieta w ciąży powinna też zaspokoić zdecydowanie większy, niż przed ciążą, apetyt, bo głód objawia się nie tylko nieprzyjemnym uczuciem ssania w żołądku, ale też bólem głowy.
Takie dolegliwości mogą pochodzić również od kręgosłupa, który jest znacznie bardziej obciążony niż przed ciążą. Warto pomyśleć o zmianie materaca, ponieważ nie powinien być za miękki lub za twardy. Pomocne mogą być również proste i krótkie ćwiczenia wzmacniające oraz rozluźniające mięśnie kręgosłupa.
Chore zatoki w ciąży i ból głowy mają również wiele wspólnego. Symptomy zapalenia to nie tylko zatkany nos, gorączka, ból ucha i trudniejsze oddychanie, ale właśnie ból głowy, zwłaszcza przy zmianie pozycji.
Jeśli kobieta cierpiała przed ciążą z powodu tego problemu, warto zadbać o to, by w trakcie ciąży leczenie zapalenia zatok nie było konieczne.
Jeśli jednak ciężarna prowadzi zdrowy styl życia, nie choruje i zastanawia się dlaczego w ciąży boli ją głowa - objaw ten może mieć także podłoże wynikające z wcześniej przebytych chorób, na przykład zakażenia koronawirusem. To także częsta dolegliwość po przejściu COVID-19.
Z kolei wśród nietypowych przyczyn bólu może być zmiana ciśnienia atmosferycznego. To przypadłość meteopatów, która wynika z tego, co dzieje się w powietrzu. Spadki lub wzrosty ciśnienia atmosferycznego i wilgotności mogą mieć przełożenie na stan jam zatokowych i strukturę ucha wewnętrznego, prowadząc właśnie do dokuczliwego bólu.
Inne poważne przyczyny bólu głowy w ciąży, które również należy brać pod uwagę to np. udar mózgu czy krwotok podpajęczynówkowy. Dlatego ważne, że gdy objaw ten powraca to nie należy leczyć się na "własną rękę", gdyż może to mieć negatywny wpływ na zdrowie. Jeśli leczenie doraźne nie pomaga, należy w pierwszej kolejności skonsultować się z lekarzem, a zwłaszcza, gdy pojawią się jakiekolwiek symptomy dodatkowe, jak np. drętwienie kończyn, czy obrzęki twarzy.
Reklama
Ból głowy w ciąży w 1 trymestrze
Lekarze prowadzący często słyszą pytanie - czy w ciąży boli głowa? Odpowiedź nie powinna być zaskoczeniem. Początek ciąży dla kobiety to zdrowotny rollercoaster i na to powinna być przygotowana. Bóle i zawroty głowy w ciąży to zupełnie normalny objaw.
Nie należy jednak lekceważyć tego, co dzieje się w organizmie. Każdą taką dolegliwość ciężarna powinna zgłosić podczas wizyty u swojego lekarza prowadzącego, który zbierze dokładny wywiad i w przypadku wątpliwości zleci badanie neurologiczne.
Ból głowy w pierwszym trymestrze ciąży to jeden z typowych objawów sugerujących poważne zmiany hormonalne u kobiety.
Za występowanie takiego objawu najczęściej odpowiedzialne są estrogeny, które prowadzą do uwrażliwiania na bodźce komórek nerwu trójdzielnego. W wyniku tego bóle głowy w pierwszych dniach i pierwszych tygodniach ciąży mogą mieć nawet charakter migreny, ale bez aury, czyli dodatkowych objawów poprzedzających.
Nie ma jednak typowej chronologii występowania takich dolegliwości. Trudno jest jasno określić od kiedy w ciąży pojawia się ból głowy, jakie ma nasilenie, jaką częstotliwość i jak długo będzie występował.
Jest to indywidualna kwestia organizmu kobiety, prowadzonego przez nią stylu życia, a nawet uwarunkowań genetycznych.
Reklama
Ból głowy w ciąży w 2 trymestrze
O ile sporadycznie boląca głowa w ciąży - zwłaszcza na jej początku - nie powinna niepokoić, o tyle nawracający ból głowy w 2 trymestrze ciąży wymaga już konsultacji lekarskiej.
Szczególnie, że ten okres rozwoju płodu uważany jest za najmniej obciążający dla kobiety, ze względu na to, że pierwsze dolegliwości ciążowe powinny już minąć, a brzuszek jeszcze nie utrudnia codziennego funkcjonowania z uwagi na swój niewielki rozmiar.
Drugi trymestr to okres między 14. a 27 tygodniem ciąży. To etap, podczas którego dochodzi do zwiększenia się ilości krwi krążącej w organizmie, co może wywoływać zaburzenia równowagi.
Jeśli są sporadyczne - nie oznaczają nic niepokojącego. Jeśli zaś występują często i towarzyszy im podwyższone ciśnienie, mroczki przed oczami, a nawet utraty przytomności, konieczna jest wizyta ciężarnej u specjalisty.
Reklama
Ból głowy w ciąży w 3 trymestrze
Trzeci trymestr ciąży zaczyna się w 28. tygodniu i trwa do rozwiązania, czyli około 39-40 tygodnia.
Należy podkreślić, że ból głowy w 9 miesiącu ciąży to dolegliwość występująca stosunkowo często. W tym okresie wiele kobiet skarży się na migrenowe bóle głowy.
Mają one związek między innymi z mniejszą intensywnością zmian w gospodarce hormonalnej, która przygotowuje się już do rozwiązania.
Nierzadko dolegliwości mają związek ze zmęczeniem czy napięciem nerwowym, a więc kobieta powinna w tym okresie zdecydowanie więcej uwagi poświęcić na odpoczynek, dobry sen i relaks.
Jeśli ból głowy w 38. czy 40. tygodniu ciąży nie jest pojedynczym objawem, a często występującą przypadłością, wizyta u lekarza w celu diagnozy jest konieczna.
Powracający silny ból głowy w 3. trymestrze może mieć poważne podłoże neurologiczne, m.in. nadciśnienie tętnicze czy jego powikłanie - stan przedrzucawkowy.
To tak zwane zatrucie ciążowe, do którego może doprowadzić niedostateczny przepływ krwi przez łożysko, nieprawidłowa funkcja nerek lub niedokrwienie macicy.
Objawowi temu towarzyszą wtedy inne objawy, np. problemy z widzeniem, ból brzucha czy światłowstręt.
Reklama
Ból głowy w ciąży - co oznacza z różnych stron?
Dolegliwości bólowe można zdiagnozować ze względu na miejsce występowania. Na tej podstawie powstała swoista mapa bólów głowy.
Najbardziej charakterystyczny jest jednostronny ból, który może oznaczać migrenę w ciąży. Występuje on po lewej lub prawej stronie głowy, jest silny i pulsujący, mogą towarzyszyć mu m.in.: zawroty głowy, nudności czy światłowstręt. Migrena to jednostka chorobowa, która w ciąży jest szczególnie męcząca, ponieważ może ustąpić nawet dopiero po kilku dniach. Jest wiele kobiet cierpiących na tę dolegliwość, warto zasięgnąć porady specjalisty i poznać też na czym polega profilaktyka napadów migreny.
Ból głowy z przodu może sugerować przeciążenie czy brak snu lub - jeśli ciężarna miała problemy z zatokami i jest alergikiem - dolegliwości w tej okolicy to zatokowy ból głowy.
Typowe jest wtedy uczucie ucisku, ciężkości i zmęczenie. Z kolei problemy z nadciśnieniem i konieczność konsultacji ze specjalistą sugeruje ból z tyłu głowy.
Gdy kobietę w ciąży boli głowa w skroniach oznacza to ból napięciowy. Jego podłoże jest szerokie, od prozaicznego głodu przez stres, zmęczenie po problemy z nadmiernym napięciem mięśni czy stany lękowe.
Taki ból może też obejmować całą głowę i mieć charakter ucisku.
Reklama
Rodzaje bólu głowy w ciąży
Ciągły i mocny ból głowy w ciąży to niepokojący objaw, na który kobieta powinna zwrócić uwagę. Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy wyróżnia trzy grupy bólów:
- pierwotne bóle głowy (zwane również samoistnymi lub idiopatycznymi),
- wtórne lub inaczej objawowe,
- nerwobóle.
Wyróżnia się także inny podział na bóle:
- zatokowe,
- napięciowe,
- klasterowe,
- migrenę.
Przyczyny bólu głowy są różne. Skąd bierze się większość bólów głowy? Dolegliwości mogą mieć różne podłoże, jednak najłatwiej rozpoznać ten migrenowy, który jest pierwotnym bólem. Dokuczliwe objawy występują zazwyczaj tylko po jednej stronie, a ból głowy jest pulsujący i mogą towarzyszyć mu m.in.: zawroty głowy, nudności czy światłowstręt.
Migrena to częsta przypadłość, która w ciąży jest szczególnie męcząca. Kobiety często cierpią nawet na kilkudniowy ból głowy o takim charakterze, co znacznie uprzykrza codzienne funkcjonowanie. W leczeniu migreny w ciąży powinien pomóc specjalista, gdyż przyjmowanie wielu leków jest niewskazane w tym czasie.
Najsilniejszy rodzaj bólu (inaczej pierwotny) to klasterowy ból głowy. W ciąży występuje stosunkowo rzadko. To objaw, który pojawia się nagle, a pacjentki opisują go, jako silny ból głowy. Podobnie jak migrena, klasterowy ból występuje jednostronnie, a objawy mogą występować nawet przed przez kilka dni.
Z kolei, gdy w ciąży głowa boli po przebudzeniu może to oznaczać problemy z nadciśnieniem, zwłaszcza jeśli objaw ma pulsujący charakter.
Objaw występuje najczęściej w tylnej części głowy i może mu towarzyszyć charakterystyczne dzwonienie w uszach. Z kolei samoistny, niezwiązany z żadnymi schorzeniami jest napięciowy ból głowy.
Charakterystyczne dla tego rodzaju dolegliwości jest umiejscowienie - w przeciwieństwie do migreny, napięciowy ból występuje obustronnie i może obejmować różne okolice głowy.
Czy ból głowy w ciąży ma związek z płcią dziecka?
Bóle głowy w ciąży a płeć dziecka to wątpliwość, która z pewnością trapi wiele ciężarnych kobiet. Istnieje wiele artykułów mówiących o tym, że konkretny typ bólu głowy zwiastuje narodziny chłopca, a inny - dziewczynki. Podobnie jest z zachciankami kulinarnymi, humorami czy kształtem brzucha. Nie ma jednak żadnych badań medycznych potwierdzających te teorie.
Reklama
Objawy towarzyszące bólowi głowy w ciąży
Codzienny, ciągły ból głowy w ciąży to objaw, który utrudnia normalne funkcjonowanie.
Jeszcze trudniej jest, gdy bólowi towarzyszą inne objawy. Mdłości w ciąży, wymioty, szumy uszne, ból oczu, zawroty głowy, zaburzenia widzenia - to typowe objawy pierwotnego bólu głowy, czyli migreny lub klasterowego bólu.
Z kolei ból głowy i senność w ciąży to znak, że czas na dłuższy relaks i odpoczynek, bo organizm jest nazbyt obciążony stresem lub czynnikami zewnętrznymi.
Przeziębienie w ciąży to także niełatwy czas dla kobiety. Bólowi głowy towarzyszą: osłabienie, zmęczenie, gorączka, a dodatkowo nierzadko objawy ze strony zatok. Ból głowy z tego powodu może być zlokalizowany w tej okolicy i promieniować na policzki.
Jeden z bardziej niepokojących objawów to niskie ciśnienie w ciąży i ból głowy. Takie dolegliwości wiążą się nawet z omdleniami w wyniku niedotlenienia mózgu. Konieczna jest wówczas pilna konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Podobnie jak w przypadku powtarzającego się, zwłaszcza w 2. i 3. trymestrze, bólu brzucha i głowy w ciąży. Może to oznaczać nieprawidłowości, a nawet zakończyć się poronieniem.
Kiedy do szpitala z bólem głowy w ciąży?
Nie ma wątpliwości, że każdy nietypowy objaw w ciąży kobieta powinna dokładnie analizować. Zwłaszcza, jeśli objawy nawracają, powtarzają się, są silne i uniemożliwiają funkcjonowanie.
Kiedy ból głowy oznacza wizytę w szpitalu? Na pewno wtedy, gdy towarzyszą mu inne objawy, jak:
- problemy z ciśnieniem (nadciśnienie lub spadki ciśnienia),
- omdlenia w ciąży,
- obrzęki,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia mowy czy świadomości.
Gdy ból głowy jest dokuczliwy i nie pomagają domowe sposoby - również należy rozważyć badania w oddziale szpitalnym. Wszystkie niepokojące objawy warto skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Co na ból głowy w ciąży?
Jeśli dolegliwości bólowe są utrapieniem, ratunkiem może być farmakologia i środki OTC, które każdy ma w domowej apteczce.
Co na ból głowy w ciąży? Leki dostępne w aptece mają odpowiednie wskazania i przeciwwskazania. Nie wszystkie środki przeciwbólowe są dozwolone do spożycia przez kobietę spodziewającą się dziecka. Zabronione są m.in. niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Jakie tabletki na ból głowy w ciąży można więc zażywać? Niektórzy lekarze są zdania, że leki zawierające paracetamol to jedyny dozwolony środek w takich przypadkach, ale oczywiście wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach.
Przyjmowanie paracetamolu w ciąży może zwiększać ryzyko poronienia czy wystąpienia astmy płucnej u dziecka. Podjęcie decyzji o przyjęciu leku należy do lekarza prowadzącego ciążę lub lekarza neurologa. W przypadku silnego bólu głowy w ciąży z pewnością przepisze odpowiednie leczenie.
Mimo że nie została całkowicie udowodniona szkodliwość wpływu na płód środków zawierających ibuprofen czy naproksen, niektóre badania naukowe wykazują większe ryzyko niekorzystnych zmian w rozwoju płodu, m.in. zwiększone ryzyko nadciśnienia płucnego, dysplazji oskrzelowo-płucnej oraz zespół zaburzeń oddychania noworodka.
Występuje także większe ryzyko poronienia. Mowa tu oczywiście o sytuacji, gdy zawierająca któryś z tych środków tabletka na ból głowy w ciąży przyjmowana jest przez dłuższy czas.
Nie ma jednak wątpliwości, że przyjmowane leki na ból głowy w ciąży muszą zostać uzgodnione z lekarzem prowadzącym dla dobra matki i płodu.
Domowe sposoby na ból głowy w ciąży
Dolegliwości, z którymi przyszła mama nie chce mieć do czynienia to bez wątpienia ból głowy w ciąży. Jak sobie radzić z nim? Jak pozbyć się bólu głowy?
Ciężarne powinny pamiętać, że tabletki to nie jedyny sposób na takie dolegliwości i warto postawić na naturalne sposoby radzenia sobie z bólem.
Z pewnością dla każdej kobiety lepsze i skuteczne będzie co innego, dlatego warto sprawdzić kilka metod, by wybrać tę najbardziej odpowiednią, która pomoże się zrelaksować i wyciszyć.
Jakie są domowe sposoby na ból głowy w ciąży?
- warto wybrać się na dłuższy spacer, ponieważ bóle głowy w ciąży mogą być spowodowane niedotlenieniem organizmu, a przebywanie na świeżym powietrzu może ograniczyć występowanie nieprzyjemnych objawów;
- odpoczynek w zacienionym pomieszczeniu (polecany szczególnie przy migrenowym bólu głowy);
- delikatny masaż szyi, karku i ramion, a także masaż skroni;
- moczenie stóp w ciepłej wodzie, ciepła kąpiel;
- zimny okład na skronie (wystarczy, że na czole położy się ręcznik namoczony w chłodnej wodzie);
- ćwiczenia rozluźniające w ciąży.
Aby załagodzić ból głowy w ciąży warto także wybrać sposoby naszych babć - zioła w postaci krótkich inhalacji nad miską z naparem. Warto także nawadniać organizm, jak również praktykować ćwiczenia oddechowe.
Przed zastosowaniem jakichkolwiek ziół warto jednak wcześniej skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.
Zapobieganie bólowi głowy w ciąży - profilaktyka
Dieta w ciąży ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju płodu i funkcjonowania organizmu kobiety. Wybierając odpowiednie produkty i komponując posiłki bogate w witaminy, można uniknąć nieprzyjemnych dolegliwości.
Jakie jedzenie w ciąży wybierać? W pierwszych tygodniach należy postawić na suplementację kwasu foliowego. Zalecana ilość to przyjmowanie przynajmniej do 12. tygodnia ciąży 0,4 mg kwasu. Jod, żelazo, magnez i kwasy DHA również powinny być dodatkowo podawane w diecie.
Posiłki przyszłej matki powinny zawierać:
- produkty zbożowe (chleb razowy, płatki owsiane, kasza);
- świeże owoce i warzywa (najlepiej na surowo, zawierają najwięcej składników odżywczych);
- mleko i produkty mleczne (dobre źródło wapnia, witamin B2 i B12);
- mięso, ryby, wędliny (najlepsze źródło białka i żelaza);
- pestki dyni
- jaja;
- tłuszcze roślinne.
Należy także zadbać o prawidłowe nawadnianie organizmu w ciąży, ponieważ w tym okresie zwiększa się zapotrzebowanie na płyny. Jak zaleca Instytut Żywności i Żywienia, dzienna porcja przyjmowanych płynów powinna wynosić około 2300 ml. Najlepszą metodą na przyjęcie takiej ilości płynów jest picie wody w małych ilościach.
Sen w okresie ciąży ma także istotne znaczenie dla regeneracji obciążonego organizmu. Przyszłe mamy przed pojawieniem się dziecka na świecie powinny dać sobie też więcej wolnego i więcej przyjemności - relaks w ciąży zrobi dobrze i mamie, i dziecku.
Dodatkowo nie powinno się zapominać również o aktywności fizycznej - dopasowanej oczywiście do stylu życia sprzed ciąży.
