Jakie są przyczyny bólu łechtaczki?
Łechtaczka to niezwykle czuły i wrażliwy narząd. Wynika to z jego bardzo silnego unerwienia, za które jest odpowiedzialny nerw sromowy. Ponadto w obrębie tego narządu znajdują się tysiące zakończeń nerwowych. Z jednej strony skutkuje to seksualnymi doznaniami i dużą przyjemnością podczas stymulacji, z drugiej zaś - naraża narząd na wiele przykrych dolegliwości, w tym ból. Co on oznacza? Przyczyny bólu łechtaczki mogą być bardzo różne. Niekiedy wynikają ze zwykłego mechanicznego otarcia, innym razem mogą świadczyć o stanie zapalnym lub infekcji.
Najczęstsze podłoża problemu to:
- otarcia i inne uszkodzenia mechaniczne wywołujące szczypanie lub kłucie w łechtaczce. Pośrednią przyczyną ich powstawania może być niewłaściwa pielęgnacja prowadząca do nadmiernej suchości, która zwiększa podatność na uszkodzenia. (Może do nich dojść podczas współżycia, a nawet przy pocieraniu papierem toaletowym lub ręcznikiem.) Kłujący ból oznacza przeważnie powstanie mikrouszkodzeń. Przy takim unerwieniu wystarczy najmniejsze przerwanie tkanki, by wywołać dolegliwości. Są one niekiedy odczuwane, nawet jeśli bolące miejsce na łechtaczce wygląda na nieuszkodzone;
- infekcje intymne - boląca łechtaczka, a także jej swędzenie lub pieczenie mogą być objawami infekcji grzybiczej, bakteryjnej lub wirusowej. Namnażanie chorobotwórczych drobnoustrojów prowadzi do podrażnienia błony śluzowej i delikatnej skóry dookoła, co z kolei wywołuje ból wrażliwych miejsc;
- zakażenia układu moczowego - sąsiedztwo układu moczowego z narządami płciowymi naraża je na dolegliwości towarzyszące rozwojowi stanu zapalnego i dlatego może być również przyczyną pieczenia łechtaczki i bólu podbrzusza;
- miesiączka - ból łechtaczki podczas miesiączki może być spowodowany czynnikami hormonalnymi, ale też podrażnieniem. Okolice intymne są wówczas bardziej narażone na wilgoć i kontakt z drażniącymi środkami higienicznymi. Ryzyko otarć od podpaski rośnie latem, kiedy skóra dodatkowo jest spocona i nieco obrzmiała;
- menopauza - to moment, kiedy w obrębie narządów płciowych dochodzi do zmian atroficznych. Mogą skutkować one dolegliwościami bólowymi, zawsze jednak należy skonsultować je z lekarzem;
- zabiegi chirurgiczne w obrębie narządów płciowych, np. labioplastyka.
Ból w okolicach łechtaczki - pochwica, wulwodynia i dyspareunia
Boląca może być nie tylko sama łechtaczka, ale również jej okolice. Wiele kobiet zmaga się z dolegliwościami bólowymi odczuwanymi podczas aktywności seksualnej, co uniemożliwia osiąganie przyjemności i satysfakcji.
Za ból w okolicach łechtaczki, a także inne objawy (pieczenie, swędzenie czy szczypanie) mogą być odpowiedzialne takie dolegliwości jak pochwica, dyspareunia czy wulwodynia.
Pochwica polega na mimowolnym skurczu mięśni okalających wejście pochwy, uniemożliwiającym penetrację. Dolegliwość może mieć podłoże psychiczne i być skutkiem traumy i strachu przed zbliżeniem.
Podłoża dyspareunii są różne - od cech lub wad anatomicznych po choroby narządów płciowych. Nie wiadomo natomiast dokładnie, co jest przyczyną wulwodyni, czyli bólu łechtaczki i warg sromowych, przeradzającego się czasem w zespół bolesnego sromu.
Wszystkie te przypadłości wiążą się z dyskomfortem i bólem i wymagają leczenia - u ginekologa, seksuologa lub psychoterapeuty.
Ból łechtaczki a zapalenie pęcherza i infekcje intymne
Nie istnieje taka jednostka chorobowa, jak zapalenie łechtaczki, jednak dolegliwości bólowe narządu mogą towarzyszyć stanom zapalnym sromu, pęcherza, a także innym infekcjom intymnym. Ból lub pieczenie łechtaczki przy oddawaniu moczu przeważnie oznacza zakażenie dróg moczowych, np. zapalenie pęcherza.
Namnażające się w moczu drobnoustroje wywołują podrażnienie nie tylko narządów układu moczowego, ale również tych, które pozostają z nimi w bezpośrednim sąsiedztwie. Podrażnienie wywołane bakteriami objawia się często nie tylko bólem i pieczeniem, ale też zaczerwienieniem i obrzękiem, jest więc widoczne gołym okiem.
Podobnie objawiają się niektóre infekcje intymne wywołane bakteriami, wirusami lub grzybami. Podrażnienie może obejmować narządy wewnętrzne, ale też srom, łechtaczkę, a nawet skórę wokół nich.
Ból łechtaczki przy dotyku i pieszczotach
Łechtaczka jest miejscem odpowiedzialnym za największą seksualną przyjemność u wielu kobiet. Zdarza się jednak, że odczuwany jest jej ból - po stosunku, a nawet przy dotyku. Dlaczego?
Stymulacja łechtaczki boli przeważnie na skutek jej mechanicznych uszkodzeń, nawet tych niewidocznych gołym okiem. Często jest to ból opisywany jako kłujący lub szczypiący, nasilający się przy pocieraniu. Ryzyko otarcia łechtaczki jest większe, kiedy błona śluzowa jest przesuszona, np. na skutek niewłaściwej pielęgnacji lub czynników hormonalnych.
Niewłaściwa pielęgnacja to taka, która narusza naturalną barierę ochronną miejsc intymnych lub zaburza ich pH. W takiej sytuacji nietrudno o podrażnienie, ponieważ spada odporność narządów płciowych na działanie czynników zewnętrznych.
Kiedy dotyk i pieszczoty powodują ból, należy zrezygnować z nich do czasu pełnej regeneracji narządu. W przeciwnym razie problem może zostać pogłębiony, co wydłuża proces regeneracji. Boląca i nabrzmiała łechtaczka jest niekiedy objawem zespołu przetrwałego pobudzenia seksualnego (PGAD). Zaburzenie to polega na samoistnym i często niechcianym pobudzeniu narządów płciowych (uczuciu ich pulsowania i mrowienia). Etiologia PGAD nie jest nadal wyjaśniona, leczenie natomiast opiera się na kompleksowej psychoterapii.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Ból łechtaczki w ciąży i po porodzie
Okolice krocza są często bolesne w czasie ciąży, szczególnie pod jej koniec. Przeważnie ból ma charakter dokuczliwego rozpierania, pojawiającego się na skutek rozejścia spojenia łonowego, czyli rozluźnienia połączenia prawej i lewej części miednicy. Odczuwanie bólu lub pieczenia łechtaczki (lub w jej okolicach) w ciąży może być związane z opisywanymi dolegliwościami albo być wywoływane czynnikami hormonalnymi. Wszelkie wątpliwości najlepiej zgłaszać lekarzowi prowadzącemu.
Ból łechtaczki oraz w okolicach intymnych nierzadko zdarza się także po porodzie i w połogu. Po pierwsze - podczas porodu siłami natury często dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej - jej nacięcia lub samoistnego pęknięcia. Gojenie nie powinno trwać długo, jednak przez kilka dni w miejscu rany można odczuwać ból, pieczenie i szczypanie. Mogą one promieniować i obejmować swym zasięgiem również miejsca sąsiadujące. Po drugie - w połogu, na skutek krwawienia okolice intymne są stale wilgotne i wymagają szczególnej pielęgnacji i dbałości o higienę. Trudne warunki predestynują je do powstawania otarć i podrażnień, a co za tym idzie - dolegliwości bólowych.
Reklama
Czy i kiedy udać się do ginekologa z bólem łechtaczki?
Kiedy ból jest nasilony lub utrzymuje się przez dłuższy czas, nie należy go lekceważyć. W pierwszej kolejności można zgłosić się do ginekologa, by zbadał podłoże problemu. Diagnostyka polega zwykle na szczegółowym wywiadzie z pacjentką i badaniu fizykalnym.
Łechtaczka jest narządem zewnętrznym, dlatego do oceny jej stanu nie są potrzebne badania endoskopowe. Lekarz może je jednak przeprowadzić, gdy podejrzewa, że dolegliwości związane są z zaburzeniami anatomii lub chorobami innych narządów układu rozrodczego.
Najczęściej wykonuje się w tym celu USG dopochwowe. Jeśli ginekolog wykluczy wszelkie somatyczne przyczyny problemu, można podejrzewać, że ma on podłoże psychiczne. Wówczas należy udać się do psychologa lub seksuologa, który pomoże przepracować ewentualne traumy i przykre doświadczenia będące przyczyną dyskomfortu.
Reklama
Jak złagodzić ból łechtaczki? Leczenie i domowe sposoby
Trudno mówić o specjalistycznym leczeniu bólu łechtaczki, ponieważ zawsze jest on objawem, a nie chorobą samą w sobie. Jeśli u podłoża dolegliwości leży stan chorobowy, należy niezwłocznie podjąć leczenie danej jednostki, zgodne z zaleceniami lekarza. Wyeliminowanie przyczyny powinno skutkować ustąpieniem przykrych objawów. Jeśli jednak ból łechtaczki wynika z jej podrażnienia, przesuszenia lub uszkodzenia mechanicznego, pomóc mogą niektóre sposoby domowe.
Wśród nich wymienić należy:
- odpowiednią pielęgnację - miejsca intymne należy regularnie myć (jednak nie częściej niż dwa razy dziennie, wyłączając takie sytuacje jak obfita miesiączka czy nadmierna potliwość). Najlepiej używać do tego specjalnych kosmetyków, dbających o pH i florę bakteryjną miejsc intymnych;
- witamina E - przyspiesza regenerację i gojenie uszkodzeń. Kupując preparat z witaminą E należy upewnić się, że można go bezpiecznie stosować na błonę śluzową narządów płciowych. Niektóre preparaty nadają się wyłącznie do stosowania na skórę i smarowanie nimi łechtaczki może prowadzić do pogłębienia podrażnień;
- okłady - pacjentki bez skłonności do alergii mogą wykonywać okłady z naturalnych substancji i naparów ziołowych. Przeciwzapalnie i łagodząco działają takie rośliny jak aloes, rumianek, szałwia;
- wstrzemięźliwość seksualna - warto zachować ją do momentu pełnego wygojenia miejsc intymnych, by uniknąć pogłębienia problemu;
- wietrzenie - do szybkiego gojenia błony śluzowej niezbędny jest swobodny dostęp powietrza. By go umożliwić, należy nosić przewiewną odzież i bieliznę z naturalnych, przewiewnych materiałów. Nocą, jeśli to możliwe, można całkowicie zrezygnować z bielizny.
Należy pamiętać, że w sytuacji, gdy ból łechtaczki towarzyszy innym dolegliwościom, domowe sposoby mogą jedynie wspierać specjalistyczną terapię, ale nie mogą jej zastąpić.
