Przyczyny bólu podbrzusza i pleców
Jednoczesny ból podbrzusza i pleców często stanowi zagadkę dla pacjentów, którzy się na niego uskarżają. Jego silne promieniowanie sprawia, że trudno jednoznacznie określić, czy źródło dolegliwości mieści się w jamie brzusznej, czy kręgosłupie.
We wnętrzu jamy brzusznej mieści się wiele organów należących do różnych układów:
- pokarmowego,
- moczowego,
- rozrodczego,
- wydzielania wewnętrznego,
- krwionośnego.
Dlatego źródeł bólu w dole brzucha i pleców w odcinku lędźwiowym może być dużo. Najczęściej dolegliwości takie zwiastują choroby:
- trzustki - np. zapalenie ostre lub przewlekłe powodujące tzw. dolegliwości bólowe opasujące, czyli promieniujące wokół całego ciała na poziomie środka lub górnej części jamy brzusznej;
- pęcherzyka żółciowego - szczególnie jego ostry stan zapalny objawiający się zazwyczaj bólem z prawej strony brzucha promieniującym aż do pleców i prawej łopatki;
- nerek i moczowodów - przy nich ból może być odczuwalny zarówno w dole brzucha, jak i pleców w odcinku lędźwiowym, a niekiedy promieniuje, obejmując obydwa rejony jednocześnie, schodząc też do dołu biodrowego (najczęstsze choroby dające takie objawy to kamica układu moczowego i odmiedniczkowe zapalenie nerek);
- tętniak aorty brzusznej - przeważnie nie daje żadnych objawów, jeśli jednak zaczyna boleć, często dolegliwości obejmują dolną część jamy brzusznej i pleców jednocześnie;
- jelit - ból może się pojawić przy zespole jelita drażliwego (IBS), choć jest to stosunkowo rzadki objaw.
Ból podbrzusza i pleców u dzieci jest objawem niespecyficznym, dlatego należy bezzwłocznie udać się do lekarza.
Reklama
Jak boli podbrzusze i krzyż?
Bóle w obrębie jamy brzusznej mogą mieć dwojaką postać:
- bóle somatyczne - o charakterze ostrym i jednoznacznej lokalizacji, nasilające się przy poruszaniu,
- bóle trzewne - tępe, „rozlewające się” po całej jamie brzusznej, a często promieniujące również poza nią, o niejednoznacznej lokalizacji, niekiedy o charakterze kłującym bądź kolkowym.
Z tych dwóch rodzajów to ból trzewny może promieniować z podbrzusza do pleców, szczególnie do lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
U mężczyzn jego źródło tkwi najczęściej w organach układu pokarmowego i moczowego, natomiast u kobiet może dodatkowo zwiastować dysfunkcje elementów układu rozrodczego:
- macicy,
- jajników,
- jajowodów.
Może także być wynikiem ich stanów zapalnych, a czasem nawet nowotworowych. Dlatego utrzymujący się długo silny ból brzucha i pleców nie może być lekceważony i wymaga pełnej diagnostyki.
Reklama
Ból pleców promieniujący do brzucha i odwrotnie
Jednoczesny ból podbrzusza i pleców na dole nie musi być symptomem poważnego schorzenia. Zdarza się, że pojawia się on na skutek przeciążenia lub jako zwykły nerwoból.
Niekiedy jednak może stanowić objaw stanu chorobowego (przeważnie stanów zapalnych) ważnych organów zlokalizowanych na dole brzucha, odpowiedzialnych za podstawowe czynności organizmu.
Dlatego utrzymujący się ból podbrzusza i kręgosłupa bezwzględnie wymaga wizyty u lekarza celem przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki.
Zdarza się, że lekarz stawia diagnozę na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem i badania ogólnego, jednak ze względu na charakter dolegliwości - ich niejednoznaczną lokalizację oraz silne promieniowanie do różnych partii ciała -przeważnie wymagają one wykonania konkretnych badań.
Z reguły lekarz zleca na początek wykonanie:
- morfologii,
- badania ogólnego moczu,
- badanie poziomu białka CRP we krwi wykrywającego obecność stanu zapalnego,
- USG jamy brzusznej.
Specjaliście niekiedy zlecają wykonanie zdjęcia RTG lub jeszcze dokładniejszego rezonansu magnetycznego.
Reklama
Ból podbrzusza promieniujący od kręgosłupa
Często pacjenci narzekający na ten rodzaj dolegliwości zadają pytanie, czy mogą wystąpić bóle podbrzusza od kręgosłupa. Byłaby to zatem sytuacja odwrotna do wyżej opisanych, w której źródło bólu znajduje się w tylnej partii ciała i promieniuje do przodu – do dołu jamy brzusznej.
Może się tak zdarzyć, ponieważ przez kręgosłup przebiega rdzeń kręgowy będący elementem ośrodkowego układu nerwowego, a od niego odchodzą nerwy biegnące do wszelkich zakątków organizmu.
Tak więc ból kręgosłupa wywołany:
- przeciążeniem,
- skrzywieniem,
- stanem zapalnym,
- przepukliną itd.,
może promieniować w rozmaitych kierunkach, w tym do podbrzusza.
Reklama
Ból podburza i pleców u kobiet
Kobiety zazwyczaj ignorują ten rodzaj bólu. Kiedy dolegliwości dotykają podbrzusza i pleców w przypadku płci żeńskiej jest to najczęściej zwiastun zbliżającego się okresu.
Kiedy ból pojawia się po lewej lub po prawej stronie może też świadczyć o owulacji. Jest on wówczas kłujący i promieniuje nie tylko na plecy, ale także na miednicę.
Jeśli dolegliwości utrzymują się po skończonej owulacji, mogą świadczyć o początku ciąży i zagnieżdżaniu się zapłodnionej komórki jajowej w ścianie macicy. Często towarzyszą temu mdłości. Kolejnym zwiastunem w tym przypadku będzie brak okresu, w momencie, kiedy powinien on się pojawić.
Sam ból podbrzusza w ciąży zdarza się równie często i jest wynikiem rozciągania się macicy, w której rozwija się płód.
Jeśli odczuwasz ból podbrzusza i pleców, a nie planujesz zostać mamą, nie panikuj, szczególnie gdy przyjmujesz antykoncepcję hormonalną. Może ona bowiem zaburzać miesiączkowanie i powodować plamienia przy jednoczesnym bólu podbrzusza, który promieniuje do pleców. Świadczy to o źle dobranych tabletkach.
Jeśli ból podbrzusza jest silny i wystąpi natomiast po zakończonym okresie lub po stosunku (z wytryskiem czy bez) może być to oznaką endometriozy, polipów bądź mięśniaków macicy, a także torbieli jajników. Często promieniuje także do pachwin bądź całych nóg.
Reklama
Ból podbrzusza i pleców u mężczyzn
Ból podbrzusza i pleców występuje zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, jednak powody tej dolegliwości mogą się znacząco różnić.
Tego typu ból często są wynikiem zapalenia:
- jąder,
- prostaty,
- pęcherza.
Dolegliwości w podbrzuszu i dole pleców są wynikiem promieniowania bólu z miejsc objętych schorzeniem. Niestety nie są to objawy typowe dla konkretnego zapalenia. Ból pleców i podbrzusza nie musi być również wynikiem jednej dolegliwości, a nawarstwieniem kilku przyczyn.
Zwracać należy zatem szczególną uwagę na objawy towarzyszące. Czy ból pojawia się podczas oddawania moczu? Czy w moczu pojawia się krew? Czy chory ma gorączkę?
Dla przykładu ostre zapalenie prostaty będzie objawiało się wzmożonym oddawaniem moczu, któremu będzie towarzyszyło pieczenie. Wówczas dochodzi również do bólu podbrzusza i odcinka kręgosłupa lędźwiowego oraz gorączki i osłabienia. Niekiedy pojawia się także krew lub nawet ropa w moczu.
Wszelkie niepokojące dolegliwości powinny być skonsultowane z lekarzem, by jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie.
Reklama
Jak zwalczać ból brzucha i pleców?
Wszelkie utrzymujące się w organizmie dolegliwości bólowe powinny być diagnozowane przez lekarza, a ich leczenie przebiega zazwyczaj dwutorowo. Polega ono na niwelowaniu objawów oraz leczeniu przyczyny.
W przypadku bólu podbrzusza i lędźwiowej części pleców, by podjąć odpowiednie leczenie, konieczne jest precyzyjne zlokalizowanie jego źródła. Po wykonaniu odpowiedniej diagnostyki lekarz rodzinny kieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty (gastrologa, ginekologa, nefrologa czy ortopedy) lub – jeśli przyczyna bólu nie jest poważna - sam zleca właściwą w danym przypadku drogę leczenia.
Aby całkowicie wyeliminować dolegliwości, Należy zacząć od ich źródła. Pacjent może samodzielnie jedynie zwalczać objawy, stosując np. leki przeciwbólowe i przeciwzapalne dostępne bez recepty, kompresy łagodzące ból lub - jeśli źródłem bólu są np. jelita – trzymać odpowiednią dietę i pić zioła o właściwościach łagodzących.
Kiedy dolegliwości są związane z chorobami układu pokarmowego, warto zadbać o odpowiednią dietę. Jeśli jednak pochodzą od kręgosłupa, niekiedy niezbędna jest rehabilitacja lub odpowiednie ćwiczenia ruchowe.
