Ból nadbrzusza zlokalizowany jest nad pępkiem. Może występować w nadbrzuszu lewym, prawym lub środkowym, jednak zdarza się również, że promieniuje np. w stronę pleców. Dzięki dokładnej analizie objawów i diagnostyce możliwe jest znalezienie przyczyny i dopasowanie właściwego leczenia.
Przyczyny ostrego bólu w nadbrzuszu
Ostry ból w nadbrzuszu zazwyczaj informuje o stanie, który wymaga szybkiej interwencji lekarskiej. Może świadczyć o następujących schorzeniach:
- perforacja wrzodów żołądka,
- perforacja wrzodów dwunastnicy,
- perforacja jelita grubego,
- ostre zapalenie trzustki,
- ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego,
- pęknięcie śledzony,
- tętniak aorty brzusznej,
- ostre zapalenie wątroby,
- ostre niedokrwienie jelit,
- zapalenie otrzewnej,
- zawał serca– tzw. maska brzuszna.
Jeśli wystąpi ostry ból w nadbrzuszu, któremu towarzyszą mdłości, wymioty, biegunka, gorączka lub omdlenia należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza lub wezwać pogotowie ratunkowe.
Reklama
O czym świadczy przewlekły ból w nadbrzuszu?
Przewlekłe bóle nadbrzusza związane są z chorobami układu pokarmowego. Zazwyczaj pojawiają się w wyniku podrażnienia chorych narządów niewłaściwą dietą lub używkami. Przewlekły ból nadbrzusza może być spowodowany:
- chorobą wrzodową żołądka,
- chorobą wrzodową dwunastnicy,
- refluksem żołądkowo-przełykowym,
- kamicą żółciową,
- zapaleniem przełyku,
- przewlekłym zapaleniem trzustki,
- stanami zapalnymi błony śluzowej układu pokarmowego.
Osoby cierpiące na powyższe schorzenia powinny być pod nieustanną opieką lekarza, stosować odpowiednie leczenie farmakologiczne oraz dietę, aby zapobiec komplikacjom
i powikłaniom.
Reklama
Ból w nadbrzuszu po jedzeniu
Najczęściej bólowi w nadbrzuszu po jedzeniu towarzyszą zaparcia. W takim przypadku powodem może być źle funkcjonujący układ pokarmowy. Prowadzić do tego mogą:
- nieprawidłowa dieta,
- stres,
- brak aktywności fizycznej.
Zadbać należy przede wszystkim o zbilansowaną dietę, jednak równie ważne są czynniki psychologiczne oraz nawykowe, jak np. siedzący tryb życia.
Natomiast ucisk w żołądku lub tzw. "kłucie" świadczyć może o schorzeniu – nerwicy żołądka. Jest to reakcja organizmu na ciągły stres. Często myli się tą chorobę ze wrzodami, mimo że nerwica żołądka jest schorzeniem układu nerwowego. Towarzyszyć jej mogą objawy, takie jak: bóle brzucha, biegunki, zaparcia, wymioty czy brak apetytu. Wyleczyć ją można poprzez usunięcie czynnika stresogennego.
Ból w nadbrzuszu po jedzeniu może być również piekący. Jeśli pieczenie objawia się bezpośrednio po posiłku, świadczy ono o wrzodach żołądka. Podstawowym badaniem w przypadku podejrzenia tejże choroby jest endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego (gastroskopia) pozwalająca na określenie ilości zmian, ich lokalizacji, wyglądu oraz wielkości.
Innymi objawami (poza pieczeniem), wymagającymi szybkiej diagnostyki są:
- utrata masy ciała,
- anemia,
- bóle nocne,
- brak reakcji na zastosowane leczenie.
Reklama
Ból w nadbrzuszu na środku
Ból w nadbrzuszu właściwym, czyli środkowym może być spowodowany schorzeniami takimi jak:
- ostre zapalenie trzustki – ból może promieniować w lewą stronę lub w kierunku pleców,
- przewlekłe zapalanie trzustki,
- choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy,
- zapalenie błony śluzowej żołądka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- nowotwór żołądka.
Powyższe schorzenia, szczególnie ostre stany zapalne wymagają odpowiedniego leczenia. Dlatego też nie można bagatelizować objawów takich jak: zgaga, niestrawność, wymioty, biegunka, omdlenia i zgłosić się do gastrologa w celu diagnostyki i dobrania odpowiedniego leczenia.
Reklama
Ból w prawym nadbrzuszu
Bóle w prawym nadbrzuszu wywołane są najczęściej schorzeniami związanymi z wątrobą i drogami żółciowymi:
- zapalenie lub pęknięcie pęcherzyka żółciowego,
- kamica żółciowa,
- stany zapalne wątroby,
- marskość wątrobt,
- torbiele wątroby,
- nowotwór wątroby,
- tętniak aorty brzusznej– ból może promieniować do pleców lub krocza.
Dbanie o prawidłowe funkcjonowanie dróg żółciowych i wątroby wymaga odpowiedniej, zbilansowanej diety oraz odrzucenie używek. Alkohol destrukcyjnie wpływa na wątrobę,
a jego nadużywanie prowadzi do stanów zapalnych i marskości.
Reklama
Ból w lewym nadbrzuszu
Ból w lewym nadbrzuszu wywołany jest zwykle nieprawidłowościami związanymi ze śledzioną. Dolegliwości pojawiają się, gdy narząd się powiększa i rozciąga unerwioną torebkę śledziony. Może to świadczyć o:
- torbielach śledziony,
- ropniu śledziony,
- zapaleniu śledziony,
- nowotworze śledziony,
- urazie śledziony.
Powiększanie śledziony może być także spowodowane chorobami takimi jak: mukowiscydoza, chłoniak, białaczka, marskość wątroby, cytomegalia, dur brzuszny.
Ból z lewej strony może sugerować również dysfunkcje trzustki, gdyż jej ból zwykle promieniuje w lewą stronę. Dolegliwości mogą wskazywać na ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki, a także nowotwory.
Reklama
Ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców
Ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców lub w lewą stronę często występuje przy ostrym zapaleniu trzustki. Jest to bardzo niebezpieczne schorzenie o gwałtownym przebiegu. Niezbędne jest leczenie szpitalne, gdyż choroba zagraża życiu. Przyczyną jest zaburzenie mechanizmów regulujących pracę enzymów trzustki, które prowadzą samotrawienia narządu.
Drugą przyczyną bólu w nadbrzuszu promieniującego w stronę pleców jest tętniak aorty brzusznej. Powstaje on poprzez osłabienie lub zwyrodnienie ścian tętnic spowodowane nadciśnieniem lub zbyt wysokim poziomem cholesterolu. Pęknięcie tętniaka to bezpośrednie zagrożenie dla życia, dlatego powinna być podjęta natychmiastowa hospitalizacja i interwencja chirurgiczna.
Jak badać ból w nadbrzuszu?
W każdym przypadku dyskomfortu w nadbrzuszu lub bólu niezbędna jest odpowiednia diagnostyka. Należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który po przeprowadzonym wywiadzie i badaniu palpacyjnym skieruje do odpowiedniego specjalisty.
Jeśli dolegliwości dotyczą układu pokarmowego to kolejnym krokiem jest wizyta u gastrologa. Może on wskazać następujące badania:
- USG jamy brzusznej,
- badania laboratoryjne,
- tomografię komputerową lub rezonans,
- gastroskopię lub kolonoskopię.
Jeśli jednak stwierdzone zostaną nieprawidłowości kardiologiczne lekarz pierwszego kontaktu skieruje do kardiologa.