Co to jest żuchwa
Żuchwa to potocznie mówiąc dolna szczęka. Jest to duża kość, okalająca twarz, jest połączona z resztą czaszki stawem skroniowo-żuchwowym znajdującym się po obu stronach twarzy, trochę poniżej uszu.
Reklama
Żuchwa - anatomia
Żuchwa jest pojedynczą kością, zrośniętą z dwóch części. Jej główną częścią jest trzon, czyli to, co potocznie nazywamy brodą. Od tego miejsca odchodzą tzw. gałęzie żuchwy. Każda z nich dzieli się na wyrostek kłykciowy i wyrostek dziobiasty.
Pomiędzy nimi umiejscowiony jest staw skroniowo-żuchwowy, który łączy dolną szczękę z resztą czaszki. Kość ta jest uformowana odpowiednio dla wszystkich elementów składających się na wnętrze jamy ustnej (ślinianki, tętnice żuchwowe, język, zęby itd.).
Reklama
Boląca żuchwa
Co robić, gdy żuchwa boli i co to może oznaczać? Najczęstsze przyczyny oraz dolegliwości związane z bolącą żuchwą to:
- Uraz mechaniczny - w wyniku uderzenia lub bójki na pięści, może dojść do wybicia szczęki. Jednym z objawów mocnego urazu tego rodzaju jest opuchnięta żuchwa, trudności z otwarciem buzi, ból podczas dotknięcia miejsca urazu, a także podczas próby mówienia albo jedzenia. Bardzo ważne jest zgłoszenie się do lekarza, który ustali, czy u danej osoby nie doszło do pęknięcia żuchwy. W przypadku złamania żuchwy konieczne jest unieruchomienie miejsca pęknięcia, aby umożliwić kościom poprawne zrośnięcie. W tym celu stosowane są specjalne szyny, lub mikropłytki dopasowane do kształtu kości.
- Zespół Costena, czyli zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego to choroba, dla której jednym ze specyficznych objawów jest przeskakująca żuchwa czyli uczucie, że szczęka przesuwa się lekko podczas wysuwania jej do przodu. Inne symptomy to m.in. znaczne ograniczenie zakresu ruchu szczęki, wyraźny trzask lub zgrzyt podczas otwierania buzi, ból głowy, niemożność prawidłowego otwarcia ust. Zespół Costena wynika z nieprawidłowego ułożenia żuchwy, które nie zostało skorygowane w dzieciństwie przez ortodontę. U części osób wadliwy zgryz powoduje w późniejszym wieku problemy ze stawami skroniowo-żuchwowymi. Konieczna jest wtedy korekta operacyjna szczęki.
- Szczękościsk -trudności z otwarciem ust i w zasadzie uniemożliwione mówienie to typowe objawy szczękościsku. Może do niego dojść w wyniku przewlekłego stresu. Czasem jednak szczękościsk jest zapowiedzią poważniejszych chorób, w tym zmian nowotworowych lub ropni w obszarze skroniowo-żuchwowym dlatego ważna jest staranna diagnoza postawiona przez lekarza.
- Szkliwiak to nowotwór żuchwy, który długo się rozwija i równie długo nie daje żadnych dolegliwości. Rak żuchwy wymaga leczenia operacyjnego.
- Nieprawidłowe funkcjonowanie stawu skroniowo-żuchwowego. Jeśli w wyniku urazu lub z innych powodów dojdzie do uszkodzenia stawu łączącego szczękę dolną z czaszką, problemem staje się nie tylko boląca ale także wypadająca żuchwa. Konieczne jest prawidłowe rozpoznanie problemu oraz dostosowanie leczenia. Obecnie stosowane są ćwiczenia, aparaty korygujące zgryz, a także zabiegi operacyjne.
- Zobacz także: Aparaty ortodontyczne – efekty i rodzaje
Reklama
Cofnięta żuchwa u dziecka
Dla większości z wyżej wymienionych chorób działaniem profilaktycznym jest dbałość już na wczesnych etapach życia, o prawidłowy zgryz. Jest to niezwykle ważne w kontekście funkcjonowania stawu żuchwowo-skroniowego zwłaszcza w wieku dorosłym. Jeśli więc stomatolog zauważy, że u dziecka występuje cofnięta żuchwa, dobrze jest szybko podjąć odpowiednie leczenie. Zazwyczaj ogranicza się ono do noszenia odpowiednich aparatów korygujących zgryz. Często są to początkowo aparaty wyjmowane, które dziecko ma zakładać np. tylko na noc. Czasami konieczne jest noszenie aparatu stałego, aby odpowiednio i trwale ukształtować odpowiednio kości. Lekarz ortodonta na podstawie prześwietleń oraz odcisków szczęki ustala rodzaj i długość leczenia.
Przeczytaj też:
