Przyczyny braku apetytu u dzieci
Brak apetytu u dzieci może być spowodowany bardzo wieloma czynnikami. Niekiedy są one błahe, jak choćby niesmaczna potrawa, podanie dania w nieciekawy sposób, najedzenie się czymś przed właściwym posiłkiem (najczęściej słodyczami, czy innymi zapychającymi żołądek przekąskami).
Czasem dziecko nie chce jeść, jeśli wspólne spożywanie potraw wiąże się z nerwową atmosferą, czy przekonaniem, że jedzenie stanowi przykry obowiązek.
To, że maluch nie ma ochoty zasiadać do stołu, może być również wynikiem etapu rozwojowego, w którym aktualnie się on znajduje. Być może coś innego go teraz absorbuje bardziej niż wkładanie do buzi kawałków kurczaka i marchewki, jak choćby nauka chodzenia, siadania na nocniku, czy dokończenie ciekawej zabawy.
Są jednak sytuacje, kiedy to dlaczego dziecko nie ma apetytu ma związek z niewłaściwym funkcjonowaniem układu pokarmowego, infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi, chorobami bytującymi w dziecięcym ustroju, ząbkowaniem, reakcją alergiczną lub poszczepienną.
Reklama
Brak apetytu u noworodka
Świeżo upieczeni rodzice nie rzadko zadają sobie pytanie, dlaczego noworodek nie chce jeść. Powodów może być kilka. Jedną z częstszych przyczyn odpowiadających za brak apetytu u noworodka jest niewłaściwy sposób przystawiania dziecka do piersi.
W tym przypadku mogą pomóc położna lub doradca laktacyjny, którzy objaśniają i pokażą najlepsze techniki karmienia małego dziecka.
Innymi czynnikami niesprzyjającymi apetytowi są zbyt częste karmienia, czy zbyt dużo bodźców zewnętrznych, które mogą rozpraszać dziecko (jak np. hałas, zbyt jasne światło, niepotrzebne zamieszanie, dużo osób kręcących się wokół karmionego niemowlaka).
Jeżeli natomiast noworodek jest karmiony sztucznie, powodem nieprzyjmowania jedzenia może okazać się to, że nie smakuje mu konkretna mieszanka.
Przyczyny braku apetytu u noworodka mogą być także poważniejsze, związane z chorobami albo innymi problemami zdrowotnymi. Szczególnie powinno zaniepokoić odmawianie jedzenia połączone z takimi objawami jak:
- utrata wagi lub nie przybywanie na wadze,
- wzdęcia,
- zły nastrój,
- zwiększona płaczliwość,
- bladość skóry,
- kaszel,
- katar, itp.
W takim przypadku należy niezwłocznie skontaktować się z pediatrą.
Reklama
Gorączka i brak apetytu u dzieci
Dziecko nie ma apetytu w momencie, kiedy wzrasta mu temperatura ciała. Podobny mechanizm występuje zresztą u dorosłych. W czasie, gdy w małym organizmie rozwija się choroba, nawet zwykła infekcja wirusowa, czy przeziębienie, ma miejsce osłabienie, spadek nastroju oraz przykre symptomy chorobowe, jak zapchany nos, katar, kaszel, dziecko ma gorączkę, wówczas nie chce jeść.
Jest to jak najbardziej zrozumiałe. O ile u takiego dziecka nie występują objawy anemii, nie dochodzi do zmniejszenia masy ciała, należy skupić się na leczeniu choroby. Im szybciej zostanie opanowana, tym szybciej wróci normalny apetyt.
Jednak u tak małego dziecka nawet najbardziej niewinny katar, czy pokasływanie należy skonsultować z pediatrą. Trzeba sobie bowiem zdawać sprawę, że nawet kilka dni gorszego jedzenia może doprowadzić do niedoborów witaminowych i mineralnych w diecie, a w dalszej konsekwencji do zaburzeń w rozwoju.
Jeszcze poważniejszą sytuacją jest gorączka połączona z biegunką i brakiem apetytu u dziecka. Może to wskazywać na grypę jelitową, infekcję bakteryjną, czy inną chorobę. Niekiedy w taki sposób manifestuje się wyżynanie zęba.
W każdym z omawianych przypadków należy udać się z dzieckiem do lekarza.
Reklama
Brak apetytu u dziecka po chorobie
Brak apetytu u dziecka po chorobie zazwyczaj nie jest niczym wyjątkowym. Może się to wiązać z działaniem leków przyjmowanych w czasie występowania schorzenia, które powodują obniżenie łaknienia.
Zwłaszcza w czasie infekcji, czy tuż po niej, brak apetytu u dziecka wynika z tego, że organizm kumuluje całą uwagę na zwalczeniu wirusa, czy innego źródła choroby. Jednak, aby regeneracja nastąpiła jak najszybciej, dziecko musi jeść, ponieważ dłuższe odmawianie przyjmowania pokarmów może doprowadzić nawet do osłabienia, odwodnienia oraz anemii.
Rodzic lub inny opiekun dziecka powinien zadbać, czy maluch będący w czasie i zaraz po chorobie przyjmował chociaż minimum płynów oraz dań płynnych lub półpłynnych.
Dziecko nie chce jeść po chorobie także wówczas, kiedy między porami spożywania głównych dań ma podtykanie różnych smakołyków, nawet zdrowych. Jednak mały żołądek nie jest w stanie tego przetrawić, stąd odmawianie zasiadania do głównych posiłków.
Reklama
Brak apetytu u dziecka przy ząbkowaniu
Ząbkowanie ma duży wpływ na apetyt u dziecka. W czasie tego nieprzyjemnego procesu dziąsła stają się opuchnięte, bardzo tkliwe, bolesne, poza tym niemowlę się ślini, wkłada do buzi rączki i różne przedmioty, by ulżyć sobie w bólu.
W tym czasie charakteryzuje je także drażliwość, płaczliwość, znużenie. Zatem naturalne jest, że bolesne ząbkowanie przekłada się na brak apetytu lub jego zdecydowane zmniejszenie. Zanim ząb się przebije przez dziąsło i całkowicie wyrżnie, może minąć trochę czasu. U jednych niemowląt zajmie to kilka dni, u innych – kilka tygodni.
W czasie ząbkowania i obniżenia apetytu u dziecka warto podawać mu więcej płynów, a zamiast pokarmów stałych, serwować płynne lub półpłynne, jednak w obniżonej temperaturze. Ponadto dobrze by niemowlę mogło trenować wychodzące mleczaki na schłodzonych gryzakach.
Oczywiście proces wyrzynania się zębów nie musi być trudnym doświadczeniem u każdego dziecka, to indywidualna kwestia. Nawet jeśli doskwierające całej rodzinie ząbkowanie dotyczyło pierwszego dziecka, nie oznacza, że u drugiego potomka będzie tak samo.
Reklama
Brak apetytu u niemowlaka po szczepieniu
Czasem występują niepożądane skutki poszczepienne. Po szczepieniu niemowlę nie chce jeść, ma stan podgorączkowy, jest ospałe, rozdrażnione, dużo płacze, miejsce wkłucia puchnie, jest zaczerwienione, itp. Dzieje się tak dlatego, że wszczepiono mu do ustroju chorobotwórcze drobnoustroje, które musi zwalczyć, by stykając się z nimi w przyszłości układ odpornościowy od razu je wyeliminował.
Jak długo może się utrzymywać niepożądane działanie po szczepieniu, takie jak brak apetytu? Zwykle od kilku do 48 godzin po iniekcji. Zdarza się, że te efekty szczepionki pozostają z dzieckiem do czterech dni.
Jeśli ten i inne niepokojące objawy poszczepienne nie mijają po wskazanym czasie, należy zwrócić się po poradę lekarską. Natomiast w przypadku, gdy oprócz niechęci dziecka do jedzenia po szczepieniu zostaną odnotowane też takie oznaki jak wymioty, biegunka, gorączka, drgawki, utrata przytomności, zwiotczenie ciała, obrzęki, bądź trudności z oddychaniem, należy jak najszybciej szukać pomocy lekarskiej.
Reklama
Nagły brak apetytu u dziecka
Za nagły brak apetytu u dziecka, które zwykle zjada bez kłopotu, może odpowiadać nieatrakcyjnie wyglądające danie, zbyt dużo jedzenia nałożonego na talerz, potrawa, czy jej składnik, którego dziecko nie lubi, czy inny błahy powód. Dziecko mogło się wcześniej najeść, np. podjadając słodkie lub słone przekąski.
Jeżeli zaś jadłowstręt u dzieci stanowi powtarzający się schemat, należy bliżej przyjrzeć się tematowi, ponieważ być może powód takiego obrotu spraw leży w jakiejś dolegliwości lub chorobie.
Natomiast taka niespodziewana utrata apetytu u dziecka może dotyczyć rozwijającej się właśnie w ustroju choroby, bądź infekcji, zatrucia, itp. Może być też wynikiem jakiegoś stresującego przeżycia lub obaw związanych ze zbliżającą się trudną sytuacją, np. klasówką, egzaminem, zawodami, itd. Niekiedy jest też próbą zwrócenia na siebie uwagi.
Jeśli nagłe zmniejszenie zainteresowania jedzeniem dotyczy dwulatka, może za to odpowiadać przeżywany przez niego etap buntu i testowania otoczenia, próbowania jak daleko dziecko może się posunąć oraz jakie wynikną z tego skutki.
Jakie badania na brak apetytu u dziecka?
Kiedy dziecko nie chce jeść, rodzice powinni się udać z nim na wizytę do pediatry. Lekarz przeprowadzi dokładny wywiad. Dlatego dobrze jest spisać wcześniej na kartce co, kiedy i w jakiej ilości dziecko jadło oraz jakie występują dodatkowe objawy (np. zmiana rytmu wypróżnień, patologiczne domieszki w kale, jak np. krew, czy śluz), a także wszelkie wątpliwości i niepokojące obserwacje.
W przypadku zaburzeń łaknienia u dziecka pediatra zważy i zmierzy małego pacjenta oraz oceni rozwój dziecka na podstawie siatki centylowej. Jeśli mieści się ono powyżej 3. oraz poniżej 97. centyla, oznacza to, że dziecko rozwija się prawidłowo.
Jakie badania na brak apetytu u dziecka może zlecić lekarz? Przede wszystkim wypisze skierowanie na badanie morfologii, moczu, analizę poziomu żelaza, ferrytyny, kwasu foliowego, witaminy B12, O i CRP (które wskazują na występowanie ewentualnego stanu zapalnego w organizmie), badanie kału pod kątem obecności pasożytów. Może też zlecić testy alergiczne, testy genetyczne oraz USG jamy brzusznej.
Przy braku apetytu u dziecka powyższe badania można wykonać samemu, prywatnie, jednak to lekarz ma wiedzę i doświadczenie w jaki sposób analizować wyniki tych testów.
Co na brak apetytu u dziecka?
Co na apetyt dla dziecka? Przede wszystkim warto przyjrzeć się własnemu postępowaniu, ponieważ być może wina w niejedzeniu leży po stronie rodziców lub innych opiekunów dziecka. Jeśli dania podawane małemu degustatorowi są niesmaczne, nieciekawie wyglądają, porcje są zbyt duże, zniechęcająco pachną, czy są serwowane na nieestetycznej zastawie, może to zniechęcić dziecko do próbowania potraw.
Jak poprawić zatem apetyt u dziecka? Dobrze jest zaprosić dziecko do pomocy w kuchni. Jeśli samo będzie przygotowywało sobie posiłek, tym chętniej go spożyje. Można włączyć dziecko do jeszcze wcześniejszego etapu – zakupów, żeby zdecydowało z jakich składników zostanie ugotowany posiłek.
Niech potrawy będą podawane dziecku w atrakcyjny sposób: na kolorowym talerzu, poza tym poszczególne składniki dania można ułożyć w ciekawy kształt, np. buzi, zwierzątka, czy rośliny.
Nierzadko nie to, co podać dziecku na brak apetytu będzie ważne, ale czego mu nie podawać. Mowa tutaj o wszelkich przekąskach podsuwanych pomiędzy posiłkami, słodkich napojach gazowanych, itp. Lepiej trzymać się stałej ilości posiłków i tych samych pór jedzenia.
Leki na apetyt dla dzieci
Pediatra może zdecydować o zaaplikowaniu dziecku farmaceutyków, które wsparłyby jego łaknienie oraz pozwoliły na lepszą przyswajalność produktów żywnościowych. Na rynku aptecznym są dostępne różne preparaty, m.in. syrop na apetyt dla dzieci.
Można spotkać także środki na poprawę apetytu w postaci kropli, czy żelków. Tego typu środki zwykle zawierają witaminy (np. z grupy B) oraz zioła (m.in. anyż, miętę pieprzową, korzeń cykorii, owoce kopru). Zwykle podaje się je dwa razy dziennie, przed albo w czasie posiłku. Przeważnie można je aplikować trzylatkom i starszym dzieciom.
Niekiedy wystarczy się ograniczyć do kupna odpowiednich witamin na apetyt, których dziecku brakuje.
Jednak o tym czy i jakie ewentualnie leki (na receptę lub bez) na apetyt dla dzieci są potrzebne, powinien zadecydować lekarz. Jeśli zmniejszoną potrzebę spożywania jedzenia wywołuje jakaś choroba, należy podjąć się jej leczenia.
Przykładowo, jeśli u dziecka zostanie zdiagnozowana alergia pokarmowa na dany składnik, należy go wyeliminować z diety i zastąpić innym, bezpieczniejszym komponentem.
