Bronchoskopia płuc nie jest nowym badaniem, pierwsze próby bronchoskopii datowane są na XIX wiek, w Polsce zabieg tzw. bronchoskopii dolnej przeprowadził Przemysław Pieniążek w 1872 roku, w Wiedniu bronchoskopię wykonał laryngolog Gustav Killian w 1897 roku.
Jednak badanie przypominające obecne zabiegi pozwalające nie tylko na ogląd górnych dróg oddechowych, ale także na pobranie wycinka tkanki do analizy, po raz pierwszy przeprowadzono dopiero w 1967 roku.
Na czym polega bronchoskopia płuc?
Bronchoskopia to badanie, w trakcie którego lekarz może sprawdzić stan błony śluzowej tchawicy, strun głosowych oraz oskrzeli głównych i ich rozgałęzień wewnątrz płuc. W trakcie badania lekarz może pobrać próbki do badania histopatologicznego i bakteriologicznego.
Dzięki takiemu badaniu jest możliwe wykrycie bakterii, grzybów, prątków gruźlicy i komórek nowotworowych. W trakcie bronchoskopii można również wykonać zabiegi terapeutyczne: podać lek, usunąć ciało obce, odessać nadmiar wydzieliny, udrożnić zwężone oskrzela.
Zobacz wideo: Nowotwór płuc groźny dla palacza
Reklama
Wskazania do bronchoskopii płuc
Bronchoskopia płuc zalecana jest pacjentom, u których zdjęcie rentgenowskie płuc wykazało zmiany chorobowe, takie jak nacieki, guzy, zmiany śródmiąższowe. Jakie są wskazania do bronchoskopii płuc? Inne niepokojące objawy wymagające wykonania takiego badania to:
- uporczywy kaszel i duszność,
- krwioplucie,
- częste zapalenia płuc,
Reklama
Przebieg bronchoskopii płuc
Badanie polega na wprowadzeniu do tchawicy i oskrzeli specjalnego wziernika ze światłem. Bronchofiberoskop może być sztywny lub giętki. Wziernik może być wyposażony w zestaw narzędzi takich jak kleszcze, cewnik, szczoteczka, które są wykorzystywane do pobrania wycinka. Pozwalają one np. na biopsję węzła chłonnego czy miąższu płuca.
Zabieg wykonuje się najczęściej w znieczuleniu miejscowym. Przed badaniem choremu podawane są dożylnie leki uspokajające, przeciwbólowe, hamujące odruch kaszlu. Gardło znieczulane jest dodatkowo lidokainą. Chory leży na kozetce, a lekarz wprowadza wziernik przez gardło lub przez nos. Badanie trwa kilkanaście minut i jest mimo znieczulenia nieprzyjemną procedurą, w trakcie której mogą wystąpić ataki kaszlu i duszności.
Reklama
Jak się przygotować do bronchoskopii płuc?
Pacjent zgłaszający się na badanie musi być na czczo, co najmniej przez 4 godzinny powinien powstrzymać się przed jedzeniem i piciem. Cukrzycy nie powinni przyjmować dawki insuliny przed badaniem. Pacjent musi poinformować lekarza o niektórych chorobach, w tym:
- skazie krwotocznej
- uczuleniu na środki przeciwbólowe i znieczulające
- zaburzeniach rytmu serca
- wadach serca
- chorobie wieńcowej
- nadciśnieniu
Lekarz musi wiedzieć również o tym, że badany nosi protezy zębowe.
Reklama
Powikłania po bronchoskopii płuc
W ciągu 24 godzin po badaniu u pacjenta może wystąpić ból gardła, chrypka i delikatne krwioplucie po wykonaniu biopsji. Objawy te najczęściej mijają, trzeba się zgłosić do lekarza, jeśli utrzymują się dłużej.
Do poważniejszych powikłań po bronchoskopii płuc należą:
- uszkodzenie strun głosowych,
- skaleczenia krtani, tchawicy i oskrzeli,
- wyłamanie zęba,
- odma opłucnowa,
- skurcz oskrzeli.
U pacjenta po badaniu mogą pojawić się też: gorączka, zaburzenie rytmu serca i zaburzenia oddechowe. Przez dwie godziny po badaniu pacjent pozostaje pod obserwacją lekarza, nie może w tym czasie jeść i pić.
Reklama
Co to jest bronchografia, bronchoskopia fluorescencyjna i bronchoskopia wirtualna?
Bronchografia jest badaniem radiologicznym oskrzeli, w trakcie którego pacjentowi podaje się kontrast do drzewa oskrzelowego i wykonuje zdjęcie rtg. Coraz częściej bronchografia zastępowana jest tomografią komputerową.
Bronchoskopia fluorescencyjna wykorzystuje promieniowanie laserowe, które zmienia fluorescencję tkanek. Kamera dołączona do bronchoskopu wychwytuje fluorescencję, która po cyfrowym przetworzeniu jest rejestrowana w postaci różnokolorowych plam widocznych na ekranie monitora. Miejsca zaatakowane przez komórki nowotworowe są barwy rudo- czerwonej, miejsca zdrowe zielonej.
Wirtualna bronchoskopia to badanie tomografem komputerowym lub rezonansem magnetycznym, które daje trójwymiarowy obraz oskrzeli. Badanie wykorzystywane jest u chorych, u których występują przeciwwskazania do wykonania tradycyjnej bronchoskopii.