Reklama
Chleb w diecie cukrzyka - jaką rolę odgrywa?
Osoby chorujące na cukrzycę typu 1, jak i typu 2 szczególnie potrzebują błonnika, który odgrywa ważną rolę zarówno przy trawieniu i normowaniu poziomu cholesterolu, jak i dla zachowania odpowiedniej masy ciała i regulacji glikemii poposiłkowej.
Chleb dla cukrzyka jest więc nieodzowny, jednakże diabetyk powinien wyeliminować ze swojego jadłospisu białe pieczywo, małowartościowe i zawierające aż 60-78% skrobi. Należy zastąpić je specjalnym pieczywem wykonanym z mąki z pełnego przemiału.
Warto jednak wiedzieć, że nie każdy ciemny chleb nadaje się dla diabetyka, i jeśli posiada w składzie cukier lub jego pochodne, np. kandyzowane lub suszone owoce, nie powinien być spożywany przez chorego.
Reklama
Jaki chleb dla cukrzyka?
Jakie pieczywo dla cukrzyka sprawdzi się najbardziej? By je wybrać, należy przede wszystkim dokładnie poznać jego skład oraz kaloryczność, albowiem dzienna dawka energii dla diabetyka nie powinna przekraczać 1500-2400 kcal.
W wyborze najlepszego chleba dla cukrzyka ważną rolę odgrywa również indeks glikemiczny (IG), który ma wpływ na poziom glukozy we krwi w 2-3 godziny po spożyciu. Diabetycy powinni spożywać produkty o jak najniższym indeksie glikemicznym. Chleb posiada go wówczas, gdy jego głównym składnikiem jest mąka razowa (typ 2000), lub pełnoziarnista (typ 3000).
Może być to mąka:
- pszenna,
- orkiszowa,
- żytnia,
- jęczmienna,
- owsiana,
- gryczana,
- sojowa,
- z ciecierzycy,
- z ryżu brązowego,
- z amarantusa.
Chleb może być też wypieczony bez mąki lub z jej małą ilością – na bazie ziaren.
Innym istotnym parametrem, jaki trzeba brać pod uwagę, są wymiennik węglowodanowy (jednostka używana w leczeniu cukrzycy do określania ilości węglowodanów przyswajalnych w pokarmach) i wymiennik białkowo tłuszczowy, albowiem białka i tłuszcze również podnoszą zawartość cukru we krwi.
W przypadku cukrzyków najbardziej zalecane jest zastąpienie białego chleba i bułek pieczywem z mąki z pełnego przemiału, razowej lub owsianej, a także z dodatkiem beta-glukanu. Dobrym wyborem dla cukrzyka jest też chleb żytni bogaty w witaminy i składniki mineralne.
Wiele osób zapewne zainteresuje też, czy cukrzyk może jeść chleb orkiszowy i graham. Obydwa uważane są bowiem za produkty zdrowe i wartościowe. Otóż chleb orkiszowy dla cukrzyka jest jak najbardziej wskazany. Posiada on bowiem wolno przyswajalne węglowodany, co pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi.
Z kolei wybierając dla cukrzyka chleb graham, warto wiedzieć, że zawiera on podobną ilość węglowodanów jak chleb biały, ale za to ma znacznie więcej składników odżywczych. Trzeba jednak uwzględniać zawartą w nim sporą ilość węglowodanów i wliczać je do ilości kalorii zaleconej do dziennego spożycia.
Źródło: Opracowanie własne
Pieczywo chrupkie dla cukrzyka
Czym zastąpić chleb przy cukrzycy? Wiele osób sądzi, że pieczywo chrupkie to wybór dobry i bezpieczny. Warto jednak pamiętać, że głównym makroskładnikiem takiego produktu są węglowodany, dlatego też powinien zostać on wzbogacony o dobre źródło białka i tłuszczu, np. korzystne będzie połączenie pieczywa chrupkiego z serkiem, awokado i łososiem. Wówczas będzie ono wartościowym elementem jadłospisu nawet dla osób z cukrzycą czy insulinoopornością.
Dla diabetyka najlepsze będzie pieczywo chrupkie wykonane z mąki żytniej lub orkiszowej, z dodatkami takimi jak nasiona słonecznika czy pestki dyni. Siemię lniane i otręby to także doskonałe źródło błonnika.
Unikać należy jednak pieczywa chrupkiego z dużą zawartością cukru oraz soli, która może podnosić ciśnienie krwi, Nie powinno ono również mieć w składzie oleju palmowego, gdyż powoduje on wzrost stężenia „złego” cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Także chrupki kukurydziane nie są odpowiednie dla osób z zaburzeniami węglowodanowymi, takimi jak cukrzyca, ze względu na wysoki indeks glikemiczny.
Reklama
Chleb bezglutenowy dla cukrzyka
Bezglutenowy chleb jest często upieczony z alternatywnych źródeł zbóż, takich jak amarantus czy gryka, które są bogate w błonnik i wolnoprzyswajalne węglowodany.
Bezglutenowy chleb gryczany dla cukrzyka, czy też pieczywo wykonane z amarantusa, może przyczynić się do stabilizacji poziomu cukru we krwi, co czyni je idealnym chlebem dla diabetyków.
Należy jednak pamiętać, że nie wszystko, co bezglutenowe, jest zdrowe. Nawet chleby bezglutenowe dla cukrzyków mogą okazać się bowiem niewskazane, jeśli posiadają dodatki cukru czy inne niezalecane dodatki.
Reklama
Przepis na chleb dla cukrzyka. Jak go upiec?
Dla osób, które pragną upiec samodzielnie domowy chleb dla cukrzyka, kluczowy powinien być przede wszystkim skład użytych produktów. Warto więc wiedzieć, jaka mąka nadaje się na chleb dla cukrzyka i zawsze wybierać tę o niskim indeksie glikemicznym i wysokiej zawartości błonnika, wykonaną z pełnego ziarna, zwłaszcza żytnią orkiszową, gryczaną, owsianą lub z amarantusa.
Prosty przepis na chleb dla cukrzyka to np. ten na chleb drożdżowy z mąki orkiszowej z czarnuszką. Jest to zdrowe, łatwe do wykonania pieczywo i warto pokusić się o jego wypiek.
Do przygotowania go powinniśmy użyć:
- 500 g mąki orkiszowej razowej,
- 200 g mąki orkiszowej,
- 20 g drożdży świeżych,
- 6 g cukru,
- 2 łyżeczki soli,
- 1 łyżeczkę czarnuszki,
- 500 ml ciepłej wody,
- 40 ml oleju.
Do dużej misy wraz z 200 ml ciepłej wody wkładamy drożdże, 2 łyżki mąki orkiszowej i cukier. Wszystko dokładnie mieszamy i odstawiamy zaczyn na 30 min.
Po ich upływie dodajemy resztę składników i jeszcze raz dokładnie mieszamy, po czym odstawiamy ciasto na 40 minut. Gdy wyrośnie, mieszamy je jeszcze raz i wlewamy do keksówki, gdzie rośnie przez kolejne 30 minut. Wierzch posypujemy czarnuszką, i w temperaturze 200°C pieczemy ciasto przez około 25 minut.
Proponujemy również przepis na chleb żytni dla cukrzyka wykonany na zakwasie z dodatkiem siemienia lnianego. Jego składniki to:
- 250 g zakwasu,
- 100 g mąki pszennej,
- 600 g mąki pszennej razowej,
- 550 g ciepłej wody,
- 1,5 łyżeczki soli.
Mieszamy wszystkie składniki I odstawiamy ciasto do wyrośnięcia na 30 minut w temperaturze 25°C. Po 30 minutach składamy ciasto 4-6 razy i odkładamy je na około 3 godziny w ciepłe miejsce, po czym powtarzamy składanie i odstawiamy na kolejne 3 godziny, a następnie pieczemy przez 35-40 minut w 200°C.
Warto również przyrządzić bezglutenowy chleb dla cukrzyka — przepis ten pozwoli nam otrzymać bochenek o średnicy ok. 22 cm. Użyć do niego należy:
- 350 g mąki bezglutenowej o niskim IG, np. mieszanki:
- 150 g mąki gryczanej,
- 50 g tapioki,
- 100 g mąki owsianej bez glutenu,
- 50 g mąki z amarantusa, lub ciecierzycy, gryki czy, komosy ryżowej,
- 350-390 g letniej wody,
- 15 g łusek babki jajowatej,
- 6 g suchych drożdży,
- 1 łyżeczka cukru,
- 8 g soli,
- 10 g oleju, np. rzepakowego.
W misce mieszamy wszystkie suche składniki, po czym dodajemy olej, wodę i jeszcze raz mieszamy drewnianą łyżką, a następnie przykrywamy i odstawiamy do wyrośnięcia na około 60-90 minut.
Następnie na stolnicę wysypujemy trochę mąki i wyciągamy ciasto. Delikatnie wgniatając mąkę w ciasto, żeby powstała kulka nieklejąca się do rąk, spłaszczamy ją, a otrzymany placek składamy na pół 5-6 razy, dzięki czemu napowietrzamy chleb.
Na koniec formujemy kulkę, którą nacinamy w kilku miejscach i wkładamy do rękawa do pieczenia, po czym układamy na blaszce i wkładamy do zimnego piekarnika. Ustawiamy go na 40 stopni i zostawiamy w nim chleb na 15 minut do wyrośnięcia.
Po wyrośnięciu ciasta ustawiamy piekarnik na 220 stopni i pieczemy je 40 minut, po czym wyciągamy z rękawa i wkładamy ponownie do piekarnika. Następnie zmniejszamy temperaturę do 180 stopni i pieczemy chleb jeszcze przez 5-10 minut i wyjmujemy go do wystudzenia.
