Przyczyny chrapania
Chrapanie w nocy nie stanowi schorzenia samego w sobie, jednak może być objawem jakiejś choroby. Niekiedy jednak wydawanie głośnych dźwięków przez sen nie ma związku z żadnym zdrowotnym zaburzeniem.
Zatem dlaczego chrapiemy? Wśród najczęstszych powodów prowadzących do tej głośnej sytuacji należy wymienić następujące okoliczności:
- krzywa przegroda nosowa (wrodzona lub nabyta);
- alergie;
- nadwaga i otyłość;
- palenie papierosów (częste i najwięcej przed snem);
- polipy jamy nosowej;
- przerost migdałków podniebiennych;
- przerost nasady języka lub języczka;
- specyfika budowy podniebienia miękkiego (kiedy jest ono zbyt miękkie i wiotkie, dochodzi do chrapania);
- przerost i obrzęk małżowin nosowych;
- zmniejszone napięcie mięśni gardła i języka;
- inne wady wrodzone górnych dróg oddechowych.
Co jeszcze wywołuje chrapanie? Przyczyna tej dolegliwości może wynikać ze spożycia nadmiernej ilości alkoholu, przyjęcia leków antydepresyjnych, czy uspokajających, czasowej niedyspozycji spowodowanej przeziębieniem, bądź zapaleniem zatok, przebytego dużego wysiłku fizycznego w ciągu dnia, zmęczenia oraz spania na wznak.
U przyszłych mam natomiast odgłosy wydobywające się z jamy ustnej podczas spania są spowodowane powiększającym się brzuchem, który uciska przeponę oraz opuchniętymi kanałami nosowymi. Ciężarna powinna skonsultować swoje problemy nocne z ginekologiem, by wyeliminować ewentualne poważniejsze stany, np. nadciśnienie tętnicze, itp.
Chrapanie u dzieci najczęściej wywołują częste infekcje górnych dróg oddechowych, ale też nierzadko przerost trzeciego migdałka, bądź alergia. U mniejszych dzieci, które nie ukończyły 1. roku życia pochrapywanie może świadczyć o wiotkości elementów chrzęstnych w krtani. W przypadku dzieci nie należy zwlekać z wizytą u pediatry, ponieważ taki zaburzony sen może prowadzić do opóźnień w rozwoju malca.
Reklama
Chrapanie po alkoholu
Chrapanie po alkoholu zdarza się bardzo często i to nie tylko u osób, które zwykle pochrapują, ale u takich, którzy zazwyczaj nie cierpią z powodu tej niedogodności. Duża ilość napojów wysokoprocentowych wypita przed snem może, niestety, wywołać taki donośny symptom.
Dokładniej rzecz ujmując, alkohol skonsumowany przed snem wpływa na mięśnie żuchwy i gardła w sposób rozluźniający, przez co dochodzi do blokowania dróg oddechowych przez tkankę miękką. Oddychanie jest wówczas możliwe jedynie przez małe zwężenie. Powietrze przelatując przez nie wibruje, co można usłyszeć jako chrapanie.
Napoje alkoholowe przyjęte przed zaśnięciem powodują również to, że sen takiej osoby staje się bardzo głęboki. To z kolei powoduje, że człowiek przestaje, także nieświadomie, kontrolować proces oddychania, w tym fakt otwierania ust, spania na wznak, itp.
Ponadto alkohol wywołuje chrapanie także przez doprowadzanie do nadmiernego wysuszenia jamy ustnej. A kiedy membrany są przesuszone, dochodzi do głośnej wibracji powietrza, którą osoba z zewnątrz rejestruje jako nocne charczenie.
Żeby nie mieć problemu z takimi epizodami, najlepiej unikać picia alkoholu przed snem (a przynajmniej nie pić przez ostatnie cztery godziny przed położeniem się do łóżka) oraz zmniejszyć jego ilość i częstotliwość spożywania. Idealnym wyjściem jest wypijanie przed pójściem spać szklanki wody zamiast kufla z piwem.
Reklama
Co na chrapanie?
Powszechnie znane są domowe sposoby na chrapanie, które warto w tym miejscu przywołać. Nawiązując do powyższych rozważań przede wszystkim warto wyeliminować z wieczornej diety alkohol. Poza tym jeśli osoba chrapiąca pali papierosy, powinna je ograniczyć, a najlepiej zupełnie odstawić. Kolejną kwestią jest kładzenie się do łóżka w odpowiedniej pozycji.
Spanie na wznak może sprowokować>odruch chrapania, zatem to ułożenie ciała lepiej zastąpić pozycją na boku lub na brzuchu. Sypialnię przed snem warto porządnie przewietrzyć, zredukować grzanie grzejników oraz włączyć nawilżacz powietrza.
Pozostając przy temacie snu dużą rolę odgrywa dobrze dobrane do naturalnych krzywizn szyi, innych części kręgosłupa oraz obszarów ciała materac oraz poduszka (tzw. anatomiczna). Jeśli stosuje się wysoką, dużą poduchę, może to wywoływać zwężenie dróg oddechowych, a co za tym idzie – odgłosy chrapiące.
Objadanie się na noc również może wywołać pochrapywanie, dlatego najlepiej unikać spożywania dużych, ciężkostrawnych posiłków na noc, a zastąpić je lekkim posiłkiem serwowanym na kilka godzin przed położeniem się do łóżka (tak, by zdążyć trochę spalić zjedzoną porcję).
Bardzo często powodem chrapania jest zbyt duża waga, dlatego zrzucenie nadprogramowych kilogramów może zmniejszyć, albo nawet wyeliminować problem.
Jeśli dolegliwość jest spowodowana przez nieżyt nosa, przeziębienie, czy chore zatoki, przed snem należy oczyścić nos, nawilżyć gardło i przyjąć odpowiednie medykamenty, które pozwolą na spokojny, bezgłośny sen.
Jeżeli jednak wymienione metody na chrapanie nie przynoszą rezultatu, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje do właściwego specjalisty, np. laryngologa, otolaryngologa, alergologa, bądź dietetyka.
Reklama
Leczenie chrapania
Leczenie chrapania jest jak najbardziej możliwe, ale postępowanie terapeutyczne jest uzależnione od przyczyny tej dolegliwości.
Zanim zostaną zakupione tabletki na chrapanie, należy udać się do lekarza wskazanej specjalizacji, by ustalić źródło problemu. Jeśli bowiem powodem głośnych dźwięków, wydawanych podczas spania jest np. krzywa przegroda nosowa, przerośnięte migdałki podniebienne, polipy jamy nosowej, czy inne wady anatomiczne górnych dróg oddechowych – najlepszym rozwiązaniem z reguły będzie interwencja chirurgiczna korygująca te defekty.
Jeżeli natomiast donośne odgłosy zaburzające sen innych domowników mają podłoże alergiczne, należy poddać się kuracji przeciwalergicznej. Antydepresanty lub inne leki wyciszające, wywołujące incydenty chrapnięcia, powinny być zaś zastąpione przez inne medykamenty lub, o ile to możliwe, odstawione.
Terapia chrapania mającego związek z bezdechami sennymi będzie miała jeszcze inny przebieg. Dość często wykonuje się w takim przypadku zabieg zmniejszenia masy podniebienia i języka, by ukształtować bliznę mającą za zadanie napinać opadające mięśnie.
W aptekach dostępne są też środki bez recepty na tę przykrą niedogodność, takie jak m.in. spray na chrapanie, maść, syrop albo płyn do płukania ust i gardła.
Dużą popularnością cieszą się również specjalne opaski na chrapanie, przypominające wyglądem maskę, która ciasno obejmuje nos oraz usta i jest połączona ze sprężarką, produkującą ciągły strumień powietrza pod zwiększonym ciśnieniem.
Opisywanej niedogodności nie można ignorować, szczególnie wtedy, gdy jest połączona z bezdechem sennym, ponieważ w takim wypadku może prowadzić do poważnych następstw zdrowotnych. Warto w tym miejscu nadmienić, że bezdech senny pojawia się u co dziesiątej osoby chrapiącej. Takie nagłe przerwy w oddychaniu, a potem raptowne zaczerpywanie wdechu nie jest odczuwalne przez samą osobę cierpiącą na nocne charczenie. Stąd tak ważna jest obserwacja partnera i przy zauważeniu charakterystycznych przerw w oddychaniu, poinformowanie o tym chrapiącego. Wizyta u lekarzy jest w takiej sytuacji konieczna.
Nieleczone chrapanie m.in. może skutkować nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością serca, cukrzycą typu 2, a nawet zawałem serca i udarem mózgu. Nawet pochrapywanie nie mające związku z bezdechem sennym rodzi nieprzyjemne, a czasami groźne konsekwencje dla zdrowia, jak np. ciągłe bóle głowy (odczuwane nawet zaraz po przebudzeniu), problemy z koncentracją, czy depresja.
Reklama
Co zrobić, jak ktoś chrapie?
Głośne chrapanie utrudnia, a w niektórych przypadkach uniemożliwia normalne przespanie nocy przez partnerów i innych domowników lub lokatorów osoby chrapiącej. Oszacowano, że towarzysz osoby chrapiącej nie przesypia w ciągu nocy od 1,5 do 2 godzin. Przez co w ciągu dnia jest rozdrażniony, chronicznie zmęczony, często też narzeka na bóle głowy i roztargnienie. W takiej sytuacji powinno się próbować różnych sposobów, które przytłumią, a najlepiej zwalczą uciążliwe dźwięki.
Co zrobić, gdy ktoś chrapie? Zatykanie nosa osobie pochrapującej, polewanie jego twarzy wodą, czy ostre szarpanie jego ciałem nie należą do humanitarnych metod. Lepiej więc się do nich nie odwoływać.
Rozsądniejszym sposobem jest kładzenie się wcześniej spać przed partnerem lub innym chrapiącym współdomownikiem. W aptekach i dobrze zaopatrzonych sklepach drogeryjnych są też dostępne zatyczki douszne, tzw. stopery. Po umieszczeniu ich we właściwym miejscu, we wgłębieniu usznym, znacznie mniej słychać odgłosy dochodzące z zewnątrz.
Aby zasnąć, gdy ktoś chrapie, warto przed udaniem się na spoczynek zadbać o właściwe warunki do spania, takie jak niezbyt wysoka temperatura panująca w pomieszczeniu (najlepiej między 18 a 21⁰C), odpowiednia wilgotność powietrza (między 40 a 60%), wygodny materac i anatomiczna poduszka pod głowę, przewiewna pościel oraz ułatwiająca dostęp powietrza piżama.
Zawsze warto zaproponować partnerowi doraźne środki farmaceutyczne przeciw chrapaniu, ale przede wszystkim wizytę u specjalisty.
