Co to jest ciąg alkoholowy?
Ciąg alkoholowy to stan nieustającego upojenia trwający minimum 48 godzin, a często znacznie dłużej. Nie jest oddzielną jednostką chorobową, sklasyfikowaną w zestawieniach ICD-10 i ICD-11, stanowi natomiast jedno z zachowań charakterystycznych dla choroby alkoholowej.
Poza sytuacjami incydentalnymi, zdarzającymi się osobom nieuzależnionym (np. w czasie wakacyjnego wyjazdu), najczęściej występuje w zaawansowanych stadiach nałogu. Należy w tym miejscu wskazać, że choroba alkoholowa ma cztery etapy:
- Faza prealkoholiczna, gdy pije się przeważnie w sytuacjach towarzyskich, a szumiące w głowie procenty są źródłem przyjemności i rozluźnienia. Z czasem jednak alkohol zaczyna także służyć do uśmierzania przykrych stanów emocjonalnych, a częstotliwość sięgania po butelkę, kieliszek lub szklankę wzrasta.
- Faza ostrzegawcza, podczas której głównym celem spożywania napojów wyskokowych staje się chęć uwolnienia od napięcia. Pojawiają się wówczas pierwsze objawy choroby, takie jak zaburzenia pamięci.
- Faza krytyczna, kiedy to następuje utrata kontroli, zdolność powstrzymania się od picia maleje lub zanika, a coraz częstszą sytuacją są ciężkie upojenia oraz uczucie fizycznego głodu. Na tym właśnie etapie zaczynają się pojawiać pierwsze poważniejsze ciągi alkoholowe. Osoba uzależniona zaczyna koncentrować swoje życie wokół picia i gromadzi zapasy, racjonalizuje, oszukuje siebie i otoczenie, zaniedbuje relacje towarzyskie i zawodowe.
- Faza chroniczna, w której ciągi stają się codziennością, są coraz częstsze i dłuższe. Uzależniony po alkohol sięga już rano, upija się w samotności. Z czasem pojawiają się patologie, takie jak sięganie po alkohole „niekonsumpcyjne”, zaprzestanie wykonywania obowiązków zawodowych i rodzinnych, kradzieże, oszustwa etc.
W definicji ciągu alkoholowego istotne jest zestawienie tego typu zachowań z ich bezpośrednimi przyczynami, a są nimi przede wszystkim utrata kontroli nad piciem oraz pojawienie się silnych objawów zespołu abstynencyjnego. Innymi słowy, osoba będąca w tzw. cugu pije bo musi, by nie cierpieć, nie do końca przy tym panując nad swoim postępowaniem.
Reklama
Ile trwa ciąg alkoholowy i jakie ma objawy?
Na pytanie o to, ile trwa ciąg alkoholowy zdążyliśmy już odpowiedzieć. Przypomnijmy, iż w teorii to przynajmniej dwa dni. W praktyce, zwłaszcza w fazie chronicznej, może on być jednak kilkudniowy, dwutygodniowy, czy miesięczny. Najdłuższe miewają charakter nawet wieloletni.
Już tydzień ciągu może się wiązać ze znacznymi problemami, jeśli zaś sytuacja taka trwa dłużej lub często nawraca, z reguły wiąże się z katastrofalną degradacją organizmu, a także poważnym zaburzeniem wszelkiego rodzaju relacji osobistych, społecznych, zawodowych, w tym z utratą rodziny, przyjaciół i pracy włącznie.
Objawy ciągu alkoholowego są zróżnicowane, związane zarówno ze stanem upojenia samym w sobie, jak też zaburzeniami charakterystycznymi dla choroby alkoholowej, a także postępującym wyniszczeniem ustroju. Należą do nich między innymi:
- zaburzenia świadomości;
- niezborność ruchów oraz mowy;
- zaburzenie procesów intelektualnych;
- silny przymus picia;
- wyjęcie picia spod kontroli umysłu;
- rozdrażnienie, agresja, niepokój;
- drżenie ciała, nadmierna potliwość;
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi.
W skrajnych przypadkach, gdy cug trwa tygodniami lub miesiącami, po zaprzestaniu picia może się pojawić majaczenie alkoholowe, zwane też białą gorączką lub delirium tremens. Jest to stan poważnych zaburzeń świadomości, z urojeniami, majakami i dolegliwościami somatycznymi.
Reklama
Skutki ciągu alkoholowego. Czy grozi śmiercią?
Jakie mogą być skutki ciągu alkoholowego? Najczęściej opłakane. Długotrwałe spożywanie alkoholu powoduje poważne uszkodzenia wątroby, prowadząc do marskości tego narządu i zwiększając ryzyko zachorowania na śmiertelnie niebezpieczny nowotwór.
Pojawiają się też zaburzenia rytmu serca, stany zapalne, refluks żołądkowo-jelitowy, wzrost ciśnienia tętniczego, brak apetytu i inne dysfunkcje układu pokarmowego. Powszechne są problemy natury psychicznej, takie jak depresja, stany lękowe, czy zaniki pamięci.
Częstą sytuacją jest bezsenność po ciągu alkoholowym, jako jeden z symptomów zespołu odstawienia.
Osoby uzależnione, a także ich bliscy pytają niekiedy, czy efektem ciągu alkoholowego może być śmierć. Bezpośrednio rzadko, a jeśli już, to głównie u osób z poważnymi chorobami serca, czy trzustki.
Natomiast pośrednio, tak jak zostało wskazane wyżej, przyczyną zgonu mogą być schorzenia wywołane przez nadużywanie alkoholu.
Oprócz problemów czysto zdrowotnych, należy też wspomnieć o tym, jakie ma przedłużający się bądź nawracający ciąg alkoholowy skutki społeczne. A są to:
- osłabienie więzi emocjonalnych z rodziną i przyjaciółmi;
- zaniedbywanie obowiązków na różnych polach i ich cedowanie na inne osoby;
- rezygnacja z pasji, zainteresowań, wszelkiego rodzaju aktywności;
- wciąganie bliskich w sieć współuzależnienia;
- pojawienie się zachowań wykraczających poza normy społeczne i prawne.
Reklama
Jak przerwać ciąg alkoholowy?
Jak przerwać ciąg alkoholowy w domu? Czy w ogóle można to zrobić samemu, czy też niezbędna jest pomoc specjalistycznego ośrodka?
Każdy przypadek jest nieco inny. Wiele zależy od stadium uzależnienia, woli i determinacji pacjenta, czy wsparcia jakie może on otrzymać od bliskich.
Należy się jednak liczyć z tym, że nagłe przerwanie ciągu u osoby ciężko uzależnionej i długotrwale pijącej może stanowić dla niej zagrożenie zdrowia i życia bardziej bezpośrednie, aniżeli samo spożywanie.
Do potencjalnych konsekwencji należą między innymi:
- zaburzenia pracy serca - w tym tachykardia (częstoskurcz) a nawet zawał;
- delirium tremens - także uznawane za stan niebezpieczny dla życia, w przebiegu którego występują między innymi drgawki, zaburzenie pracy mięśni, tachykardia, omamy wzrokowe i słuchowe, agresja oraz autoagresja;
- padaczka alkoholowa – silne napady drgawek pojawiające się od kilku godzin do kilku dni po odstawieniu picia.
Ze względu na wymienione ryzyka, z przypadku zaawansowanej choroby, warto jest zdecydować się na odtruwanie w warunkach szpitalnych i pod opieką lekarzy.
Choć oczywiście istnieją też bardziej lub mniej skuteczne domowe sposoby na przerwanie ciągu alkoholowego. Przede wszystkim niezbędny jest impuls i wola do tego, by przestać pić. Łatwiej o to przy wsparciu bliskich.
Przed rozpoczęciem działań, warto by osoby otaczające alkoholika zasięgnęły niezbędnych informacji, o tym, jak pomóc w takiej sytuacji. Niewątpliwie bowiem może to być ciężki czas.
Po odstawieniu alkoholu należy intensywnie nawadniać organizm. Oprócz wody można pić napoje izotoniczne. Warto przyjmować preparaty z witaminą B6.
Niezbędne mogą być łagodne leki uspokajające, łagodzące stany lękowe i napięcie emocjonalne, czy ułatwiające zasypianie. Przed ich zastosowaniem dobrze jest skonsultować się z lekarzem, nawet jeśli są to środki wydawane w aptece bez recepty.
Dbać też należy o spokój i dobrostan psychiczny. Zaleca się powstrzymanie przed podejmowaniem zadań obciążających psychicznie i fizycznie, chyba że chory potrzebuje się czymś zająć, aby nie myśleć o alkoholu i pojawiającym się głodzie.
Reklama
Jak wyjść z ciągu alkoholowego i dojść do siebie?
Nawet jeśli uda się jednorazowo przerwać cug, nie oznacza to wyjścia z choroby. Wedle restrykcyjnej definicji, alkoholikiem pozostaje się do końca życia, nawet po długich okresach abstynencji, zawsze możliwa jest remisja.
Niekiedy wystarczy niewielki impuls. Jak wyjść z ciągu alkoholowego i nie wracać do kieliszka? Już samo trzeźwienie jest czasem pełnym wyzwań, a pojawiające się objawy zazwyczaj generują silną chęć napicia się i uśmierzenia psychicznego oraz fizycznego dyskomfortu.
W tym momencie szczególnie ważne jest wsparcie otoczenia, polegające m.in. na podtrzymaniu motywacji i woli do zerwania z nałogiem. Jest ono istotne także w kolejnych fazach wychodzenia z ciągu, bowiem część dolegliwości nie znika, a pojawiają się kolejne.
„Nie mogę spać”, „boli mnie głowa”, „nic mi się nie chce”, „nie mam siły”, „jest mi źle” – to typowe komunikaty, oddające stan, w którym znajduje się osoba przerywająca długotrwałe spożywanie alkoholu.
Na tym etapie warto już szukać pozytywnych wzmocnień. Zająć się naprawą relacji interpersonalnych, skupić na więziach emocjonalnych, angażować w pracę i obowiązki domowe.
Dobrym rozwiązaniem może być zmiana otoczenia, choćby trywialne wyjście na spacer, poza cztery ściany, w których odbywały się wcześniej libacje.
Należy pamiętać, że powrotom do picia będzie zapobiegać ustabilizowanie sytuacji życiowej i emocjonalnej. Im mniej powodów do stresu i smutku, tym większe szanse powodzenia.
Choć może być to trudne w praktyce, należy unikać sytuacji towarzyskich, w których pojawia się alkohol, na przykład imprez, czy wyjść do pubu. W praktyce tego typu testowanie silnej woli może być próbą, której nie uda się pomyślnie przejść.
Reklama
Jakie leki po ciągu alkoholowym?
Wyjście z ciągu alkoholowego, a następnie podjęcie skutecznej walki z uzależnieniem, często jest możliwe jedynie z pomocą fachowców, lekarzy oraz terapeutów uzależnień.
Jak odtruć organizm i jakie leki przyjmować? Także w warunkach szpitalnych, podejmowane na początku działania mają na celu zapobieżenie niebezpiecznym dla życia konsekwencjom odstawienia.
Działania specjalistów skoncentrowane są na nawodnieniu organizmu. Podaje się też duże ilości elektrolitów, preparaty glukozowe oraz witaminy z grupy B.
Gdy zaistnieje taka konieczność aplikuje się leki przeciwbólowe, nasenne, uspokajające, przeciwpsychotyczne, zmniejszające napięcie mięśniowe, czy zapobiegające atakom padaczki.
Ważne: Należy pamiętać, że detoks jest dopiero pierwszym etapem walki z szerszym problemem, jakim jest uzależnienie.
W kolejnych tygodniach i miesiącach duży nacisk kładzie się na psychoterapię, a gdy jest to niewystarczające, pacjentom podawane są leki o różnych mechanizmach działania.
Mogą one na przykład powodować awersję, tudzież lęk przed piciem oraz bolesną w skutkach interakcję między środkiem farmakologicznym a alkoholem.
