Medycyna coraz częściej spotyka się z przypadkami z początku dobrze rozwijających się ciąż, które nagle obumierają. Przyczyn jest dużo. Wiele jest także czynników środowiskowych, które mogą mieć wpływ na tę przypadłość. Zawsze należy pamiętać, iż w zasadzie każda ciąża może być zagrożona.
Gdy już dojdzie do obumarcia ciąży, warto poznać przyczyny poronienia. Pozwoli to uniknąć tego traumatycznego przeżycia w przyszłości.
Co to jest ciąża obumarła?
Medycyna definiuje ciążę obumarłą jako obumarcie płodu przed jego wydaleniem lub wydobyciem z łona matki. Każda śmierć płodu przed 22 tygodniem traktowana jest jako poronienie. Rozpoznanie ciąży obumarłej może nastąpić tylko na podstawie badań klinicznych i obrazowych.
Niestety często pojawiają się sytuacje braku wzrostu i rozwoju zarodka, a same kobiety obwiniają siebie o utratę ciąży. Nic bardziej mylnego. Często kobieta nie ma na to wpływu, a decyzje podejmuje sama natura. Zarodek obumiera w jamie macicy i czasami nawet nie wysyła sygnałów dla matki.
Ciąża obumiera z reguły na skutek złego zagnieżdżenia się zarodka lub wad genetycznych. Obumarcie płodu, dotkniętego wadami jest swoistą naturalna selekcją. W wielu przypadkach krwawienie w początkowym etapie ciąży jest traktowane jako opóźniona miesiączka, a nie wydalenie obumarłego jaja płodowego.
Ciąża ta jest często nazywana biochemiczną. W większości przypadków zarodek jest już wydalany przed zagnieżdżeniem się w jamie macicy.
Reklama
Przyczyny ciąży obumarłej
Dlaczego ciąża obumarła? Lekarze wyróżniają 3 rodzaje przyczyn obumarcia ciąży: matczyne, płodowe, łożyskowe.
Do przyczyn, leżących po stronie matki zaliczane są:
- wady wrodzone macicy (na przykład dwurożność macicy),
- cukrzyca,
- zaburzenia endokrynologiczne,
- nadciśnienie,
- infekcje bakteryjne i wirusowe,
- zakażenia grzybicze i pasożytnicze,
- silne uzależnienia (głównie alkohol i narkotyki),
- trombofilia (zaburzenie krzepliwości),
- poważne choroby nerek i serca.
Przyczyny o charakterze płodowym są głównie uwarunkowane czynnikami genetycznymi. Nieprawidłowości o podłożu genetycznym prowadzą z reguły do obumarcia ciąży. Oznaczają one nieprawidłowości kodu DNA, a większość wczesnych poronień występuje na skutek wadliwych genów (60-80% przypadków).
Materiał genetyczny ma ogromne znaczenie. Płód otrzymuje go w części od matki i w części od ojca. Przyczyny genetyczne wywołują wczesne wewnątrzmaciczne obumarcie ciąży, już na etapie łączenia się komórki jajowej z plemnikiem lub krótko po zapłodnieniu. Tego typu zaburzenia są również dziedziczne.
Zarodek najczęściej obumiera z powodu wad chromosomów, w przeciwnym razie dziecko urodziłoby się z poważnymi wadami genetycznymi. Innymi przyczynami obumarcia ciąży o charakterze płodowym są:
- obrzęk płodu,
- ciąża mnoga,
- zahamowanie wzrostu płodu.
Trzecią grupą są przyczyny o charakterze łożyskowym. I w tych przypadkach do obumarcia płodu dochodzi najczęściej przy wszelkich nieprawidłowościach w budowie łożyska lub w sytuacjach przedwczesnego oddzielenia łożyska lub krótkiej pępowiny. Niestety coraz więcej przypadków obumarcia płodu związanych jest z patologiami łożyska.
Reklama
Objawy ciąży obumarłej
Jak poznać, że ciąża jest obumarła? Każda kobieta wnikliwie obserwuje swój organizm i analizuje wszystkie niepokojące sygnały. Pierwszym objawem ciąży obumarłej może być zanik typowych dolegliwości, dla wczesnego okresu ciąży (na przykład bolesność piersi czy poranne nudności).
Kobiety, które w ogóle nie miały takich przypadłości, mogą mieć utrudnione rozpoznanie zatrzymania rozwoju zarodka. We wstępnej fazie często nie występują objawy kliniczne. Mogą natomiast pojawiać się:
- plamienie,
- krwawienie,
- bóle podbrzusza,
- skurcze macicy.
Są to charakterystyczne objawy obumarcia ciąży w pierwszym trymestrze. W drugim i trzecim trymestrze najczęściej pojawiają się:
- zmniejszenie masy ciała,
- brak wyczuwania ruchu płodu,
- znacznie zmniejszony obwód brzucha ciężarnej,
- brak wzrostu macicy,
- brak akcji serca płodu w trakcie osłuchiwania czy badania KTG.
Przy pojawieniu się jakiegokolwiek symptomu, który wskazywałby na obumarcie ciąży, lekarz zleca badanie USG. I tylko badanie ultrasonograficzne może całkowicie potwierdzić brak akcji serca płodu. Zbyt długie zwlekanie z tym badaniem stanowi nawet zagrożenie dla życia pacjentki.
Martwa tkanka płodu może być przyczyną wielu powikłań – takich jak sepsa czy zaburzenia krzepnięcia krwi.
Reklama
Jakie badania wykonać po ciąży obumarłej?
Jest kilka badań, które należy wykonać po obumarciu ciąży. Przede wszystkim zleca się badanie histopatologiczne, które pozwoli określić stan zapalny w jamie macicy.
Wykonuje się także badania infekcyjne w kierunku patogenów z grupy TORCH. Pomaga ono ustalić, czy przyczyną poronienia nie była infekcja.
Często wykonuje się również USG narządu rodnego, które pozwala wykryć możliwe wady macicy. Zarosty, mięśniaki bądź guz mogą doprowadzić do poronienia.
Na koniec zleca się badania hormonalne. Zazwyczaj wykonuje się je ok. 3 miesiące po zakończeniu ciąży, by sprawdzić, czy hormony wróciły do normy.
Jeśli kilka ciąży po sobie obumarło warto wykonać inne badania, jak np. genetyczne rodziców czy immunologiczne matki.
Reklama
Co dalej po ciąży obumarłej?
W sytuacjach ciąży obumarłej z reguły do 22 tygodnia dochodzi do samoistnego wydalenia płodu. I wtedy następuje poronienie. Pomiędzy 23 a 37 tygodniem ciąży wydalenie martwego płodu nazywane jest przedwczesnym porodem.
Samoistne poronienie często wspomagane jest środkami poronnymi, które przyspieszają wydalenie martwego płodu. W takich przypadkach konieczna jest późniejsza kontrola jamy macicy. Czasem resztki martwych tkanek pozostają w jamie macicy, a wtedy należy przeprowadzić dodatkowy zabieg łyżeczkowania.
Zabieg ten przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym.
Po zabiegu łyżeczkowania dobrze jest odczekać do 3 miesięcy ze staraniami o potomstwo. Zbyt wczesne zajście w ciąże może grozić kolejnym poronieniem. Narządy rodne wymagają czasu, aby się zregenerować i całkowicie wygoić. Lekarze zawsze starają się wykryć przyczynę obumarcia płodu i włączyć odpowiednie leczenie.
Duże znaczenie ma odzyskanie równowagi hormonalnej. Należy też pamiętać, iż pierwszy cykl może być bezowulacyjny, a kolejne miesiączki nieregularne. Ciąża obumarła nie zamyka drogi do posiadania potomstwa, trzeba tylko uzbroić się w cierpliwość i zaufać medycynie.
