Co to jest ciąża urojona?
Ciąża urojona, określana też jako ciąża histeryczna, to stan, w którym kobieta jest przekonana, iż jest w ciąży, podczas gdy w rzeczywistości w jej macicy nie zamieszkuje płód, nie doszło bowiem do zapłodnienia komórki jajowej.
Odpowiadając na pytanie: co to jest ciąża urojona, to ciąża, która de facto nie istnieje, pomimo iż zachowanie kobiety, jej świadomość oraz fizyczne oznaki wskazują na bycie brzemienną.
Ciążę urojoną u kobiety najczęściej wywołuje silne pragnienie bycia matką. Pojawia się ona zwykle u pań zmagających się z bezpłodnością, które tak bardzo chcą mieć dziecko, że ich psychika zaczyna wpływać na fizyczność powodując symptomy, które wyglądają jak objawy ciąży.
Opisywane schorzenie występuje też w zupełnie przeciwnych przypadkach: np. kiedy kobieta bardzo boi się zajścia w ciążę (dotyczy to głównie nastolatek, młodych kobiet oraz samotnych). Na taki stan cierpią częściej panie, które w przeszłości doznały napaści seksualnej, przeżyły związek kazirodczy, czy cierpią na zaburzenia związane z psychiką (np. mają depresję, nerwicę, itp.).
Statystycznie ciąża wymyślona zdarza się przede wszystkim kobietom mającym około 33 lat. Okazuje się, że ta przypadłość jest znana medycynie od setek lat. Pierwsze wzmianki o chorobie notował już Hipokrates. Jedną ze słynnych kobiet, które borykały się z tym schorzeniem miała być królowa Anglii, Maria Tudor.
Reklama
Objawy ciąży urojonej u człowieka
Jak rozpoznać ciążę urojoną? Każda pani może przechodzić ją nieco inaczej. Do częstych objawów urojonej ciąży należy zatrzymanie miesiączki lub nieregularne krwawienia menstruacyjne. Kolejne symptomy mogą być tożsame z tymi, które faktycznie występują w czasie ciąży.
Należą do nich m.in.:
- senność,
- zmęczenie,
- bóle głowy i brzucha,
- poranne mdłości oraz wymioty,
- wahania nastroju,
- zachcianki.
U niemałej rzeszy kobiet dochodzi do powiększenia i uczucia tkliwości piersi, łącznie z wyciekiem wydzieliny z brodawek (laktacja). Niektórym paniom rośnie brzuch w ciąży urojonej, zdarza się, że jego obwód powiększa się w tempie „normalnej” ciąży. W poważniejszych przypadkach mogą być odczuwane ruchy dziecka oraz skurcze Braxtona-Hicksa, przepowiadające poród.
Ciąża urojona u ludzi może dać też takie obawy jak pozytywny wynik testu ciążowego. Dzieje się to za sprawą hormonów, produkowanych przez mózg kobiety. Wszystko to może sprawić, iż lekarz ginekolog na pierwszej wizycie może stwierdzić obecność ciąży – potwierdza to 18% przypadków.
Jednak już na dalszym etapie „prowadzenia ciąży” rozpoznanie ciąży urojonej nie stanowi problemu dla medyka. Nie ma bowiem jej potwierdzenia w wynikach badania USG, KTG, nie słychać pracy serca płodu, itd.
Reklama
Leczenie ciąży urojonej
Jak pozbyć się ciąży urojonej? Należy zdawać sobie sprawę, iż leczenie ciąży urojonej to długotrwały, trudny proces, ponieważ jest to poważne schorzenie, jednak każdorazowo należy podjąć próbę terapii.
Nieleczenie tej anomalii może bowiem doprowadzić do poważniejszych dysfunkcji na tle psychicznym. Zostawiona sobie urojona ciąża u kobiety może spowodować u niej zaburzenia osobowości, depresję, nerwice, stany lękowe i wiele innych powikłań.
Kuracja tego schorzenia wymaga współpracy lekarzy różnych specjalizacji, przede wszystkim ginekologa, psychologa i psychiatry. Często medycy decydują się w tym przypadku na psychoterapię, rozłożoną na kilka-kilkanaście miesięcy (a jak jest taka potrzeba, to na dłużej), ponadto lekarze najczęściej muszą wprowadzić farmakoterapię.
Objawy ciąży urojonej zwykle mijają po takim postępowaniu, po około kilku-kilkunastu miesiącach. Niektórzy specjaliści sięgają po bardziej alternatywne metody lecznicze, takie jak np. hipnoza, masaże, czy doświadczenie fałszywego porodu.
Fizyczne symptomy urojonej ciąży należy sprawdzić badaniami ogólnymi i obrazowymi, by wykluczyć istnienie innych chorób, które mogą wywoływać te oznaki.
Warto podkreślić, że ogromną rolę w powodzeniu terapii mają bliscy chorej, którzy powinni otoczyć ją wsparciem i zrozumieniem.
Reklama
Ciąża urojona a rzekoma
Za urojoną ciążę uznaje się przeświadczenie, że jest się w ciąży, podczas gdy naprawdę ciąża nie występuje. Jest to bardziej wiara kobiety w to, że za kilka miesięcy będzie mamą, niż odczuwanie jakiś objawów somatycznych. Stanowi to rodzaj zaburzenia myślenia.
Natomiast stan, kiedy psychika kobiety tak mocno wpływa na cielesne procesy biochemiczne, hormony, że aż ciało reaguje zmianami do złudzenia przypominającymi objawy ciążowe, medycyna określa jako ciąża rzekoma. Jest to zaburzenie nerwicowe, nazywane też pseudociążą albo ciążą fantomową (klasyfikowane psychiatrycznie jako ICD-10, DSM-V).
Objawy ciąży rzekomej to wymienione już wcześniej m.in. takie oznaki jak zatrzymanie okresu, powiększenie brzucha i piersi, a nawet macicy (co może być uwidocznione na obrazie USG), ponadto nudności, zmiany nastroju, senność, zachcianki pokarmowe, bóle brzucha, a nawet w późniejszej fazie „ciąży” – wrażenie odczuwania ruchów płodu, czy skurczy porodowych.
Potocznie jednak tych dwóch pojęć: ciąża urojona i ciąża rzekoma używa się wymiennie.
Można nadmienić, że podobny stan może pojawić się u mężczyzn – to tzw. zespół Kudawy. Ciąża współczulna to zaburzenie, w którym obserwuje się, że mężczyźni silnie związani ze swoimi partnerkami współodczuwają ich prawdziwe ciąże i porody, mając podobne do ciążowych objawy.
Tacy panowie mogą tyć, cierpieć na bóle brzucha, nudności, czy skurcze odczuwane w okolicy podbrzusza. Jednak zwykle mijają one zaraz po porodzie i nie stanowią zagrożenia dla ich zdrowia psychicznego.