Jakie są przyczyny ciemnego moczu?
Ciemny mocz nie stanowi fizjologicznie poprawnej wydzieliny z nerek, będącej produktem ubocznym przemiany materii. Prawidłowy mocz powinien być przejrzysty, mieć słomkowe lub jasnożółte zabarwienie i nie posiadać intensywnego zapachu.
Jeśli u kogoś pojawi się ciemny kolor moczu, przyczyna takiej sytuacji może leżeć w niewystarczającym nawodnieniu organizmu. Jeżeli dobowa podaż płynów (zwłaszcza wody) jest zbyt niska, uryna może mieć wówczas barwę ciemno-żółtą, pomarańczową, a nawet jasno-brązową.
Ciemny mocz rano także jest zwykle zjawiskiem naturalnym. Poza tym taka barwa uryny może mieć związek ze spożyciem lub wypiciem buraków, jeżyn, rabarbaru, czy marchwi. Co więcej niektóre leki (np. antybiotyki, hormony płciowe, czy środki znieczulające) mogą zabarwić mocz na ciemny kolor.
Bardzo ciemny mocz w połączeniu z innymi objawami, takimi jak np. gorączka, ból brzucha, bolesność w dolnej części pleców, dyskomfort odczuwany podczas mikcji może zaś oznaczać kłopoty ze zdrowiem.
Spektrum schorzeń dających taki symptom jest bardzo szerokie, m.in. za ciemnym moczem mogą stać problemy z nerkami, wątrobą, drogami żółciowymi lub moczowymi. W żadnym razie nie można lekceważyć tej oznaki. Najrozsądniejszym rozwiązaniem jest udanie się do lekarza internisty lub urologa, bądź nefrologa (albo pediatry – jeśli chodzi o dzieci). W przypadku kobiet w ciąży należy udać się do ginekologa prowadzącego ciążę.
Reklama
Co oznacza ciemny mocz w ciąży?
Co oznacza ciemny mocz w ciąży? Odsuwając na bok takie okoliczności jak zjedzenie produktu spożywczego, który zabarwił mocz na ciemno (np. buraków, jeżyn, itp.), czy zbyt skąpe pojenie w ciągu dnia, ciemny mocz w ciąży może być skutkiem przyjmowania preparatów witaminowych, czy żelazowych.
Niekiedy jednak ciemniejszy kolor moczu może wynikać z toczącej się w układzie moczowym infekcji oraz chorób przenoszonych drogą płciową. Wówczas należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, by wyeliminować ten stan. Poza tym odbiegający od normy mocz u ciężarnej może mieć związek z zatruciem.
Ponadto o czy świadczy ciemny mocz? W ciąży ciemny mocz może być zwiastunem schorzeń:
- wątroby (np. zapalenia wątroby, marskości, a nawet nowotworu),
- nerek (np. odmiedniczkowego zapalenia nerek),
- pęcherza moczowego (np. stanu zapalnego).
Każda z opisywanych sytuacji stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia płodu, dlatego trzeba niezwłocznie stawić się u lekarza opiekującego się ciążą, by zdiagnozować przyczynę takiej sytuacji i wprowadzić właściwą metodę leczniczą.
Reklama
Co oznacza ciemny mocz u dziecka?
Ciemny mocz u dziecka nie od razu trzeba wiązać z procesem chorobowym powstałym w jego ustroju. Tak jak u osób dorosłych może on bowiem wynikać z diety, w której dominują „ciemne” artykuły spożywcze, czyli np. jeżyny, marchew, buraki, botwinka, czy rabarbar.
Ponadto za ciemny mocz po nocy u dziecka odpowiada m.in. fizjologia (po całej nocy uryna zwykle jest ciemniejsza niż ta oddawana w ciągu dnia), zbyt mała podaż płynów w dniu poprzedzającym obserwację oraz przyjmowane leki.
Z czym jeszcze może wiązać się ciemny mocz? Przyczyny poważniejsze to np. zaburzenia funkcjonowania wątroby, która produkuje nadmiar bilirubiny widoczny w moczu. Ciemniejsza barwa moczu może być powodem niedokrwistości hemolitycznej, kłopotów z nerkami lub drogami moczowymi.
U dzieci dość często występują infekcje układu moczowego, o czym świadczy m.in. występujący u nich ciemny mocz, co oznacza, że być może system ten został zaatakowany przez jakąś bakterię, grzyb, bądź wirusa.
Reklama
Jakie badanie sprawdza mocz?
Aby sprawdzić co oznacza ciemny kolor moczu, należy udać się do lekarza, który zleci w pierwszej kolejności wykonanie badania moczu. Taką analizę przeprowadza się na czczo. Do specjalnego pojemnika na mocz (zakupionego w aptece) oddaje się środkowy strumień moczu (najlepiej aby to była pierwsza tego dnia wizyta w toalecie), po uprzednim podmyciu się. Taką zamkniętą i zabezpieczoną próbkę moczu należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium. Tutaj w zależności od zlecenia lekarskiego przeprowadza się m.in. test moczu wg Zimnitsky’ego, czy/i bakteriologiczną hodowlę płynu moczowego.
Innymi badaniami, które pomogą w ustaleniu z czego wynikabardzo ciemny kolor moczu są m.in.
- analiza krwi,
- USG nerek, jamy brzusznej,
- rezonans magnetyczny,
- tomografia komputerowa,
- radiografia,
- radioizotopowe skanowanie wątroby.
Reklama
Postępowanie w przypadku ciemnego moczu
Jeżeli występuje ciemny mocz tylko rano, wystarczy, że wzrostowi ulegnie podaż płynów (przede wszystkim wody, którą należy przyjmować w ilości około 1,5-2 litrów dziennie). Jeśli zaś pojawił się ciemny mocz po burakach, czy innych barwiących produktach, należy ograniczyć je w jadłospisie albo całkiem wyeliminować na jakiś czas, by sprawdzić reakcję organizmu.
W sytuacji, gdy objaw polegający na wydalaniu moczu o ciemnej barwie nie ustępuje, postępowanie jest uzależnione od przyczyn, które spowodowały taki stan. Diagnostyka oraz ustalenie metody terapeutycznej leżą po stronie lekarza.
Przykładowo, o ile zostanie wykryte jakieś schorzenie związane z nerkami, leczenie będzie się najpewniej opierało na antybiotykach oraz lekach moczopędnych. W przypadku chorób wątroby medyk może zalecić odpowiednią dietę, przyjmowanie witamin i właściwych medykamentów. Niekiedy konieczne może okazać się zrobienie operacji, jednak zawsze jest to ostateczne rozwiązanie.
Pomocniczo mogą być także wykorzystywane zabiegi fizjoterapeutyczne (np. magnetoterapia, fonoforeza), a także zioła (m.in. skrzyp polny, kłącza łopianu, krwawnik).