Badanie moczu a ciężar właściwy
W czasie typowego badania moczu określane są takie parametry jak:
-
poziom białka w moczu,
-
poziom cukru,
-
poziom ciał ketonowych,
-
czerwone krwinki,
-
kolor,
-
przejrzystość,
-
pH,
-
ciężar właściwy.
Ostatni z parametrów, ciężar właściwy moczu, bada się głównie po to, aby sprawdzić, jak nerki radzą sobie z zagęszczaniem moczu.
Reklama
Jak wygląda badanie ciężaru właściwego moczu?
Aby zbadać czy mamy obniżony ciężar właściwy moczu czy wysoki ciężar właściwy moczu oraz inne jego parametry, należy oddać do analizy mocz pobrany rano, z tak zwanego środkowego strumienia. Pierwszy oraz ostatni strumień oddaje się do toalety.
Oprócz zakupu specjalnego pojemnika, całość nie wymaga specjalnych przygotowań, jednak warto pamiętać, że przed pobraniem próbki należy dokładnie umyć okolice cewki moczowej. W przypadku bardzo małych dzieci, mocz pobiera się do specjalnej torebki, przyklejanej do pieluszki.
Reklama
Norma ciężaru właściwego moczu
Nie ma jednej uniwersalnie ustalonej normy, jeśli chodzi ciężar właściwy moczu. Są laboratoria, które przyjmują, że normą dla zdrowego człowieka są wartości w zakresie od 1,010 do 1,025 g/l, niekiedy jednak stosuje się nieco inne granice.
Wszystko zależy od laboratorium, a właściwie od sprzętu, na jakim jest robione oznaczenie. Różne urządzenia mają różną czułość i dokładność, różnie są skalibrowane. Dlatego oprócz samego wyniku, który uzyskano w badaniu, laboratorium powinno opisywać zakres norm.
Ponadto należy pamiętać, że na ciężar właściwy moczu wpływa ilość wypitych płynów. Kiedy jest znaczna, ciężar właściwy ma prawo osiągnąć wartości poniżej 1,010. I odwrotnie – kiedy osoba poddająca się badaniu nie spożywała przez dłuższy czas żadnych płynów, zaskoczeniem nie będzie wynik powyżej 1,025.
Zawsze jednak tego typu wyniki powinny być przedmiotem konsultacji lekarskiej, gdyż mogą świadczyć o poważnych problemach nękających nasz organizm.
Jak prawidłowo interpretować wyniki badania ciężaru właściwego moczu?
Reklama
Przyczyny niskiego ciężaru właściwego moczu
Za niski ciężar właściwy moczu, osiągający wartości poniżej 1,010, może - jak wspomnieliśmy – być spowodowany tym, że badana osoba przesadziła z ilością przyjmowanych płynów. Niestety możliwa jest też poważniejsza diagnoza.
Jeżeli ciężar właściwy moczu zbytnio zbliży się do wartości 1 g/l, a więc ciężaru wody, może to świadczyć o niewłaściwej pracy nerek, które nie radzą sobie z zagęszczaniem moczu. Może to być objaw rozpoczynającej się niewydolności tego narządu.
Ciężar właściwy moczu poniżej normy wskazuje też niekiedy na kłębuszkowe lub śródmiąższowe zapalenie nerek, a także – cukrzycę.
Reklama
Niski ciężar właściwy moczu w ciąży
Niski ciężar właściwy moczu w ciąży, to problem, z którym mierzy się wiele kobiet. Zwłaszcza, że badanie moczu jest w tym okresie przeprowadzane cyklicznie, około 7-8 razy w ciągu 9 miesięcy.
Oczywiście, tak jak w każdej innej sytuacji, ciężar moczu poniżej normy może świadczyć np. o chorobie nerek, ale wielce prawdopodobne jest też, że to wynik zwiększonego przyjmowania płynów. Przynajmniej w teorii bowiem, zapotrzebowanie na dzienną porcję wody wzrasta w ciąży z 2 do około 3 litrów.
Reklama
Podwyższony ciężar właściwy moczu
O podwyższonym ciężarze właściwym moczu mówimy zazwyczaj, gdy wynik osiągnięty w badaniu przekracza wartość 1,025. W najlepszym wypadku jest to efektem odwodnienia, czy to spowodowanego świadomym nie przyjmowaniem płynów, czy też biegunką lub wymiotami.
Podwyższony ciężar moczu miewają też osoby intensywnie się pocące. Ale też wynik taki może świadczyć o dużo poważniejszych problemach - zwężeniu tętnic nerkowych, a także niewłaściwej pracy serca. Zanim jednak dopadnie nas zaniepokojenie – warto pamiętać, że mocz pobrany do badania rano, zazwyczaj ma wyższy ciężar właściwy.
Reklama
Ciężar właściwy moczu u dziecka
Podobnie jak u dorosłych, nieprawidłowy ciężar właściwy moczu u dziecka może świadczyć zarówno o poważnej niewydolności nerek, jak i niewłaściwym (nadmiernym, lub niedostatecznym) zaspokajaniu organizmu w wodę. Niski ciężar właściwy moczu u dziecka sugeruje problemy z cukrem w organizmie.
Jeżeli chodzi o normy ciężaru właściwego moczu u dziecka, to są one zbliżone do parametrów dla dorosłych, ale ze względu na różnice pomiędzy poszczególnymi laboratoriami, nie da się generalnie podać uniwersalnego przedziału, który można uznać za normę.
Wszystko zależy od opisu norm załączonego przez laboratorium, zaś interpretacji wyniku powinien dokonać lekarz.
