Co to jest ciśnienie atmosferyczne?
Definicja ciśnienia atmosferycznego, dostępna w słowniku języka polskiego PWN, wskazuje, że jest to nacisk wywierany przez powietrze na przedmioty, które się w nim znajdują oraz na powierzchnię Ziemi. Można wyróżnić różne rodzaje ciśnienia atmosferycznego. Wskazuje się na ciśnienie atmosferyczne względne i bezwzględne.
Ten pierwszy typ to ciśnienie atmosferyczne określane na podstawie założenia, że dane miejsce znajduje się na równi z poziomem morza. Do obliczania tego rodzaju ciśnienia stosuje się m.in. wartość ciśnienia bezwzględnego oraz temperaturę.
Z kolei drugi z wymienionych typów, tzw. ciśnienie bezwzględne, to po prostu ciśnienie rzeczywiste, które zarejestrowano w konkretnym miejscu. Wraz ze wzrostem wysokości takie ciśnienie maleje wykładniczo.
Za normalne ciśnienie barometryczne, czyli inaczej atmosferyczne, uważa się ciśnienie, które wynosi 1013,25 hektopaskali. Ciśnienie atmosferyczne w Polsce zwykle nieco różni się od tej wartości i np. wynosi 1011 hPa. Trzeba jednak pamiętać, że może się ono zmieniać chociażby pod wpływem pogody.
Pogoda i ciśnienie atmosferyczne a samopoczucie
Wiele osób zastanawia się, od czego zależy ciśnienie atmosferyczne. Jest ono związane m.in. z:
- wysokością nad poziomem morza,
- temperaturą powietrza,
- szerokością geograficzną.
Pogoda ma znaczny wpływ na zmiany ciśnienia i ich wielkość. Jeżeli tendencja baryczna jest ujemna, a więc spada ciśnienie, pogoda się pogarsza. Z kolei, gdy mamy do czynienia z tendencją dodatnią, najprawdopodobniej pogoda poprawi się w najbliższych godzinach.
Istnieje również związek pomiędzy ciśnieniem atmosferycznym a temperaturą powietrza. Spadek temperatury zwykle wiąże się ze zmniejszeniem wartości ciśnienia atmosferycznego, natomiast ładna pogoda i wyższa temperatura za oknem to z reguły wyższe ciśnienie atmosferyczne.
Prawidłowe ciśnienie atmosferyczne
Jakie ciśnienie atmosferyczne jest dobre? Należy wiedzieć, że idealne ciśnienie atmosferyczne wynosi 1013,25 hPa. Trzeba jednak pamiętać, że ta norma ciśnienia atmosferycznego występuje rzadko.
Optymalne ciśnienie atmosferyczne to takie, które nie ma istotnego wpływu na stan zdrowia i samopoczucie człowieka. Jego wartość jest zatem zbliżona do tej idealnej.
Reklama
Ciśnienie atmosferyczne a samopoczucie
Wpływ ciśnienia atmosferycznego na samopoczucie i funkcjonowanie człowieka jest wciąż badany. Wielu z nas jednak na co dzień dostrzega ten związek. Mówi się na przykład o tym, że nagły spadek ciśnienia atmosferycznego, związany z halnym w Tatrach, wpływa na wzrost liczby bójek, konfliktów, samobójstw czy aktów przemocy.
Niestety, także wysokie ciśnienie nie jest dobre dla człowieka i równie negatywnie oddziałuje na jego organizm. Najbardziej odpowiednie jest ciśnienie w okolicach 1013,25 hPa. Wówczas można mieć więcej energii i lepszy humor.
Nagłe zmiany ciśnienia atmosferycznego a samopoczucie to nie jedyny temat, którym interesują się badacze. Chodzi tu nie tylko o związek pomiędzy ciśnieniem atmosferycznym a sennością, ale znacznie poważniejszymi skutkami zmiany ciśnienia.
Warto chociażby zwrócić uwagę na to, jak ciśnienie atmosferyczne wpływa na wymianę gazową. Ciśnienie atmosferyczne ma wpływ na ciśnienie cząstkowe gazów w ludzkich płucach.
Wraz ze wznoszeniem się wyżej, np. w wysokich górach, zmniejsza się ciśnienie cząstkowe w płucach. Jeżeli osoba wcześniej nie zaadaptowała się do warunków w takich rejonach, jej organizm może mieć problem z wymianą gazową, co w konsekwencji prowadzi do choroby wysokościowej.
Reklama
Niskie ciśnienie atmosferyczne a samopoczucie
Zacznijmy od tego, jakie to jest niskie ciśnienie atmosferyczne oraz ile wynosi. Będzie to każda wartość niższa od optymalnego ciśnienia wynoszącego 1013,25 hPa. W Polsce najniższe ciśnienie atmosferyczne zostało zarejestrowane w Szczecinie oraz w Łodzi w 1989 roku. Wynosiło ono wówczas 965,2 hPa.
Jak niskie ciśnienie wpływa na samopoczucie? Nagły spadek ciśnienia atmosferycznego ma istotny wpływ na organizm człowieka, m.in. na:
- układ nerwowy – w wyniku powstałych zaburzeń na odcinku naczyniowym, dochodzi najpierw do przyspieszonej syntezy kwaśnych mukopolisacharydów, które stanowią część tkanki łącznej, a następnie do zmniejszenia ich wydalania. W konsekwencji pojawia się blokada łącznotkankowa drogi tranzytowej, co kończy się niedotlenieniem komórek. Objawia się to poprzez odczuwanie podniecenia, euforii, bezkrytycznością, a czynności zmysłów są zahamowane. Niskie ciśnienie może być niebezpieczne dla osób z depresją, nerwicą czy padaczką;
- układ krążenia – mogą pojawić się nasilające się bóle w okolicy serca oraz przyspieszenie akcji serca;
- ogólną kondycję ciała – dochodzi do osłabienia metabolizmu, pojawia się gorsza wydolność fizyczna, senność, pocenie się;
- bóle głowy – istnieje związek pomiędzy niskim ciśnieniem a bólem głowy - zbyt niskie ciśnienie może prowadzić również do nudności, zawrotów głowy czy też tzw. uczucia pustki w głowie;
- zmysł wzroku – pogorszenie widzenia po zmroku pojawia się już na wysokości od około 2000-2500 m n.p.m. Natomiast na wysokości 3000-4500 m n.p.m. obserwuje się nawet dziesięciokrotnie mniejszą wrażliwość.
Warto wspomnieć, że zbyt niskie ciśnienie atmosferyczne ma również wpływ na płodność zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. Jak podaje Adam Roman w swoim podręczniku „Podstawy biometeorologii. Wpływ zmiennych czynników pogodowych i klimatycznych na organizmy ludzi i zwierząt”, tego typu obserwacje poczyniono już w XVI wieku, kiedy to kolonizatorzy Ameryki Południowej zakładali swoje pierwsze miasta wysoko w górach, chcąc w ten sposób zapewnić sobie większe możliwości obronne.
Jako przykład niech posłuży pierwsza stolica Peru – Janja, znajdująca się na wysokości około 3500 m n.p.m. Zwierzęta, które sprowadzono w tamte miejsce, tj. kury, świnie oraz konie, nie rozmnażały się. dlatego kolonizatorzy przenieśli stolicę niżej i założyli ją nad morzem.
Inna historia dotyczy Boliwii i założonego w jej granicach miasta Potosi na wysokości 4300 m n.p.m. Odkryto, że na tym terenie niemal 60 lat od założenia miasta, dzieci w ogóle nie przychodziły na świat.
Problemy z płodnością przy zbyt niskim ciśnieniu są związane z płcią męską. Natomiast – według przytoczonego autora, Adama Romana – ciśnienie nie ma wpływu na płodność u płci żeńskiej.
Na podstawie powyższych informacji można stwierdzić, że występuje istotny związek pomiędzy spadkiem ciśnienia atmosferycznego a samopoczuciem.
Reklama
Wysokie ciśnienie atmosferyczne a samopoczucie
Jakie jest wysokie ciśnienie atmosferyczne? Za wysokie ciśnienie atmosferyczne uznaje się ciśnienie, które przekracza wartość 1013,25 hPa. Najwyższe ciśnienie atmosferyczne w historii pomiarów w Polsce zmierzono w Suwałkach, 16 grudnia 1997 roku. Wyniosło ono wówczas 1054,4 hPa. Wartości nieznacznie niższe od rekordowych odnotowano pod koniec marca 2022 roku. Ciśnienie lokalnie wzrosło do 1050 hPa. U wielu osób pojawiały się m.in. migreny, bóle głowy, senność czy osłabienie.
Czy istnieje związek pomiędzy wzrostem ciśnienia atmosferycznego a samopoczuciem? Okazuje się, że nie tylko niskie ciśnienie atmosferyczne ma wpływ na samopoczucie, ale również to wysokie. Jaka występuje między nimi relacja?
Za najpoweszechniejsze symptomy wpływu wysokiego ciśnienie na samopoczucie uznaje się:
- bóle głowy – związek wysokie ciśnienie atmosferyczne a ból głowy jest znany bardzo wielu osobom;
- migrena – niestety istnieje silna korelacja pomiędzy migreną a wysokim ciśnieniem atmosferycznym;
- trudności w oddychaniu;
- senność;
- rozdrażnienie.
Wysokie ciśnienie atmosferyczne dla niskociśnieniowców, jak i dla wysokociśnieniowców nie jest tak obciążające dla ich organizmów, jak chociażby zmiany temperatury.
Reklama
Ciśnienie atmosferyczne a meteopatia
Meteopaci to osoby nadwrażliwe na zmiany pogody, w tym skoki ciśnienia atmosferycznego, dlatego też silniej odczuwają wszelkie zmiany ciśnienia. Są z tego powodu bardziej narażeni na zawały serca czy dolegliwości bólowe.
Organizm ludzki jest wystawiony na szereg bodźców klimatycznych, które mogą wpływać zarówno dodatnio, jak i ujemnie na jego zdrowie i samopoczucie.
Meteopatia – zdaniem Iwony Cymes, Zbigniewa Szwejkowskiego, Ewy Dragańskiej i Tomasza Makucha, autorów publikacji naukowej dostępnej na łamach „Inżynierii ekologicznej” (nr 13, 2005) – może być uwarunkowana genetycznie, ale też nabyta w wyniku procesów starzenia się, przejścia różnych chorób, operacji, stresów czy niehigienicznego stylu życia.
Meteopata może odczuwać w wyniku zmiany pogody i spadku ciśnienia:
- zmęczenie,
- senność,
- nasilenie dolegliwości związanych np. z chorobą żołądka czy dwunastnicy,
- zaostrzenie chorób stawów,
- katar sienny, odczyn alergiczny,
- ogólne rozbicie,
- bóle głowy.
Źle wpływa także na meteopatę wysokie ciśnienie. Wówczas może czuć się rozdrażniony, zmęczony czy też odczuwać bóle głowy. Wszystkie objawy są zależne od konkretnej osoby.
Reklama
Ciśnienie atmosferyczne a ciśnienie krwi
Czy ciśnienie atmosferyczne ma wpływ na ciśnienie krwi? Zdaniem autorów publikacji „10 fałszywych poglądów na temat nadciśnienia tętniczego”, lek. med. Krzysztofa Rewiuka oraz dra hab. med. Jerzego Gąsowskiego, to jeden z często powtarzanych mitów.
Wpływ ciśnienia atmosferycznego na ciśnienie tętnicze tak naprawdę jest znikomy i znacznie mniejszy niż np. zmiany temperatury. Skoki ciśnienia mają wpływ na samopoczucie (np. związek pomiędzy ciśnieniem atmosferycznym a bólem głowy), ale nie mają związku z ciśnieniem krwi. Ciśnienie atmosferyczne a zdrowie to prawdziwy temat-rzeka.
Prawidłowe ciśnienie atmosferyczne dla człowieka zdrowego to uprzednio przytoczona już wartość – 1013,25 hPa. Nieznaczne odstępstwa od tej wielkości powinny być raczej bezpieczne dla człowieka.
Reklama
Ciśnienie atmosferyczne a kawa
Kierując się logiką przytoczonych wcześniej naukowców, którzy twierdzą, że ciśnienie atmosferyczne nie ma wpływu na ciśnienie krwi, kawa nie powinna zaszkodzić w sytuacji zmian ciśnienia.
Czy pić kawę przy wysokim ciśnieniu atmosferycznym? Zamiast zwracać uwagę na wysokie ciśnienie atmosferyczne, lepiej zmierzyć ciśnienie tętnicze. Kawa może zostać wypita pod warunkiem, że poziom Twojego ciśnienia tętniczego jest w normie.
Podobnie sytuacja wygląda, gdy mamy do czynienia z niskim ciśnieniem atmosferycznym. Kawa nie zaszkodzi, gdy ciśnienie tętnicze będzie lekko obniżone lub pozostanie w normie.
Jak radzić sobie ze skutkami ciśnienia atmosferycznego?
Nie wiesz, jak niwelować konsekwencje zdrowotne zmian ciśnienia? Oto kilka podpowiedzi. Skutki wysokiego ciśnienia atmosferycznego, jak i niskiego ciśnienia atmosferycznego, np. ból głowy, znużenie, senność, zmęczenie, załagodzisz poprzez spacer na świeżym powietrzu czy też sen.
Jak sobie radzić z niskim ciśnieniem atmosferycznym? Warto sięgnąć po witaminy, np. witaminę B6, a także minerały, np. potas czy żelazo. Trzeba zadbać o ruch i zdrową, zbilansowaną dietę. Istotne jest także odpowiednie nawodnienie.
Jak radzić sobie z wysokim ciśnieniem atmosferycznym? W podobny sposób jak w przypadku niskiego ciśnienia atmosferycznego. Słuchaj swoich potrzeb. Korzystaj z opieki lekarskiej, zamiast diagnozować się na własną rękę. Odpoczywaj i staraj się dbać o odporność, ponieważ osłabiony organizm jest bardziej narażony na bodźce zewnętrzne.
