Co to jest CMV IgM?
Oznaczenie przeciwciał CMV IgM jest jednym z badań wykonywanych w diagnostyce zakażeń wirusem cytomegalii (cytomegalovirus – CMV). Patogen ten jest wszechobecny w otoczeniu człowieka.
Do zakażenia najczęściej dochodzi w okresie wczesnodziecięcym (m.in. przez mleko matki, ślinę, mocz), w większości przypadków nie powoduje ono jednak żadnych objawów. Zazwyczaj występują one jedynie u osób z wyraźnie obniżoną odpornością.
Cytomegalia manifestuje się gorączką, osłabieniem, bólem gardła i migdałków, powiększeniem wątroby i śledziony. Symptomy te są uciążliwe i utrzymują się nawet do 4 tygodni, nie powodują jednak większych komplikacji i nie są groźne dla życia.
Wyjątek stanowią zakażenia wrodzone, przenoszone z matki na płód w okresie życia płodowego, które są bardzo niebezpieczne (szczegóły w dalszej części artykułu).
Dlatego właśnie, w przypadku podejrzenia cytomegalii u ciężarnej, wykonuje się szereg testów laboratoryjnych mających potwierdzić lub wykluczyć chorobę oraz określić jej charakter.
Należą do nich między innymi oznaczenia immunoglobulin produkowanych przez układ odpornościowy w odpowiedzi na zakażenie CMV. Jednym z nich są przeciwciała klasy IgM.
Obecność tych białek we krwi świadczy o tzw. wzroście miana wirusa, co oznacza, że zakażenia doszło stosunkowo niedawno, na przestrzeni kilku tygodni. Wskazuje to na infekcję pierwotną lub wtórną, będącą skutkiem aktywacji wirusa nabytego przed laty.
Reklama
CMV IgG i IgM
Drugim badaniem jest oznaczenie przeciwciał CMV IgG. To inna klasa białek wytwarzanych przez układ odpornościowy. Czym różnią się od IgM? Immunoglobuliny tego typu pojawiają się zazwyczaj kilka tygodni po przebytej infekcji i po początkowym silnym wzroście, stabilizują się na umiarkowanym poziomie, pozostając w organizmie przez całe życie.
W sytuacji, gdy są one obecne w krwi ciężarnej, a brak jest przeciwciał IgM, oznacza to nabytą odporność przeciwko wirusowi cytomegalii i wiąże się z minimalnym jedynie ryzykiem przekazania choroby dziecku.
W przypadku, gdy testy wykażą współwystępowanie przeciwciał obydwu typów, wskazana jest dalsza, pogłębiona diagnostyka. Szczegóły dotyczące norm oraz interpretacji wyników – poniżej.
Reklama
Normy CMV IgM
Wynik w badaniu CMV IgM może być:
- ujemny (niereaktywny), co oznacza brak przeciwciał tej klasy przeciw wirusowi cytomegalii – norma wynosi poniżej 0,7;
- wątpliwy (niejednoznaczny), mieszczący się w przedziale od 0,7 do 1;
- dodatni (reaktywny), oznaczający obecność przeciwciała IgM – powyżej 1.
Uzyskane wartości zestawia się z analogicznymi, uzyskanymi w badaniu CMV IgG. Możliwe są następujące kombinacje:
- CMV IgM reaktywny, IgG ujemny – świeże zakażenie wirusem CMV;
- CMV IgM reaktywny, IgG dodatni – ugruntowane zakażenie w toku;
- CMV IgM niereaktywny, IgG dodatni – ślad po przebytym zakażeniu, przy jednoczesnej nabytej odporności;
- CMV IgM niereaktywny, IgG ujemny – brak zakażenia, brak odporności.
Należy jednak pamiętać, że interpretacji wyników powinien dokonywać lekarz, dodatkowo posiłkując się danymi z innych badań, wywiadu medycznego oraz obserwacji objawów.
Warto wiedzieć, że oznaczenie przeciwciał samo w sobie nie jest uznawane za metodę w pełni miarodajną (mimo wysokiej czułości), zawsze więc wymaga dodatkowej diagnostyki, a zwłaszcza, kiedy wynik CMV IgM jest wątpliwy. Dlatego powinno się w takiej sytuacji wykonać też badanie genetyczne metodą PCR.
Reklama
CMV IgG i IgM dodatni w ciąży
Tak jak zostało powiedziane wyżej, CMV IgG i IgM dodatni w ciąży jest wynikiem trudnym do interpretacji. Bardziej jednoznaczna i bardziej niebezpieczna dla płodu jest sytuacja, w której dodatni jest wynik jedynie w odniesieniu do przeciwciał CMV IgM.
Istnieje wówczas duże zagrożenie dla przebiegu ciąży oraz zdrowia i rozwoju dziecka w czasie życia płodowego i po narodzinach.
Zakażeniom wirusem cytomegalii ulega w łonie matki od 0,5 do 2 procent maluchów (dane M. Pokorska-Śpiewak i inni). Dzieci zarażają się drogą krwiopochodną przez łożysko, na skutek zarówno pierwotnej, jak też wtórnej infekcji u ciężarnej.
W przypadku zakażeń wczesnych (I i II trymestr), konsekwencją może być rozległe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego oraz licznych narządów. Efektem tego często jest poronienie lub wewnątrzmaciczne obumarcie płodu.
Zakażenia późne, w ostatnich miesiącach ciąży, skutkują natomiast objawami w obrębie poszczególnych organów.
Należy się liczyć z tym, że po urodzeniu dziecko chorować może na:
- śródmiąższowe zapalenie płuc,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zapalenie siatkówki oka,
- zapalenie opon mózgowych,
- zaburzenia napięcia mięśniowego,
- niedosłuch,
- niedorozwój intelektualny,
- niedokrwistość hemolityczna,
- skaza małopłytkowa.
Tego typu problemy występują u zaledwie około 10 procent maluchów zakażonych wirusem cytomegalii w łonie matki, nie mniej – jeśli się pojawią, bardzo często mają poważny charakter. Dzieci powinny w takiej sytuacji pozostać pod opieką specjalistyczną w szpitalu.
Dodatkowo istnieje ryzyko zaistnienia różnego typu schorzeń i zaburzeń w przyszłości, nawet jeśli po narodzinach nie występowały żadne objawy.
Reklama
Cena CMV IgM
Cena badania CMV IgM jest stosunkowo wysoka. Koszt pobrania próbki oraz jej analizy laboratoryjnej wynosi około 40 złotych.
To więcej, niż standardowe testy z krwi (takie jak morfologia), które kosztują kilka-kilkanaście złotych, aczkolwiek porównywalnie z innymi, bardziej specjalistycznymi badaniami, na przykład hormonalnymi.
Badanie to, podobnie jak CMV IgG, może też zostać wykonane z refundacją Narodowego Funduszu Zdrowia, w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (skierowania nie może wystawić lekarz pierwszego kontaktu, a jedynie specjalista, na przykład ginekolog).
