Jak wyglądają pleśniawki u niemowlaka, noworodka i dzieci
Pleśniawki są rodzajem powierzchownej infekcji błony śluzowej jamy ustnej, do której dochodzi w wyniku zakażenia grzybami, w większości przypadków drożdżakiem Candida albicans. Pleśniawki wyglądają jak małe, białe plamki przypominające ścięte mleko i tworzą charakterystyczny nalot w jamie ustnej. Mogą występować w rozproszonej postaci i przyjmować formę pojedynczych punktów lub zlewać się w większe skupiska i tworzyć bardziej jednolitą warstwę. Pleśniawki z reguły atakują język, dziąsła, podniebienie, wargi, czy błonę śluzową policzków, ale mogą się również rozprzestrzenić na gardło, przełyk, krtań, tchawicę, a nawet oskrzela.
Na pojawienie się pleśniawek w jamie ustnej narażone są zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci, ale problem ten w zdecydowanej większości dotyczy niemowląt, noworodków i małych dzieci. Dzieje się tak dlatego, gdyż układ odpornościowy najmłodszych dzieci, w tym flora bakteryjna jamy ustnej, nie są jeszcze w pełni wykształcone i tym samym, są bardziej narażone na wszelkie ataki drobnoustrojów.
Reklama
Pleśniawki u niemowlaka– objawy i przyczyny
Pleśniawki w jamie ustnej u dziecka to dość powszechna dolegliwość, która z reguły nie jest groźna, ale wymaga leczenia i pod żadnym pozorem nie należy jej bagatelizować. Nieliczne, pojedyncze, swoiste białe plamki występujące w buzi niemowlęcia nie muszą powodować żadnych objawów, jednak większe skupisko pleśniawek w postaci widocznego nalotu staje się przyczyną bólu.
Jeśli noworodek, czy niemowlę staje się niespokojne i marudne, ma gorszy apetyt oraz problem z jedzeniem i piciem, a niekiedy podwyższoną temperaturę, warto sprawdzić co kryje się w buzi maluszka. Niewielkie białe kropki w jamie ustnej niemowlęcia to często resztki mleka pozostałego po karmieniu, które jednak w odróżnieniu od pleśniawek, można łatwo usunąć. Próba starcia grzybiczego nalotu może się skończyć co najwyżej krwawieniem błony śluzowej jamy ustnej, ale nie zlikwiduje problemu.
Reklama
Pleśniawki u noworodka
Pleśniawki na języku, podniebieniu, dziąśle, wewnętrznej stronie policzków, czy ust, mogą pojawić się u dziecka już po kilku dniach od przyjścia noworodka na świat. Mówi się wówczas o tzw. zakażeniu pierwotnym, do którego dochodzi w drogach rodnych kobiety podczas porodu siłami natury. Z kolei wtórne zakażenie grzybami powodującymi pleśniawki pojawia się najczęściej na skutek ssania przez niemowlę zainfekowanej piersi matki, czy po podaniu dziecku smoczka oblizanego przez rodzica. U kilkumiesięcznego niemowlęcia, czy starszego dziecka, pleśniawki mogą powstawać w wyniku wkładania brudnych rączek, czy różnych przedmiotów do buzi, podczas ząbkowania, czy przy nieprawidłowej higienie jamy ustnej. Do rozwoju pleśniawek w jamie ustnej niemowlaka dochodzi również w następstwie stosowania antybiotyków, czy przy obniżonej odporności dziecka.
Reklama
Co na pleśniawki u niemowlaka i noworodka – czym leczyć?
Tuż po zaobserwowaniu pleśniawek w jamie ustnej dziecka, warto udać się na konsultację do lekarza. Należy pamiętać o tym, że infekcja nie ustąpi samoistnie, a w tym czasie niemowlę odczuwa ból podczas jedzenia i picia, a taki dyskomfort może prowadzić do braku łaknienia. Ponadto pleśniawki potrafią rozprzestrzenić się z języka, podniebienia, czy policzków, na gardło i układ oddechowy, co przyczynia się do nadmiernego rozwoju zakażenia.
Leczenie pleśniawek u dzieci, w tym u noworodków i niemowląt, polega zazwyczaj na przecieraniu chorobowo zmienionych miejsc specjalnymi preparatami przeciwgrzybiczymi w postaci maści, żelu lub płynu. Do pędzlowania jamy ustnej zainfekowanej pleśniawkami zaleca się często roztwór fioletu krystalicznego, czyli gencjanę (chociaż niektórzy lekarze odchodzą od tej substancji ze względu na barwienie skóry, co może utrudniać ocenę efektów leczenia).
Na rynku dostępne są preparaty w formie aerozolu na stany zapalne jamy ustnej zawierające benzydaminę, które można zastosować na afty ze względu na działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwbólowe i miejscowo znieczulające.
Na rynku dostępne są również preparaty w formie aerozolu na stany zapalne w jamie ustnej, bazujące na benzydaminie, substancji czynnej wykazującej działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i odkażające. Dzięki tym właściwościom polecane są one na pleśniawki, co ważne można stosować je również u dzieci.
W przypadku poważniejszej infekcji lekarz może przepisać doustny lek na pleśniawki u dzieci i niemowląt. Jeżeli zmianom grzybiczym towarzyszy zakażenie bakteryjne, kuracja może zostać rozszerzona o konieczność podawania dziecku antybiotyków oraz odpowiednich probiotyków, zapobiegających namnażaniu się drożdżaków.
Warto również pamiętać o tym, aby nie próbować ścierać pleśniawek z błony śluzowej w buzi dziecka, ponieważ może pojawić się krwawienie, któremu towarzyszy większy ból i zwiększa się ryzyko zakażenia rany w jamie ustnej. Lek na pleśniawki u niemowlaka zalecony przez lekarza należy stosować do końca kuracji, nawet po wcześniejszym ustąpieniu objawów. Przerwanie leczenia może doprowadzić do nawrotu infekcji.
Ponadto należy zwrócić uwagę na prawidłową higienę wszystkiego co dziecko bierze do ust. Karmiąca mama powinna zacząć od przecierania piersi przed i po karmieniu specjalnym płynem, a w razie pojawienia się na brodawkach sutkowych infekcji, lekarz może zalecić stosowanie tego samego środka na pleśniawki, który sprawdza się u niemowlaka. Należy również wymienić lub odpowiednio odkazić wszystkie smoczki, gryzaki, grzechotki, czy zabawki, które dziecko może wziąć do buzi. Pozwoli to na uniknięcie ewentualnej reinfekcji i zapobiegnie nawrotowi pleśniawek.
Reklama
Domowe sposoby na pleśniawki u niemowlaka i noworodka
Istnieją również domowe sposoby na pleśniawki u dzieci, które z reguły bardziej sprawdzają się jako wsparcie właściwej kuracji i zapobieganie nawrotom infekcji, niż podstawowe leczenie. Należy pamiętać o tym, że skuteczny sposób na pleśniawki u niemowlaka uzależniony jest od stopnia rozwoju zakażenia, którego ocena należy do lekarza. Leczenie pleśniawek u dzieci na własną rękę może okazać się nieskuteczne i prowadzić do zaostrzenia infekcji.
Jeśli lekarz nie zaleci inaczej lub nie będzie widział przeciwwskazań, wspomagająco lub celowo można płukać jamę ustną dziecka naparem z ziół, szczególnie rumiankiem lub melisą. Pomóc może również specjalny płyn antybakteryjny do płukania ust, żel lub krem do smarowania dziąseł. W celu złagodzenia dolegliwości bólowych, w miejsca zmienione chorobowo można delikatnie przykładać lód. Aby z kolei nie potęgować bólu, dzieciom które spożywają już stałe pokarmy, nie należy podawać gorących, kwaśnych i ostrych posiłków.
Pomimo niechęci dziecka do przyjmowania płynów, warto dbać o odpowiednie nawodnienie maluszka, aby nie dopuszczać do wysuszania śluzówek, co również przyczynia się do eskalacji bólu.
W poszukiwaniu domowych sposobów na pleśniawki u dzieci często można trafić na informację o leczeniu pleśniawek u noworodka moczem. Jednak metoda ta nie tylko nie jest skuteczna, ani nie ma żadnych podstaw medycznych, ale może również przyczynić się do zaostrzenia zakażenia, bądź rozwoju groźniejszej infekcji. Zanim więc rodzice postanowią skorzystać z mniej konwencjonalnych sposobów radzenia sobie z pleśniawkami w buzi niemowlaka, warto wcześniej skonsultować się ze specjalistą.
Reklama
Nawracające pleśniawki u dziecka – zapobieganie
Nawracające pleśniawki u dziecka są sygnałem obecności w organizmie lub otoczeniu czynników sprzyjających rozwojowi drożdżaków. Wśród powodów nawracającej ekspansji pleśniawek w jamie ustnej dziecka można wymienić niedoleczone zakażenie, zaburzenia odporności, częste antybiotykoterapie, cukrzycę, czy infekcje grzybicze u matki.
Aby zapobiec nawrotom pleśniawek w buzi niemowlaka należy przede wszystkim podjąć działania profilaktyczne, w tym między innymi:
- dbać o odpowiednią higienę jamy ustnej dziecka oraz czystość rąk;
- starannie myć i dokładnie wyparzać smoczki oraz butelki do karmienia;
- myć zabawki dziecka;
- sprawdzać co dziecko bierze do ust i w miarę możliwości ograniczać dostęp do brudnych przedmiotów;
- każdorazowo myć piersi przed karmieniem niemowlęcia;
- po pojawieniu się pierwszych zębów u niemowlaka przecierać je jałowym gazikiem lub specjalną szczoteczką;
- nie oblizywać smoczka przed podaniem go dziecku;
- podczas kuracji antybiotykowej należy dziecku podawać osłonowo odpowiednie probiotyki.
W razie zaobserwowania u dziecka objawów infekcji jamy ustnej należy niezwłocznie udać się do lekarza.
