Co to jest apatia?
Apatia to znaczny, utrzymujący się przez dłuższy czas spadek samopoczucia, zobojętnienie emocjonalne i obniżenie aktywności fizycznej. Zazwyczaj stan apatii przypisywany jest dolegliwościom związanym ze zdrowiem psychicznym. Okazuje się jednak, że stan przygnębienia, choć odwołuje się w nazewnictwie głównie do odczuć, może towarzyszyć chorobom o podłożu typowo fizycznym.
Apatia jest często określana zamiennie, jako: bierność, ociężałość, przygnębienie. Wszystkie te słowa dobrze tłumaczą co to apatia, dając właściwe wyobrażenie o dolegliwości.
Podsumowując, apatia to:
- stan psychofizyczny utrzymujący się przez dłuższy czas,
- zobojętnienie emocjonalne,
- przygnębienie,
- znaczny spadek samopoczucia,
- niechęć do podejmowania aktywności fizycznej lub intelektualnej.
Reklama
Przyczyny apatii
Apatia u dziecka może wynikać ze złych doświadczeń np. w szkole. Bardzo często taki stan jest sygnałem poważnych problemów z akceptacją w grupie. Rodzice nie powinni ignorować utrzymującego się przygnębienia swojego dziecka i dowiedzieć się, czym jest spowodowane. Apatia w wieku nastoletnim może być związana z typowymi elementami dojrzewania i burzy hormonalnej, ale jeżeli trwa dłużej, powinna być sygnałem do interwencji. Zlekceważenie przez rodziców problemów dziecka, może odbić się wyjątkowo niekorzystnie na jego późniejszym, dorosłym życiu.
Apatia może być objawem towarzyszącym takim chorobom, jak:
- nadczynność lub niedoczynność tarczycy,
- cukrzyca,
- zaburzenia układu krążenia,
- wysokie niedobory żelaza i/lub innych pierwiastków,
- niepożądane działanie leków,
- menopauza.
Apatia wymaga konsultacji lekarskiej. Jeśli żadna z chorób nie zostanie potwierdzona, zalecana jest terapia, ponieważ stan przygnębienia może być zwiastunem takich zaburzeń, jak:
- depresja,
- schizofrenia,
- bipolarność, czyli choroba afektywna dwubiegunowa.
Reklama
Objawy apatii. Czy to tylko zobojętnienie?
Apatia polega przede wszystkim na odczuwaniu niechęci do podejmowania czynności wykraczających poza codzienną rutynę. Osoba doświadczająca jej jest w stanie normalnie funkcjonować, spełniając podstawowe potrzeby i normy społeczne. Wstaje o określonej porze, jedzie do pracy, zajmuje się wszystkim tym, do czego jest przyzwyczajona i co jest wymagane, aby zachować “normalność” dnia. Nie podejmuje natomiast żadnej czynności wykraczającej poza te podstawowe i niezbędne.
Osoba cierpiąca na apatię:
- wycofuje się z życia towarzyskiego,
- nie uczęszcza na żadne zajęcia rozwijające,
- nie wykazuje chęci dokształcania się czy wzięcia udziału w kursach oferowanych przez firmę,
- zaprzestaje aktywności fizycznej i dbania o zbilansowaną dietę,
- wolny czas spędza biernie, nie angażując się w nic uczuciowo,
- przestaje reagować na próby skontaktowania się bliskich czy przyjaciół, sama nie wychodzi z żadną inicjatywą.
Typowymi objawami są też problemy ze snem - przesypianie całych dni lub wręcz odwrotnie, problem z zaśnięciem albo wybudzanie się w ciągu nocy. Stan przygnębienia, apatii może być chwilowy, związany z nadmiarem obowiązków, przemęczeniem, potrzebą odpoczynku i regeneracji. O apatii jako dolegliwości chorobowej mówimy, gdy trwa dłużej niż dwa tygodnie. Brak chęci do życia może być oznaką poważnych problemów psychicznych lub symptomem chorób, o czym piszemy więcej w kolejnej części tekstu.
Reklama
Leczenie apatii
Leczenie apatii powinno być dostosowane do przyczyn, które ją wywołały. Pierwszym krokiem osoby cierpiącej na długotrwałe obniżenie nastroju i niechęć, powinna być konsultacja lekarska. Lekarz pierwszego kontaktu, na podstawie wywiadu, zleci badania diagnostyczne lub skieruje do określonego specjalisty.
W ten sposób możliwe będzie wykluczenie chorób przewlekłych, które mogą być sygnalizowane spadkiem samopoczucia. Jeżeli apatia nie będzie związana z dolegliwościami fizycznymi, warto udać się do psychoterapeuty. Jest to ważne przede wszystkim dlatego, że apatia może być pierwszym stadium poważnych zaburzeń psychicznych, wymagających stałego leczania, często także farmakologicznego.