Serce to podstawowy element układu krążenia. Jego prawidłowe działanie decyduje o zdrowiu i kondycji każdego organizmu. Mięsień ten wytwarza rytmiczne impulsy, które odpowiadają za skurcze. Problem powstaje, gdy tych impulsów jest za dużo. Serce zaczyna chaotycznie pracować i jest za mało wydajne. To przecież pompa, tłocząca krew do całego organizmu. Jego praca zatem powinna być niezawodna. Serce to element układu bodźcowo-przewodzącego, a jego komórki potrafią samodzielnie wytwarzać rytmiczne impulsy. Problem pojawia się wtedy, gdy te impulsy przestają być miarowe.
Tachykardia
Co to jest tachykardia? To nierytmiczne bicie serca, które wynosi ponad 100 uderzeń na minutę. Nie zawsze jest oznaką choroby serca. Gdy pojawia się w trakcie silnego wysiłku fizycznego lub dużych emocji nie stwarza zagrożenia. Jest to wtedy naturalna reakcja organizmu na dodatkowe bodźce. Ale poważny problem pojawia się, gdy takie anomalie powstają bez wyraźnej przyczyny, w stanie spoczynku i spokoju. Serce dotknięte tachykardią pracuje chaotycznie, a tym samym mało wydajnie. Może to wywołać wiele negatywnych dla zdrowia skutków, łącznie ze śmiercią.
Przyczyny takiego stanu mogą być bardzo różne. Generalnie częstoskurcze są spowodowane niewłaściwym przesyłaniem impulsów elektrycznych z węzła zatokowego w inne miejsca w sercu, a wysyłany sygnał jest niewłaściwy i zaburzony. Obniża się wydajność pracy serca, a komory nie wypełniają się równomiernie krwią. Prawidłowa wartość tętna do około 70 uderzeń na minutę. Zwiększona i przyspieszona praca serca może doprowadzić nawet do zatrzymania krążenia.
Reklama
Przyczyny tachykardii
Co powoduje tachykardię serca? Oto główne przyczyny:
- nieprawidłowe przesyłanie impulsów z węzła zatokowego serca,
- nadczynność tarczycy,
- dziura w sercu,
- odwodnienie,
- posocznica,
- nagła utrata krwi,
- niedocukrzenie,
- udar cieplny,
- niewydolność oddechowa,
- przewlekłestany lękowe i stres,
- nadmierne przyjmowanie używek (papierosy, narkotyki, alkohol,
- odpowiedź organizmu na wysoką gorączkę.
Reklama
Objawy tachykardii
Wiele osób, które doświadczają tachykardii, uskarża się na mocno przyspieszone bicie serca. To dość niemiłe uczucie silnego kołatania w klatce piersiowej. Jeśli taki stan utrzymuje się dłużej niż 5 minut i towarzyszą mu jeszcze dodatkowe nasilające się objawy to jest to już pierwszy sygnał do kontaktu z kardiologiem. Tachykardii, zwanej częstoskurczem, towarzyszy wiele dodatkowych objawów.
Przede wszystkim należą do nich:
- rozrywający ból w klatce piersiowej,
- krótki i szybki oddech,
- poczucie utraty sił,
- napadowy kaszel,
- zaburzenie widzenia, a w szczególności mroczki przed oczami,
- omdlenia,
- uczucie lękui niepokoju,
- zawroty głowy.
Często objawy tachykardii serca mylone są z innymi dolegliwościami. Ale jeśli kołataniu serca i wyczuwalnej przyspieszonej pracy tego organu towarzyszą jeszcze inne objawy, kontakt z lekarzem jest konieczny. Częstoskurcz, który utrzymuje się przez dłuższy czas, nieleczony, może doprowadzić do udaru mózgu, spadku ciśnienia tętniczego czy nawet zapaści. Warto zatem poznać rodzaje tachykardii serca, aby je rozróżniać i w porę „wyłapywać” objawy.
Reklama
Tachykardia zatokowa
Tachykardia zatokowa to jeden z rodzajów tego typu schorzenia. Z reguły nie stanowi zagrożenia dla chorego. Jest to stan, w którym bicie serca jest przyspieszone i wynosi ponad 100 uderzeń na minutę. Ten rodzaj częstoskurczu jest odpowiedzią organizmu na duży stres czy nadmierny wysiłek fizyczny. Tachykardia serca jest niebezpieczna, gdy pojawia się bez przyczyny. Natomiast tachykardia zatokowa jest naturalną reakcją organizmu na zwiększone zapotrzebowanie na tlen i inne substancje odżywcze, których organizm domaga się w sytuacjach znacznego wysiłku.
Tachykardia zatokowa może pojawiać się jako efekt uboczny:
- picia alkoholu,
- mocnej kawy,
- palenia papierosów,
- zażywania narkotyków.
Niekiedy szybkie bicie serca towarzyszy innym stanom chorobowym. Nadal w tych przypadkach jest spowodowane jakąś konkretną przyczyną, a zatem nie stanowi zagrożenia. Niekiedy ta dolegliwość przybiera postać tak zwanej tachykardii zatokowej patologicznej, której przyczyną jest nieprawidłowa praca węzła zatokowo-przedsionkowego. Lekarz jest w stanie, po przeprowadzeniu specjalistycznych badań i wykluczeniu innych przyczyn, rozpoznać tachykardię serca zatokową, powstałą na skutek wadliwego funkcjonowania samego węzła.
Reklama
Tachykardia nadkomorowa
Tachykardia nadkomorowa to ten rodzaj częstoskurczu, w którym przedsionki są głównymi generatorami impulsów do pracy serca. W tym przypadku nie występuje pełny skurcz mięśnia sercowego, a tylko nierównomierne drżenie mięśni przedsionków. Przyczyną takiego zaburzenia jest zjawisko wewnętrznego automatyzmu komórek mięśnia sercowego. Serce traci możliwości prawidłowego i równomiernego pompowania krwi. Pracując za szybko, skraca czas rozkurczu czyli napełniania komór krwią z przedsionków. Rytm serca wzrasta w tych przypadkach nawet do 600 uderzeń na minutę. Tachykardia nadkomorowa może mieć charakter stały lub napadowy.
Medycyna rozróżnia dwie formy tego rodzaju tachykardii:
- trzepotanie przedsionków - ten stan charakteryzuje częstotliwość do 300 uderzeń na minutę. Ale rytm skurczów przedsionków i komór jest w miarę uporządkowany,
- migotanie przedsionków - ten rodzaj tachykardii charakteryzuje bardzo szybkie i chaotyczne przesyłanie impulsów z przedsionków. To również powoduje przyspieszoną pracę komór serca. Częstotliwość uderzeń to 350-600 uderzeń na minutę.
Tachykardia nadkomorowa jest z reguły leczona farmakologicznie. Bardzo często podawane są leki, zwalniające pracę serca. Ich zadaniem jest blokowanie kanałów wapniowych, łagodząc nadpobudliwość komórek oraz hamowanie impulsów z przedsionków do komór serca. Czasami stosowane są metody, które wykorzystują impulsy elektryczne, na przykład kardiowersja elektryczna.
Reklama
Tachykardia komorowa
Tachykardia komorowa charakteryzuje się powstawaniem impulsu do skurczu już w komorach serca.
Pierwsza postać tego rodzaju choroby serca to częstoskurcz komorowy. Rytm serca jest w miarę regularny, ale dość przyspieszony, do 250 uderzeń na minutę. Mięsień sercowy nie jest dostatecznie ukrwiony, a brak leczenia potęguje dalsze niedokrwienie, które może przekształcić się w migotanie komór.
Druga postać tachykardii komorowej to migotanie komór. Jest to najgroźniejsza postać częstoskurczu. Praca komór serca jest bardzo niejednolita, nawet do 600 uderzeń na minutę. Dochodzi do sytuacji drżenia komór, które w żaden sposób się nie kurczą. Taki stan uniemożliwia pompowanie krwi i często powoduje zatrzymanie krążenia. Namacalnym skutkiem jest zanik tętna. Przy gwałtownym rozwoju migotania komór chorzy szybko tracą przytomność, a po pewnym czasie przestają oddychać. Jeśli nie rozpocznie się szybkiej reanimacji, dochodzi do zgonu.
Tachykardia to poważna choroba, która wywołuje zaburzenia pracy serca, ale w porę podjęte leczenie przynosi pozytywne rezultaty.
Reklama
Leczenie tachykardii
Leczenia tachykardii może być prowadzone tylko przez lekarza kardiologa. Poprzedza je zawsze szczegółowa diagnoza, polegająca na przeprowadzeniu badań EKG czy zastosowaniu Holtera. Chorym głównie zaleca się leki spowalniające pracę serca. Terapia farmakologiczna w tych przypadkach wykorzystuje beta-blokery, blokery kanału wapniowego czy leki przeciwarytmiczne.
Czasami konieczna jest hospitalizacja. Zdarzają się jednak przypadki, w których leczenie farmakologicznie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Wtedy pojawia się konieczność zastosowania kardiowersji elektrycznej, która usprawnia akcje serca dzięki wykorzystaniu krótkotrwałych impulsów elektrycznych.
W ciężkich przypadkach tachykardii wykonywany jest zabieg ablacji termicznej. Jego zadaniem jest zniszczenie źródła impulsów, które niepotrzebnie przyspieszają pracę serca. Niekiedy także wszczepia się urządzenie, zwane kardiowerterem-defibrylatorem. Potocznie nazywane jest ono ICD, a jego zadaniem jest usystematyzowanie pracy serca przez odpowiednie wyładowania elektryczne.
Lekarze większości chorym zalecają spokojny tryb życia, zdrową dietę i odstawienie używek, a także zminimalizowanie nadmiernego wysiłku fizycznego.
