Cukier w moczu
Glukoza w moczu to parametr sprawdzany w tzw. badaniu ogólnym moczu. Poza poszukiwaniem obecności cukru w moczu, diagności sprawdzają także czy mocz zawiera:
- białko,
- związki ketonowe,
- bilirubinę,
- azotyny.
Ponadto w czasie badania sprawdza się barwę moczu, przejrzystość, odczyn pH, ciężar właściwy oraz osad.
Badanie ogólne moczu należy do podstawowych badań diagnostycznych. Wykonuje się je głównie w celu wykrycia chorób nerek oraz dróg moczowych, ale także innych schorzeń. Mocz zdrowej osoby nie powinien zawierać glukozy. Wyjątek stanowią kobiety w ciąży. Cukier w moczu w ciąży jest bowiem stanem fizjologicznym, spowodowanym obniżeniem tzw. progu nerkowego na skutek zaburzeń hormonalnych. U ciężarnych może występować cukromocz pomimo prawidłowego stężenia glukozy we krwi, ale może być także objawem cukrzycy ciążowej. Dlatego w celu wykluczania cukrzycy, kobiety w ciąży wykonują tzw. krzywą cukrową.
Reklama
Co oznacza cukier w moczu?
Jeśli diagnosta przeprowadzający badanie stwierdzi obecność glukozy w moczu (glukozurii), może to wskazywać na cukrzycę, która jest zespołem chorób metabolicznych. Charakteryzuje się hiperglikemią, czyli podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Z hiperglikemią często współwystępuje glukozuria. Dlaczego? Jeśli stężenie glukozy we krwi jest zbyt wysokie, nerki filtrujące krew nie będą w stanie wchłonąć całego cukru z powrotem do krwiobiegu, co zaowocuje glukozurią.
Warto jednak podkreślić, że cukrzyca zazwyczaj jest wykrywana na podstawie badań krwi. Ogólnego badania moczu nie wykonuje się w procesie diagnostycznym cukrzycy, ale znajduje ono zastosowanie przy ocenie skuteczności leczenia cukrzycy. Niekiedy jednak cukrzyca jest wykrywana przypadkowo na podstawie badania moczu. Obecność cukru w moczu jest wskazaniem do wykonania innych badań diagnostycznych, nie tylko w kierunku cukrzycy, ale także innych chorób, które mogą objawiać się cukromoczem.
Reklama
Co może być przyczyną cukru w moczu?
Przyczyną cukru w moczu mogą być także inne schorzenia, m.in.:
- glukozuria nerkowa (zaburzenia wchłaniania glukozy przez cewki nerkowe),
- choroby wątroby,
- choroby nadnerczy,
- choroba alkoholowa,
- guzy przysadki mózgowej.
Warto wiedzieć, że cukromocz może być także symptomem niewłaściwej diety, zawierającej zbyt dużą ilość węglowodanów prostych. Glukozuria bywa także skutkiem ubocznym zażywania niektórych leków.
Reklama
Objawy cukru w moczu
Cukier w moczu objawem jest sam w sobie i może oznaczać wyżej wymienione schorzenia. Warto jednak podkreślić, że w zależności od choroby podstawowej, skutkującej cukromoczem, u pacjenta będą występować inne symptomy kliniczne.
Na cukrzycę wskazuje glukozuria w połączeniu z takimi objawami jak:
- wielomocz,
- wzmożone pragnienie,
- wzmożone lub osłabione łaknienie,
- senność,
- osłabienie,
- zaburzenia widzenia,
- bóle mięśni.
W przypadku bardzo wysokiego stężenie glukozy we krwi mogą dodatkowo wystąpić nudności, wymioty oraz bóle brzucha. Przy takich objawach należy w pierwszej kolejności oznaczyć stężenie glukozy we krwi. Hiperglikemia wynosząca na czczo powyżej 126 mg/dL daje lekarzowi podstawy do zdiagnozowania cukrzycy.
Co warto podkreślić, jeśli u pacjenta z cukrem w moczu nie stwierdza się hiperglikemii, może to wskazywać na uszkodzenie kanalików nerkowych, które zamiast wchłaniać cukier z powrotem do krwioobiegu, wydalają go z moczem.
Reklama
Norma cukru w moczu
Czy można mówić o normie cukru w moczu? Generalnie żadna ilość glukozy nie powinna przedostawać się do moczu. Krew wraz z cukrem jest filtrowana w kłębuszkach nerkowych. Po procesie filtracji cukier powinien trafiać do kanalików nerkowych, gdzie powinien ulegać wchłanianiu zwrotnemu. Jeśli jednak stężenie glukozy we krwi przekroczy tzw. próg nerkowy, czyli 180 mg/dL, cukier nie ulegnie w całości wchłanianiu zwrotnemu i pojawi się w moczu.
Cukier w moczu u mężczyzn i kobiet wykrywa się za pomocą testów paskowych, które nie cechują się wysokim poziomem czułości (średnio od 2 do70 mg/dl), dlatego nie służą one do oceny ilościowej. Ogólne badanie moczu pozwala jedynie stwierdzić obecność glukozy w moczu lub jej brak. Dlatego w badaniu nie określa się poziomu cukru w moczu.
Reklama
Jak wypłukać cukier z moczu?
Jak się pozbyć cukru z moczu? Niezbędne jest tutaj poznanie przyczyny pojawienia się glikozurii. Jeśli wynika ona z nieprawidłowej diety, obfitującej w proste węglowodany, należy je wykluczyć z jadłospisu i ponownie wykonać badanie. Jeśli mimo modyfikacji diety nadal się glukoza w moczu się utrzymuje konieczna jest dalsza diagnostyka. Należy pamiętać, że wyniki badań zawsze powinny być skonsultowane ze specjalistą, który w razie potrzeby odpowiednio zareaguje na przekroczone normy lub towarzyszące objawy.
Reklama
Jak leczyć cukier w moczu?
Leczenie cukromoczu jest uzależnione przede wszystkim od jego przyczyny. Jeśli cukier w moczu jest objawem cukrzycy, pacjent powinien jak najszybciej znaleźć się pod opieką diabetologa. Cukier w moczu u cukrzyka oznacza, że choroba jest leczona niewłaściwie. To niezwykle groźne dla pacjenta, gdyż długotrwale utrzymująca się hiperglikemia prowadzi do licznych powikłań. Leczenie cukrzycy jest uzależnione od typu choroby. Cukrzyca typu 1 wymaga insulinoterapii. Zaś typu 2 leczy się przede wszystkim poprzez zmianę trybu życia.
Drugą najczęstszą przyczyną cukromoczu jest glukozuria nerkowa. Jeśli u pacjenta nie występują inne objawy świadczące o chorobie nerek, glukozuria nerkowa nie wymaga leczenia. Nefrolog powinien jednak wykluczyć możliwość występowania u pacjenta zespołu Fanconiego.
