Od czego robią się czerwone plamy na nogach? Najczęstsze przyczyny
Czerwone plamy na nogach, w zależności od umiejscowienia, wyglądu i nasilenia, świadczyć mogą o toczących organizm schorzeniach dermatologicznych, alergicznych, naczyniowych, hematologicznych, metabolicznych, autoimmunologicznych i innych.
Wymienić w tym kontekście można między innymi takie problemy zdrowotne, jak:
- Rumień wędrujący (np. w przebiegu boreliozy)
- Rumień obrączkowaty odśrodkowy
- Układowe zapalenie naczyń, w tym:
- Plamica Schönleina-Henocha
- Krioglobulinowe zapalenie naczyń
- Niewydolność żylna nóg
- Zapalenie mieszków włosowych
- Wysypka, pokrzywka alergiczna
- Toczeń rumieniowaty
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Łuszczyca
- Grzybica
- Miażdżyca
- Atopowe zapalenie skóry
- Poparzenie (np. pokrzywą, barszczem Sosnowskiego)
- Pieluszkowe zapalenie skóry
Reklama
Co oznaczają swędzące czerwone plamy na nogach?
Swędzące, czerwone plamy na nogach, płaskie lub lekko uwypuklone, mogą być skórną manifestacją IgE-zależnej reakcji alergicznej, zwłaszcza jeśli pojawiają się nagle. Typowym objawem uczulenia jest tzw. pokrzywka, możliwe jest też wystąpienie niewielkich krostek.
Bezpośrednią przyczyną wystąpienia plam na nogach bynajmniej nie musi być bezpośrednia alergia kontaktowa. Inne potencjalne powody, to:
- alergia pokarmowa, w tym przede wszystkim uczulenie na białka znajdujące się mleku, orzechach, kakao, truskawkach czy cytrusach,
- alergia wziewna, w tym uczulenie na pyłki roślin, butujące w kurzu roztocza, sierść zwierząt domowych etc.
Reakcję tego typu łatwo jest rozpoznać, jeśli pacjent ma zdiagnozowaną alergię i wie, że miał styczność z czynnikiem uczulającym. Co istotne, objawy uczulenia w postaci czerwonych plam na nogach zanikają w ciągu 24 godzin od ustania kontaktu z alergenem.
Reklama
Czego objawem są suche czerwone plamy na nogach?
Suche czerwone plamy na nogach to typowy objaw łuszczycy. Jest to przewlekła i niebezpieczna choroba, u której źródeł leży przyspieszony i zaburzony proces rogowacenia naskórka oraz występowanie nieprawidłowych reakcji zapalnych.
Do potencjalnych czynników etiologicznych zalicza się determinanty genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe. Wśród kilkudziesięciu odmian łuszczycy, przynajmniej kilka lokuje się w obrębie kończyn dolnych. Są to:
- łuszczyca zwykła dłoni i stóp,
- łuszczyca krostkowa ograniczona dłoni i stóp,
- krostkowe zapalenie skóry palców,
- łuszczyca zwykła plackowata,
- łuszczyca zwykła odwrócona.
Typową lokalizacją dla trzech pierwszych z nich są stopy, natomiast łuszczyca plackowata i odwrócona objawiają się m.in. po wewnętrznej i zewnętrznej stronie kolan. Z rzadka tego typu zmiany obejmują inne części kończyn, w tym uda, łydki i kostki.
W przebiegu łuszczycy suche plamy na skórze mają postać lekko wyniosłych czerwonych guzków, pokrytych białymi lub srebrnymi łuskami, często występujących na rumieniowym podłożu. Wykwity mogą zlewać się w większe ogniska, z czasem tworząc twarde, bolesne i pękające skorupy.
W przypadku łuszczycy krostkowej, dodatkowo występują wypukłe wykwity wypełnione jałową treścią.
Reklama
Czerwone plamy na piszczelach i łydkach
Czerwone plamy na piszczelach i łydkach, zachodzące obficie na kostki i stopy, mogą być objawem plamicy Schönleina-Henocha, zwanej też nabytą naczyniową skazą krwotoczną.
Jest to choroba typowo dziecięca - ponad 90 procent wszystkich jej przypadków stwierdzanych jest u pacjentów poniżej 10 roku życia. Plamica zaliczana jest do schorzeń zbiorczo definiowanych jak układowe zapalenie naczyń.
W tym przypadku stan zapalny obejmuje naczynia włosowate. Czerwone plamy na łydkach i stopach są bardzo ciemne, niekiedy wręcz filetowe, wyraźnie odgraniczone od podłoża. Mogą być duże i płaskie, ale też mniejsze i wybrzuszone, przybierając postać wybroczyn.
Oprócz objawów zewnętrznych, występują też z różnym nasileniem wewnętrzne. Należą do nich:
- krwawienia wewnętrzne,
- krwiomocz,
- bóle brzucha,
- biegunka,
- zaburzenie pracy nerek.
Plamica Schönleina-Henocha samoistnie ustępuje w ciągu kilku tygodni. Zazwyczaj ma przebieg łagodny, aczkolwiek u około 3 procent pacjentów w ciągu 10 lat od zachorowania dochodzi do ostrej niewydolności nerek.
Reklama
Czerwone plamy na udach, pośladkach i łydkach
U pacjentów w przedziale wiekowym 40-50 lat, w szczególności u kobiet, wyraźne czerwone plamy na udach, łydkach, kolanach i pośladkach świadczyć mogą o rozwoju schorzenia znanego jako krioglobulinowe zapalenie naczyń. Jest to choroba rzadka, ale niebezpieczna.
Powodowana jest obecnością we krwi tzw. krioglobulin, czyli specyficznych przeciwciał klasy IgM lub IgE, wytrącających się w temperaturze 37 stopni Celsjusza, w przebiegu takich chorób, jak:
- wirusowe zapalenie wątroby typu C, rzadziej B,
- zakażenie wirusem HIV,
- zakażenia bakteryjne,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- szpiczak mnogi.
W przebiegu krioglobulinowego zapalenia naczyń obserwuje się na nogach silną i gęstą plamicę uniesioną – zmiany skórne są ciemne i nie bledną na skutek ucisku. Oprócz tego pojawiają się silne bóle stawowe i uczucie ogólnego osłabienia.
Często występującym schorzeniem współwystępującym jest kłębuszkowe zapalenie nerek.
Reklama
Czerwone plamy na kostkach nóg
Sine, fioletowe oraz intensywnie czerwone plamy na kostkach nóg, zwłaszcza u osób w średnim i starszym wieku, mogą być objawem postępującej miażdżycy.
Jest to choroba, której istotą jest zawężanie światła naczyń krwionośnych, do czego dochodzi na skutek wieloletniego procesu odkładania się lipidów i włóknika. W szczególności narażone na miażdżycę są osoby:
- cierpiące na nadciśnienie,
- zmagające się otyłością,
- spożywające duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych,
- prowadzące siedzący tryb życia.
Istnieje kilka postaci choroby, która oprócz naczyń wiecowych i mózgu, atakuje też kończyny dolne.
Do typowych objawów, oprócz ciemnych plam w dolnej części nóg, należy też tzw. chromanie przestankowe, czyli bolesność łydek występująca pierwotnie w czasie wysiłku fizycznego, a z czasem niezależnie od podejmowanej aktywności.
Nieleczona miażdżyca kończyn może prowadzić do tragicznych konsekwencji, z amputacją nóg a nawet śmiercią włącznie.
Reklama
Czerwone plamy na nogach u starszej osoby
Czerwone plamy na nogach u osoby starszej, mało aktywnej, otyłej, często są też manifestacją przewlekłej niewydolności żylnej. Choroba powodowana jest zaburzeniem funkcjonowania zastawek, w wyniku czego krew cofa się do kończyn, silnie napierając na ściany naczyń krwionośnych.
Efektem tego są zmiany naczyniowe (żylaki) oraz skórne. Jeśli chodzi o te drugie, w kolejnych etapach następują po sobie takie objawy, jak:
- uczucie ciężkości w nogach,
- obrzęki kostek i stóp,
- czerwone plamy, wypryski i przebarwienia na skórze,
- cienkość i suchość skóry,
- owrzodzenie kończyn, podlegające nadkażeniom bakteryjnym.
Przewlekła niewydolność żylna jest uznawana za jedną z chorób cywilizacyjnych. Z różnym natężeniem występuje u przeszło 50 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn.
Co jest przyczyną dużych czerwonych plam na nogach?
Duże czerwone plamy na nogach występują po ugryzieniu kleszcza. Będąca tego następstwem choroba, jaką jest borelioza, skutkuje szeregiem objawów skórnych oraz wewnątrzustrojowych. Jednym z nich jest tak zwany rumień wędrujący (Erythema migrans).
W ciągu 3-30 dni występuje on u około 30-60 procent osób, które zostały ukąszone przez tego groźnego pajęczaka. U dzieci lokuje się w górnych partiach ciała, natomiast u dorosłych bardzo często obejmuje kończyny dolne i okolice pachwin.
Kształtem rumień przypomina tarczę strzelniczą. W jego środkowej partii znajduje się czerwone ognisko, otoczone obwódką jasnej, niezmienionej chorobowo skóry i jeszcze jednym, zewnętrznym, wyraźnie zaczerwienionym kręgiem. Towarzyszą temu inne objawy, takie jak:
- gorączka,
- dreszcze,
- bóle mięśni i stawów,
- bóle głowy,
- złe samopoczucie.
